AEX-bedrijven kiezen vaker voor grijze haren
De gemiddelde leeftijd van alle door AEX-bedrijven nieuw aangestelde commissarissen steeg het afgelopen jaar fors: van 57,8 jaar in 2022 naar 61 jaar in 2023. Nergens in Europa ligt dit cijfer zo hoog als in Nederland.
Dat blijkt uit de Board Monitor Europe, een analyse van in totaal 832 nieuwe benoemingen van commissarissen in vijftien Europese landen, uitgevoerd door executive search-adviesfirma Heidrick & Struggles.
Het aandeel vrouwen daalde in één jaar tijd met tien procent en bedraagt daardoor nu nog 42 procent van het aantal nieuwe benoemingen. Daarmee kozen AEX-bedrijven voor het eerst sinds 2021 weer vaker voor een mannelijke dan een vrouwelijke commissaris. In het afgelopen jaar werden alleen in Polen (36 procent), Finland (38 procent) en België (39 procent) procentueel gezien minder vrouwelijke commissarissen aangesteld.
"Dankzij de invoering van de wet ingroeiquotum en streefcijfers in 2022 zijn er in de afgelopen jaren relatief veel vrouwen benoemd als commissaris", aldus Imke Lampe, partner van Heidrick & Struggles Nederland. "Inmiddels bestaat de raad van commissarissen bij maar liefst tachtig procent van alle Nederlandse beursgenoteerde bedrijven voor ten minste een derde uit vrouwen."
Buitenlandse commissarissen
Lampe waarschuwt tegelijk dat we er nog niet zijn. Door veranderende wetgeving en toenemende sociale, economische, ecologische en geopolitieke spanningen wordt er steeds meer gevraagd van bestuurders. Dit heeft een direct effect op de rol van commissarissen binnen bedrijven en zorgt voor een groeiende focus op individuele bestuurders, stelt zij. "Als een gevolg hiervan kiezen AEX-bedrijven, getuige het onderzoek, vaker voor ervaren grijze mannen."
AEX-bedrijven benoemden het afgelopen jaar naast oudere, vaak mannelijke commissarissen ook fors meer mensen uit het buitenland. Zo steeg het aandeel non-nationals tussen 2022 en 2023 van 39 procent naar 61 procent. Van alle Europese landen werden er alleen in Denemarken meer buitenlandse commissarissen aangesteld (65 procent).
Hoewel AEX-bedrijven in 2023 vaker voor grijze haren kozen, nam het aantal nieuwbenoemde bestuurders zonder boardroomervaring bij een beursgenoteerd bedrijf voor het derde jaar op rij toe. Was in 2022 nog slechts een tiende van alle nieuwe commissarissen een first-timer, inmiddels geldt dit voor bijna een derde van hen. "In onzekere tijden neigen veel AEX-bedrijven naar zekerheid, dit geldt al helemaal voor de meer traditionele sectoren, zoals de financiële dienstverlening en de industrie", aldus Lampe. "Maar het kan ook anders; in de consumer- en techsector zien we bijvoorbeeld veel meer first-timers en vrouwen. Maar liefst twee derde van alle nieuw aangestelde commissarissen is hier bijvoorbeeld een vrouw."
Duurzaamheid
Sinds het begin van dit jaar moeten AEX-bedrijven verplicht rapporteren over hun duurzaamheidsbeleid op basis van de CSRD-richtlijn. Het percentage nieuw aangestelde commissarissen met aantoonbare ervaring op het gebied van duurzaamheid steeg daardoor het afgelopen jaar fors; van 22 procent in 2022 naar vijftig procent in 2023.
Ook internationale ervaring blijkt belangrijk. Zo groeide het aantal nieuwe bestuurders met ervaring in het buitenland in één jaar tijd van 52 procent naar 71 procent. Volgens Lampe beschikt een succesvolle commissaris over diepgaande kennis en expertise van één of meer aspecten, zoals duurzaamheid of internationalisering, en heeft die "het vermogen om de raad van commissarissen op die gebieden uit te dagen".
Onderzoek
De Board Monitor Europe 2024 is gebaseerd op een analyse van de profielen van 832 nieuw aangestelde commissarissen van de grootste beursgenoteerde bedrijven in 2023, verdeeld over vijftien markten. Gegevens van beursfondsen uit België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, Italië, Nederland, Noorwegen, Polen, Portugal, Spanje, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland zijn opgenomen in het rapport.
Gerelateerd
Petri Hofsté: 'Maak het gesprek over cultuur niet te groot, hou het concreet'
Welke invloed hebben commissarissen op cultuur, gedrag en ethiek in organisaties? Hoe zien ze hun rol daarin? In een serie interviews gaan Quinty Danko en Najat...
Herman Bol: 'Vaak wordt cultuur pas zichtbaar in crisissituaties'
Welke invloed hebben commissarissen op cultuur, gedrag en ethiek in organisaties? Hoe zien ze hun rol daarin? En hoe kijken ze naar de rol van de accountant? In...
'Commissarissen bemoeien zich te veel met beleid en bestuur'
Bestuurders maken zich steeds vaker zorgen over de toenemende bemoeienis van commissarissen met het beleid en bestuur van hun organisaties.
Angelsaksische big four ontdekken Rijnlandse governance
Externe, onafhankelijke commissarissen: dat hebben Angelsaksische big four-kantoren nodig. In de Financial Times pleiten toezichthouders en deskundigen voor onafhankelijke...
Commissaris kan digitalisering nauwelijks bijhouden
Commissarissen worstelen met digitalisering (waaronder AI), de effecten van ondernemingen op het klimaat en stakeholdermanagement. Onderzoekers van Grant Thornton...