Nieuws 01 juni 2021

'Ergens niet eerlijk over zijn, komt altijd uit tegenwoordig'

Iedere organisatie wordt in de komende vijf tot tien jaar geconfronteerd met een groot vraagstuk rondom duurzaamheid. Ondernemingen, groot en klein, zullen zich ook veel breder moeten verantwoorden.

Dat stelde Fou-Khan Tsang (Alfa) tijdens editie 15 van de Busy Season Talks op Clubhouse. Samen met Mylène Goei (PwC) en Nicolette Loonen (TOSCA) ging hij op 25 mei in op het thema duurzaamheid en de rol van accountants daarin. De drie schoven in de virtuele huiskamer aan bij Hakan Koçak, dit keer met als co-host Wendy Groot.

Alfa is een wat andere organisatie dan veel andere accountantskantoren, legde Tsang uit. Er is medewerkersparticipatie en veel aandacht voor duurzaamheid. Ook om persoonlijke redenen had hij geleerd dat er meer is in de wereld, zo vertelde hij openhartig. De overstap van Mylène Goei vanuit assurance naar sustainability binnen PwC was destijds wel een omschakeling. "Ik ging van reasonable naar limited assurance, dat was even wennen. Maar het tweede seizoen ging al beter."

Nicolette Loonen was eerder accountant bij KPMG en naar eigen zeggen in het toezichtsvak "gerold", via werk voor een goede doelen stichting. Duurzaamheid is niet meer weg te denken, dat bewijst ook de recente uitspraak van de rechter rondom Shell. En accountants kunnen bedrijven hier mee helpen; een goed startpunt is de risicoanalyse bij de opdrachtgever.

Nieuwe richtlijn

Volgens Goei moet er in de opleiding dus ook meer aandacht zijn voor sustainability, want dat krijgt grote impact op het werk van accountants. De nieuwe Europese CSRD-richtlijn rondom duurzaamheid en waardecreatie is in dat opzicht ook van belang. "Ieder bedrijf wat er nog niet mee bezig is, moet met een heel breed team rond de tafel zitten om te kijken waar je als onderneming impact maakt. Dat gaat niet alleen over CO2", aldus Loonen. Een gebalanceerd verhaal vertellen via het jaarverslag is soms een kwestie van durven. "Je geloofwaardigheid stijgt naarmate je ook de keerzijde vertelt, transparant zijn zal de waardering doen toenemen."

Tsang sloot zich daarbij aan: "Dat heet een getrouw beeld, niet alleen het mooie maar ook het mindere." Hij noemde chemieconcern DSM een "boegbeeld", als het gaat om mvo-verslaggeving. Dat het bedrijf een pagina inruimt in het jaarverslag voor zaken die in het afgelopen jaar niet goed gegaan zijn, helpt bij het vertrouwen krijgen in de onderneming.  "De maatschappij is zo transparant tegenwoordig, ergens niet eerlijk over zijn komt altijd uit."

Volgens Loonen verliest de accountant de maatschappelijke relevantie als duurzaamheid geen onderdeel van het werk wordt. "Wat zijn de balans en de verlies-en-winstrekening van een bedrijf nog waard als er een milieuramp dreigt?" Het gaat over de essentie van het accountantsberoep, meende Tsang. "Als we dit niet doen, is ons beroep klaar; dan moet je je afvragen hoe relevant je nog bent."

Aparte teams

Loonen verbaasde zich er over dat er binnen accountantsorganisaties nog aparte sustainability teams zijn. Dat gevoel werd gedeeld door Kagan Köktas, head of integrated external reporting bij de Volksbank. "Waarom heb ik als gecontroleerde te maken met twee verschillende teams, één voor financiële waarden en één voor niet-financiële informatie?" De realiteit is dat dat zowel bij klanten als bij accountants nu nog gescheiden is, aldus Goei. "Dat moet samen; een geïntegreerd team voor een dito verslag en dito controleverklaring." Aan een pilot wordt gewerkt.

Volgens Arjan Brouwer, hoogleraar verslaggeving aan de VU en partner PwC, kunnen accountants niet de problemen van de hele wereld op hun schouders nemen. Maar hij hoopt dat het qua verslaggeving de goede kant op gaat. "Een onderneming moet de maatschappelijke rol pakken en breed verantwoording afleggen, de accountant oordeelt of die verantwoordingsinformatie een getrouw beeld geeft. Daar mag je de accountant op afrekenen, dus moet je zaken ook vaststellen."

Wat minder vragen vanuit de luisteraars dan normaal, constateerde Tsang aan het eind. "Vinden we dit nog een spannend onderwerp?" De visuele vastlegging door Ferry Timp was er niet minder om.

Editie 16: fraude

Op 1 juni gaat het in de zestiende editie van de Busy Season Talks over fraude en de toekomstbestendigheid van het accountantsberoep. Marcel Pheijffer (Nyenrode), Marc Hogeboom (KPMG) en Arnout van Kempen (zelfstandig compliance-adviseur) gaan in gesprek met Arif Dursun, dit keer met Aleks Kayhan als co-host; ongetwijfeld gewapend met zijn gitaar. Aanvang 20.00 uur, op Clubhouse.

Op 1 juli sluit de reeks Busy Season Talks af met een stevige seizoensfinale, die niet alleen via Clubhouse te beluisteren zal zijn. Meer informatie volgt op korte termijn.