Nieuws 20 juni 2025

Kabinet presenteert 'rijksbrede' aanpak tegen corruptie

Het kabinet presenteert een nieuwe "rijksbrede aanpak" van corruptie. Daarvoor worden ook de grootste corruptierisico's van Nederland in kaart gebracht.

Nederland mag niet naïef zijn in de aanpak van corruptie, want criminele organisaties kunnen zonder corruptie niet functioneren, zo stellen de demissionair ministers David van Weel (Justitie, VVD) en Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken, NSC) bij de presentatie van de nieuwe aanpak.

Onderzoek door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) is onderdeel van het plan. Een en ander betekent dat overheden, uitvoeringsorganisaties en bedrijven in bepaalde sectoren hun kwetsbare bedrijfsprocessen en kwetsbare functies in kaart brengen en daarmee aan de slag gaan.

Vervolgens moeten processen zo worden ingericht dat het steeds lastiger wordt om "een klusje voor een crimineel te doen", je niet-integer te gedragen of corruptiemisdrijven te plegen, aldus de bewindslieden. Ook wordt gewerkt aan een strikter autorisatiebeheer van ICT-systemen, wat de toegang tot een systeem en daarmee risico's voor het lekken van informatie aan criminelen beperkt.

Bescherming

Volgens minister Van Weel van JenV is het criminelen vaak te doen om informatie, data, toegang tot een markt, of een mogelijkheid om geld wit te wassen. "Daar hebben ze hulp van binnenuit bij nodig. Dus rekruteren ze medewerkers en dat gaat niet zachtzinnig. Iedereen binnen een bedrijf of een organisatie heeft daartegen bescherming nodig." De nieuwe aanpak moet criminelen "buitenspel" zetten en corruptie en ondermijning hard aanpakken, stelt Van Weel.

Minister Uitermark van BZK noemt het tegengaan van corruptie "een belangrijke pijler om de weerbaarheid en integriteit van het openbaar bestuur te versterken. Voor vertrouwen in onze overheid is het van het grootste belang om onze ambtenaren en bestuurders te beschermen tegen de invloed van criminelen". De anti-corruptieaanpak moet bijdragen aan een veiliger werkomgeving en zo ook aan een veiliger samenleving, benadrukt zij.

Onderzoek

Het WODC onderzoekt waar voor Nederland de grootste corruptierisico's zitten en in hoeverre de huidige praktijk daarop is toegesneden. De uitkomst volgt naar verwachting begin volgend jaar.

Ondertussen gaat het kabinet alvast aan de slag met enkele specifieke processen en sectoren waarvan de belangen voor de nationale veiligheid en economie zó groot zijn dat die voortvarend moeten worden opgepakt. Dat geldt in ieder geval voor de bedrijfsvoering van het Rijk, het uitgifteproces van reis- en identiteitsdocumenten, de weerbaarheid van ambtenaren bij decentrale overheden en de transport- en logistieksector.

Richtlijn

Naast preventieve maatregelen investeert het kabinet "structureel" in de Rijksrecherche, FIOD, Openbaar Ministerie en de Rechtspraak om corruptie en criminele inmenging op te sporen en te bestraffen.

Ook werkt Nederland met andere EU-lidstaten aan een EU anti-corruptie richtlijn. Deze bevat diverse (nieuwe) strafbaarstellingen, trekt de minimale maximumstraffen en verjaringstermijnen voor corruptie binnen de EU gelijk en bevat preventieve voorschriften, zoals periodieke nationale risicoanalyses en anti corruptie trainingen voor alle ambtenaren en aan de overheid gelieerde organisaties.

Bron: Rijksoverheid