Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een onderneming met negen dochtervennootschappen is klant van een accountantskantoor. Volgens de opdrachtbevestiging zouden de verwachte kosten voor diverse werkzaamheden 41.500 euro bedragen exclusief de nacalculatie.

In de zestien maanden tussen eind november 2012 en begin april 2014 declareert het kantoor 170.965,35 exclusief btw.

De controller van de groep stelt de verantwoordelijke registeraccountant kritische vragen over:

• het afboeken van een aandelenkapitaal van 18 mille bij één van de dochter-bv’s;
• het opnemen van een verlies van 443.065 euro in de resultatenrekening, terwijl de mutatie in het eigen vermogen 2012 een winst laat zien van 568.978 euro, een verschil van ruim 1 miljoen euro.

De accountant corrigeert het verschil.

De vrouw van de ondernemer correspondeert met het accountantskantoor onder meer over:

• onbetaalde facturen;
• een creditering van 17.500 euro;
• de kwaliteit van de werkzaamheden;
• de deponering van de jaarrekening van één van de vennootschappen.

In maart 2014 zegt de vrouw namens de groep de opdracht aan het accountantskantoor per direct op. Eén van de vennootschappen uit de groep ontvangt nog een factuur van 6658,75 voor werkzaamheden van januari 2014 tot en met mei 2014.

De ondernemer dient een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

a. De accountant heeft buitensporig gedeclareerd;

b. de jaarrekening 2012 van één der vennootschappen is samengesteld én gecontroleerd door hetzelfde team van de accountant;

c. het aandelenkapitaal van een andere vennootschap is ten onrechte niet opgenomen in de jaarrekening 2012;

d. in de jaarrekening 2012 van weer een andere vennootschap is een grove fout gemaakt;

e. de ondernemer heeft zelf boekingen moeten maken voor aansluiting van de beginbalansen 2013 en de jaarrekeningen 2012.

Oordeel

De klacht is grotendeels gegrond.

Ad a

Over declaraties kun je, zo heeft de Accountantskamer al herhaaldelijk gezegd, alleen succesvol klagen als de accountant bij het opstellen en indienen van de declaraties zo onzorgvuldig, niet integer en onprofessioneel is opgetreden, dat hij in strijd heeft gehandeld met het belang van een goede uitoefening van het accountantsberoep. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als de accountant bewust onjuiste of misleidende declaraties heeft ingediend. Daar zijn in deze zaak geen aanwijzingen voor.

Ad b

Mede op basis van de specificatie van werkzaamheden in één van de facturen stelt de Accountantskamer vast dat medewerkers van het kantoor intensieve administratieve ondersteuning hebben geboden, terwijl zij ook de jaarcijfers hebben samengesteld, die (deels) door dezelfde medewerker en de beklaagde accountant zijn gecontroleerd.

De accountant was zich niet bewust van het risico van zelftoetsing en heeft geen adequate waarborgen getroffen. Daardoor heeft hij het objectiviteitsbeginsel veronachtzaamd bij het uitvoeren van de controlewerkzaamheden.

Ad c

De accountant heeft erkend dat het vermogen van één van de vennootschappen in de jaarrekening 2012 onjuist is weergegeven. Daarbij is het vermogen niet uitgesplitst in aandelenkapitaal, vermogensmutatie eigen vermogen en overige reserves. De accountant heeft de facto het aandelenkapitaal van 18 mille niet opgenomen. Hoewel de omissie niet van materieel belang is geweest, is dit klachtonderdeel gegrond.

Ad d

In de resultatenrekening over 2012 van één der bv’s geeft een verlies te zien van 443.065 euro, terwijl in het mutatieoverzicht van het eigen vermogen als ‘resultaatbestemming boekjaar’ een winst is opgenomen van 568.978 euro. Er is dus een onverklaard verschil van 1.012.043 euro.

De accountant erkent dat:

• de uitsplitsing van de mutaties in het eigen vermogen in de jaarrekening 2012 onjuist is weergegeven;
• de desbetreffende aanpassingen niet juist zijn toegelicht in zowel de geconsolideerde jaarrekening als de enkelvoudige jaarrekening.

De accountant vindt wel dat het resultaat 2012 en het vermogen ultimo boekjaar 2012 een zo getrouw mogelijk beeld geven.

Volgens de Accountantskamer heeft de accountant een samenstellingsverklaring gegeven bij de jaarrekening 2012 van één der bv’s, terwijl ten onrechte de toelichting bij de jaarrekening ontbrak. Ook ontbrak een analyse waarom een deel van de correcties uit het voorgaande boekjaar in de winst- en verliesrekening was opgenomen en een ander deel rechtstreeks op het eigen vermogen was gemuteerd. Het verschil van ruim een 1 miljoen euro was een zeer materiële post in het geheel van de jaarrekening. Daarom is de accountant ernstig tekort geschoten bij het uitvoeren van deze samenstellingsopdracht.

Ad e

De klager heeft dit verwijt onvoldoende onderbouwd.

Maatregel

Berisping.

De accountant heeft (bij de controleopdracht):

• niet ingezien dat zijn team ook administratieve- en samenstelwerkzaamheden heeft uitgevoerd;
• een ernstige beroepsfout gemaakt, die hij lijkt te bagatelliseren door erop te wijzen dat de omissie voor de gebruikerskring, de bank en de klant is hersteld.