Busy Season Talks: 'Hoe eerder je met de praktijk in aanraking komt, hoe beter'
In de laatste 'reguliere' BST-sessie van dit werkseizoen spraken hosts Wendy Groot en Leo Veldhuizen met gasten Evelien van Proosdij (EVA Accountancy), Remco van den Akker (Kriton) en compliance adviseur Arnout van Kempen over de accountant in de samenstelpraktijk. "Het idee dat je gaat samenstellen omdat je niet goed genoeg bent voor de audit, is een belediging voor de mkb-accountant."
De muzikale aftrap van Aleks Kayhan speelde in op de rol van de mkb-accountant als trusted advisor: Stand by me van Ben E. King. Huisfilosofe Charlie Groen zocht het bij Socrates, die het gesproken woord verkoos boven het schrift, want "de werkelijkheid haalt de pen altijd weer in". De kunst van het filosoferen is om het moment te duiden en orde te scheppen in de chaos.
Huisarts
De klant bepaalt of jij een trusted advisor wordt, aldus Remco van den Akker in het gesprek over de samenstelpraktijk. Menig dga moet het "in zijn uppie doen" en leunt graag op de kennis van de accountant. Dat vraagt om een houding van verwondering en nieuwsgierigheid. Ook Evelien van Proosdij ervaart dat de dga vaak niemand anders heeft om op terug te vallen.
De klassieke beschrijving van de mkb-accountant is niet voor niets 'huisarts van de ondernemer', aldus Arnout van Kempen. "Je kent de grenzen van wat je kunt en je weet ook wanneer je moet doorverwijzen." Tegelijk is een huisarts zeker geen basisarts en is het mkb wel degelijk een specialisme in de accountancy. "Het idee dat je gaat samenstellen omdat je niet goed genoeg bent voor de audit, is een belediging voor de mkb-accountant."
Vaardigheden
In het mkb zit de accountant zo ongeveer elke dag bij een andere klant en moet dus kunnen schakelen, klantkennis hebben en soms met de nukken van een opdrachtgever kunnen omgaan, stelde Remco. Dat vraagt om een combinatie van kennis en sociale vaardigheden. Arnout ziet het vanuit de praktijk regelmatig fout gaan. "Dat heeft bijna nooit met kennis te maken, maar wel ongelofelijk veel met vaardigheden, het herkennen van emoties bij de klant en daar mee omgaan."
Volgens Evelien zoeken klanten soms de grens op. Dan is het goed om achterover te leunen en je af te vragen tot hoever je wilt gaan. Gaat het altijd om de onderneming maximaal helpen, of moet je je soms afvragen waar je mee bezig bent? "Die afweging moet je steeds bij jezelf maken."
Data
Of het kleinere mkb minder heeft met data analyse dan grotere bedrijven, daarover liepen de meningen wat uiteen. Juist bij kleinere ondernemers is nog veel te winnen in automatisering, als je dat goed doet houd je vooral werk met toegevoegde waarde over, meende Arnout. "Waar we nu staan ten opzichte van tien jaar geleden is zo anders, dat geeft de accountant ruimte om te doen waar die goed in is." Bij kleine kantoren gebeuren momenteel "juist prachtige dingen" en wordt er "handig en creatief" geautomatiseerd.
Goede stuurinformatie is de toekomst, stelde Evelien, die de klant graag wil adviseren op basis van actuele cijfers. "Dat is waar we naar toe gaan, de jaarrekening is het verleden, daarop zit niemand te wachten, die is er alleen voor de vpb-aangifte of de bank. Arnout zag dat ook. "Je toegevoegde waarde zit niet in de deskundigheid op verslaggevingsgebied. Je wordt niet ingehuurd omdat je de RJ goed kent, maar om wie je bent." Arnout is zelf ondernemer, maar de jaarrekening van zijn bureau "boeit me niks, de vpb aangifte en compliance wel. Ik heb die jaarrekening niet nodig, het boeit me echt niet". Toehoorder Joris Joppe stelde na afloop dat we als beroepsgroep niet te denigrerend moeten praten over het jaarrekeningproduct, want dat is in heel veel situaties "echt relevant".
Remco zag de accountant meer en meer als dataregisseur, iemand die data kan verrijken en van gegevens informatie kan maken. "Een soort ken je klant-document, zo kun je ook kennis overdragen aan het team. We moeten niet de illusie hebben dat we als accountants een soort supermensen zijn die alles kunnen onthouden."
Praktijk
Evelien worstelt in de praktijk nog wel eens met risicogericht samenstellen en materialiteit. "De basis moet wel een kwalitatief goede administratie zijn", benadrukte zij. Kennis delen is ook van belang. Bij samenstellen vertrouw je op de gegevens van de klant, stelde ook Remco. Het kwalitatieve aspect is belangrijk. "Wie boekt wat, hoe zijn de geldstromen, welke jaarrekeningposten zijn meer risicovol?"
Het mkb-accountantsvak leer je vooral in de praktijk; hoe eerder je daarmee in aanraking komt, hoe beter, was het gevoel. Als je je theoretische kennis pas aan het eind van de rit toepast, gaat het mis, meende Evelien. "Als ik ergens niet uitkom, ga ik denken in journaalposten."
Seizoensfinale
De 46ste editie op 26 april was de laatste 'reguliere' sessie op Clubhouse voor de zomerstop. Het tweede seizoen van de BusySeasonTalks wordt op 2 juni aanstaande feestelijk afgesloten met een 'live–online–seizoensfinale'. Vanuit de huiskamer voor accountants wordt daarbij gesproken met opmerkelijke gasten, waaronder schrijver en antropoloog Joris Luyendijk.
Aanmelden voor het slotevent kan al via de website van de NBA. Aanvang is om 19.45 uur, slot om circa 22.15 uur.
Gerelateerd

Over de toekomst van de aarde en een beroep dat daarbij kan helpen
Een lezing van een natuurfilosoof en een discussie over duurzaamheid en de rol van de accountant vormden op 12 december het voorprogramma van de NBA-ledenvergadering....

BusySeasonTalks: 'Je hoeft maar één keer ja te zeggen en je hangt'
De 56ste editie van de BusySeasonTalks op 6 december was de laatste voor de winterstop. Een sessie over het thema 'Waar de onderwereld de bovenwereld ontmoet'. En...

BusySeasonTalks: 'Soms leg je de lat voor jezelf hoger dan hij in werkelijkheid is'
BST-hosts Aleks Kayhan en Tülay Dilsiz-Gedik spraken tijdens de editie van 29 november met Heleen van Papendrecht en Leonie Stolk (beide partner Forensic Investigations...

Busy Season Talks: 'Allemaal een beetje stofzuigers worden'
Tijdens de BST-sessie op 22 november bespraken hosts Leo Veldhuizen en Lotte van Mierlo actualiteiten binnen de sector, aangedragen door Marc Schweppe (hoofdredacteur...

Busy Season Talks: 'Geen dag is hetzelfde'
Volgens de Belastingdienst heeft de maatschappelijke rol van de accountant nergens meer belang dan daar. Op 15 november spraken BST-hosts Wendy Groot en Leo Veldhuizen...