Jaarverslag Raad voor Toezicht: ruim driekwart kantoren scoort voldoende
De Raad voor Toezicht van de NBA heeft in het toetsingsjaar 2024, samen met de SRA, in totaal 183 accountantskantoren getoetst. Daarvan voldeed 76 procent aan de gestelde eisen, een duidelijke stijging ten opzichte van 2023 (64 procent).
Van de 69 door de raad en de SRA uitgevoerde hertoetsingen werd 86 procent afgerond met een voldoende, ook duidelijk meer dan vorig jaar (74 procent). Bij tien van de uitgevoerde hertoetsingen voldeed het betreffende kantoor nog niet aan de eisen.
Schommelingen komen door de jaren heen vaker voor, omdat sprake is van een momentopname. De huidige stijging laat zien dat jaarlijkse cijfers sterk kunnen variëren, zonder dat er direct sprake is van een structurele trend, aldus de raad.
Ontwikkelingsgesprekken
In het vorige verslagjaar hield de raad voor het eerst ontwikkelingsgesprekken bij accountantspraktijken. De opgedane ervaringen zijn, voorafgaand aan de ontwikkelingsgesprekken in dit verslagjaar, tijdens rondetafelbijeenkomsten besproken. De inzichten daaruit zijn gebundeld als best practices en gedeeld met de teamleiders.
Ook is aandacht besteed aan het toezicht op accountantsafdelingen en zijn daarvoor ontwikkelingsgesprekken gestart. Het doel is om vroegtijdig inzicht te krijgen in de mate waarin een accountantsafdeling voldoet aan de kwaliteitseisen. De raad zal in het komende verslagjaar opnieuw ontwikkelingsgesprekken voeren met accountantsafdelingen.
Private equity
In het vorige verslagjaar uitte de raad zijn zorgen over het mogelijke effect van private equity op de kwaliteit van de beroepsuitoefening. De raad had dit verslagjaar diverse dossiers onder handen waar dit thema speelt, met name als het gaat om het stemrecht binnen kantoren. Het blijkt soms lastig om te achterhalen hoe de stemrechten zijn geregeld, in gevallen waarbij private equity is betrokken. Dit heeft ervoor gezorgd dat de raad enkele eindoordelen heeft aangehouden.
De raad volgt de ontwikkelingen rondom private equity op de voet en vraagt hier in 2026 opnieuw aandacht voor, onder meer in de monitoringvragenlijst.
Andere aandachtspunten
Door de raad is in het verslagjaar ervaring opgedaan met het uitvoeren van thematisch onderzoek en incidentenonderzoek. Op basis van die ervaring is een protocol geschreven, gericht op kwaliteitsverbetering en transparantie.
Verder is de raad bezig met de implementatie van de kwaliteitsstandaarden voor accountantskantoren, bekend als NVKM, SKM1 en SKM3N. Deze nieuwe normen zijn vanaf 2025 gefaseerd van toepassing voor de sector. De raad zal deze normen onder meer verwerken in gehanteerde vragenlijsten.
In het verslagjaar heeft de raad voor het eerst ‘partiële hertoetsingen’ uitgevoerd, gericht op eerder bij de toetsing geconstateerde tekortkomingen. De eerste ervaringen benadrukken het belang van duidelijkheid vooraf over de onderdelen van de hertoetsing, zowel voor de betrokken accountantspraktijk als de betrokken toetsers.
Door de raad worden ook aspecten van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) getoetst. De NBA en het Bureau financieel toezicht (BFT) hebben toetsingsafspraken gemaakt, zodat accountantskantoren niet zowel door de raad als door BFT op Wwft-aspecten worden getoetst.
Tuchtklachten
In het verslagjaar heeft het NBA-bestuur op advies van de raad tien tuchtklachten ingediend, waarvan acht omdat de betrokken accountant het kwaliteitssysteem van de accountantspraktijk structureel niet op orde had. Twee tuchtklachten kwamen voort uit een weigering van medewerking aan (her)toetsing door de raad.
De Accountantskamer deed uitspraak in zeven zaken, waarvan er zes gegrond werden verklaard. In één zaak werd de klacht deels gegrond en deels ongegrond verklaard. De opgelegde maatregelen liepen uiteen van berispingen tot tijdelijke doorhaling in het register. Vier accountants hebben tegen de uitspraak van de Accountantskamer beroep ingediend bij het CBb.
Verslag
Het verslag van de Raad voor Toezicht bevat de resultaten van het toetsingsjaar 2024 (1 april 2024 / 31 maart 2025). De raad richt zich met haar toetsingen op vrijwillige controleopdrachten, overige assurance-opdrachten, beoordelingsopdrachten en aan assurance verwante opdrachten.
De SRA is door de raad geaccrediteerd om toetsingen in het NBA-domein uit te voeren.
Gerelateerd
AFM is blij met gebruik van geavanceerde audittools door kantoren
Door gebruik van geavanceerde audittools kunnen accountantsorganisaties efficiënter werken en hogere kwaliteit bieden. Ook maakt het ze aantrekkelijker als werkgever....
AFM: marktaandeel reguliere vergunninghouders groeit
Het marktaandeel van accountantsorganisaties met een reguliere AFM-vergunning is verder gegroeid. De consolidatieslag bij deze kantoren zet door en kan een kwaliteitsimpuls...
AFM gaat op zoek naar nieuwe bestuurder voor accountantstoezicht
AFM-bestuurslid Hanzo van Beusekom wordt vanaf september 2026 verantwoordelijk voor het toezicht op de retailmarkt en asset management. De AFM gaat op zoek naar...
Britse waakhond FRC wil toezicht op accountants verbeteren
De Financial Reporting Council (FRC), de Britse toezichthouder op het accountantsberoep, gaat het toezicht bij kantoren anders inrichten. De koerswijziging komt...
Britse toezichthouder wil kleinere accountantskantoren helpen op oob-markt
De Financial Reporting Council (FRC) lanceert een nieuw programma, bedoeld om kleinere Britse accountantskantoren te ondersteunen bij het opbouwen van capaciteit...