Nieuws 14 september 2021

Landsadvocaat bepleit intrekken vergunningen van boeren

Om de stikstofcrisis aan te pakken, is het "onontkoombaar om ook al direct in te zetten op niet-vrijwillige beëindiging" van vergunningen van boerderijen die dichtbij een beschermd natuurgebied liggen. Dat stelt de landsadvocaat, in een advies aan het ministerie van Landbouw.

Het departement bevestigt het advies van de landsadvocaat na berichtgeving in het AD. Ook het FD heeft het advies inmiddels in handen. Eerder lekten al twee voorstellen uit van het kabinet om de stikstofcrisis op langere termijn aan te pakken. Die twee 'varianten' zijn naar verluidt voor advies bij een aantal instanties voorgelegd, waaronder de landsadvocaat.

In de varianten wordt het onteigenen van boeren als optie besproken, "maar daarbij wordt gewezen op de ingrijpende gevolgen daarvan, en op het feit dat onteigeningen tot langdurige procedures aanleiding kunnen geven", zegt de landsadvocaat. "Maar vanuit juridisch perspectief kan dat geen reden zijn om die instrumenten niet in te zetten."

Sneller soelaas

De landsadvocaat, die de Staat in juridische procedures bijstaat, schrijft dat het intrekken van een vergunning sneller soelaas kan bieden dan het onteigenen van boeren. Onteigening kan jaren duren, maar "met intrekking kan snel een effectief resultaat worden bereikt: minder depositie"; een verwijzing naar de uitstoot van stikstof.

Het ministerie van Landbouw neemt het advies voor kennisgeving aan. Het departement benadrukt dat vrijwilligheid altijd het uitgangspunt zal zijn, maar dat dwang, vooral als laatste redmiddel, niet wordt uitgesloten.

Boze reacties

Boerenorganisatie LTO Nederland reageert woedend op het advies. "Het scenario waarin rechtmatig verkregen en getoetste vergunningen worden ingetrokken is schandalig", zegt de organisatie. "Wij accepteren onder geen beding dat boeren rechteloos gemaakt worden."

LTO Nederland roept landbouwminister Carola Schouten op "dit onzalige scenario in te trekken". Volgens de organisatie heeft een eventueel besluit over het intrekken van vergunningen een "ongekende" precedentwerking voor alle ondernemers in Nederland. Boerenactiegroep Farmers Defence Force spreekt tegenover regionale krant De Gelderlander zelfs van ‘nazi-praktijken’.

Ook vanuit de Tweede Kamer komen verontwaardigde reacties op het advies van de landsadvocaat. "Hebben boeren nog rechten!?" vraagt SGP'er Roelof Bisschop zich af. "Niet als het aan de landsadvocaat ligt blijkbaar. Als we kwaad met kwaad zouden willen vergelden, zou hij onmiddellijk ontslagen worden." D66-Kamerlid Tjeerd de Groot reageerde een stuk opgetogener en twitterde dat 'je in taboes niet kunt wonen', zo meldt het FD.

Het kantoor van de landsadvocaat, Pels Rijcken, ligt zelf onder vuur door een grote fraudezaak. 

FD: 'Advies landsadvocaat zet stikstofdiscussie verder op scherp'

Bron: ANP/AD/FD