Symposium commissarissen en internal auditors: nog veel te winnen aan vertrouwen
De internal auditor moet zich durven uitspreken, ook als een commissaris er niet om vraagt. Dat was één van de statements tijdens een commissarissensymposium op 9 oktober 2017, georganiseerd door IIA Nederland in samenwerking met de ledengroep intern- en overheidsaccountants van de NBA. Locatie: KPMG in Amstelveen.
Naast commissarissen namen ook veel chief audit executives deel aan de derde editie van dit symposium, dat in het teken stond van de herziene Corporate Govenance Code. Daarin gaat ook aandacht uit naar cultuur en gedrag.
Gastheer KPMG heeft zelf een cultuurverandering ondergaan, aldus bestuursvoorzitter Albert Röell. "We wilden af van de machocultuur, maar vasthouden aan onze high performance cultuur. De partners zelf zeggen niet veranderd te zijn, terwijl de medewerkers die verandering wél ervaren. Dan is de cultuuromslag wat mij betreft geslaagd." KPMG heeft sinds deze maand ook een eigen internal audit functie ingericht, gaf Röell aan. "Simpelweg om nooit meer in een situatie te raken dat de cultuur kan afzakken."
Boude uitspraak
Volgens Robert Jan van de Kraats (Randstad) kun je als organisatie alleen je strategie, doelen en processen op orde hebben als cultuur, normen en gedrag op orde zijn. Dat is "geen rocket science", maar "een kwestie van doing the right thing, even when no one is watching". Van de Kraats had destijds, tijdens zijn opleiding tot accountant "niets, helemaal niets" geleerd over cultuur en gedrag. In zijn optiek moet de focus van zowel intern als extern accountant liggen op operationele en financiële risico’s, niet op strategische risico's. Die "boude uitspraak" leverde het nodige commentaar vanuit de zaal op.
Muel Kaptein (KPMG, Erasmus Universiteit) noemde dit symposium, met zowel commissarissen als hoofden internal audit, "uniek". Hij is benieuwd hoe deze 'twee kampen' elkaar kunnen versterken. "Welke vragen stellen we aan het bestuur en hoe kan internal audit daarin ondersteunen?"
Moet de internal auditor de directie en commissarissen via audits voorzien van onafhankelijke metingen van cultuur en gedrag, ook als er geen normenkader voor is? Dat was één van de vragen waarover de zaal stevig in debat ging. "Een helder normenkader is basis en daarnaast is de auditor niet opgeleid om op cultuur en gedrag audits te doen. Bovendien maken ze zelf onderdeel uit van de cultuur", aldus de tegenstanders. "Auditors kunnen juist goed een spiegel voorhouden en dan is gebrek aan normatief kader niet zo'n ramp", werd daarop geantwoord. Na stemming blijkt het merendeel van de zaal voorstander: wel meten van cultuur en gedrag door internal auditors.
Moed
Bij de afsluiting wijst dagvoorzitter Leen Paape (Nyenrode) op het gevaar van de confirmation bias: je zoekt bevestiging van jouw standpunt en bent blind en doof voor alles wat dat tegenspreekt. Juist in die tegenspraak kan de internal auditor iets betekenen. "Is dat moeilijk? Ja, daar is dus morele moed voor nodig."
Volgens IIA Nederland-voorzitter John Bendermacher is er nog veel te winnen als het gaat om vertrouwen krijgen. "Ik hoop toch dat de internal auditor zich durft uit te spreken, zelfs als een commissaris er niet om vraagt."
Lees het complete verslag van dit symposium op de website van IIA Nederland.
Gerelateerd

Nieuwe rvc-voorzitter KPMG moet bijdragen aan rust
De per 1 juni jl. benoemde voorzitter van de raad van commissarissen van KPMG, Dirk Jan van den Berg, is een man "wiens integriteit je nooit in twijfel hoeft te...

Commissarissen bij AEX-bedrijven: vooral cfo's en hogere leeftijd
Nederlandse beursfondsen kozen in 2024 in de helft van de gevallen voor cfo's of oud-cfo's als commissaris. Daarnaast ligt nergens in Europa de gemiddelde leeftijd...

Commissarissen willen 'nieuwe risico's' beter in kaart hebben
Commissarissen zijn nog onvoldoende voorbereid op mogelijke crisissituaties, zoals stroomtekorten of wateroverlast. Ook vinden zij dat frauderisico’s hoger op de...
Commissarissen over cultuur en gedrag: 'De accountant moet meer naar zijn gevoel luisteren'
Welke invloed hebben commissarissen op cultuur en gedrag in organisaties? Hoe gaan ze om met soft controls? En hoe zien ze de rol van de accountant? Uit gesprekken...

'De waarde van intuïtie wordt onderschat'
Welke invloed hebben commissarissen op cultuur, gedrag en ethiek in organisaties? Hoe zien ze hun rol daarin? In een serie interviews gingen Quinty Danko en Najat...