Nieuws 04 november 2009

Kwantitatieve toelichting herstelplannen pensioenfondsen moet beter

Veel pensioenfondsen ontwikkelden in 2008 een reserve- en/of dekkingstekort. Een herstelplan is dan wettelijk verplicht. In de communicatie over de herstelplannen in de jaarrekening van de pensioenfondsen behoeft vooral de kwantitatieve toelichting uitbreiding, vinden de KPMG'ers Annemiek Vromans en Frans Glorie.

Annemiek Vromans en Frans Glorie, respectievelijk senior manager en director Audit bij KPMG Financial Services, schrijven dat in een artikel in het deze week verschijnende novembernummer van 'de Accountant'.  

Een pensioenfonds met een dekkings- dan wel reservetekort moet volgens de Pensioenwet binnen twee tot drie maanden een herstelplan opstellen. Eerder dit jaar publiceerde het NIVRA een standpunt over de relatie tussen jaarverslag, herstelplan en de rol van de accountant. 

Op grond van de regelgeving en het in BW2 Titel 9 geformuleerde inzichtvereiste stellen Vromans en Glorie te verwachten dat pensioenfondsen in hun jaarverslag een uiteenzetting opnemen over het proces van totstandkoming van het herstelplan, de belangrijkste uitgangspunten, een kwantitatieve analyse, een concrete uiteenzetting van getroffen maatregelen en conclusies ten aanzien van de herstelkracht. 

In de jaarrekening zou volgens Vromans en Glorie ten minste verslag moeten worden gedaan van de feiten: het al of niet voldoen aan de solvabiliteitsgrenzen, de uitkomsten van het herstelplan alsmede de vraag of korting van toepassing is. 

Uit hun onderzoek blijkt dat alle pensioenfondsen in het afgelopen verslagjaar verantwoording afleggen over het herstelplan. De wijze en diepgang lopen sterk uiteen, maar een algemene constatering is dat een kwantitatieve uitleg van de bijdrage per sturingsmiddel - premie, indexatie, beleggingen, korting - nagenoeg overal achterwege blijft. 

Soms wordt een grafiek opgenomen met het verloop van de dekkingsgraad in de komende vijftienjaarsperiode, maar de meeste fondsen volstaan met de vermelding dat solvabiliteitsgrenzen binnen de gestelde termijnen (van vijf en vijftien jaar) worden bereikt, zonder dit verder concreet uit te werken. 

Ook de toelichting op het beleggingsbeleid laat te wensen over. "Het blijkt moeilijk tot welhaast onmogelijk om inzicht te krijgen in het verwachte beleggingsrendement en de daarbij behorende beleggingmix", aldus de auteurs. "Onduidelijk is of wordt uitgegaan van de feitelijke beleggingsmix op balansdatum of de oude dan wel herziene strategische beleggingsmix, met het daarbij behorende risiconiveau." 

Volgens de auteurs is een kwantitatieve uitleg zeer gewenst. Ze pleiten ervoor dat pensioenfondsen, hoewel de kans aanzienlijk is dat ze in 2009 weer een positief eigen vermogen zullen rapporteren, ook over 2009 expliciet rapporteren over het herstelplan. Dit omdat "de afgelopen tijd heeft aangetoond dat de volatiliteit enorme proporties kan aannemen".