Rekenkamer: NPO kan besteding omroepgeld niet controleren
De Nederlandse Publieke Omroep (NPO) kan zijn wettelijke taak om te zorgen voor doelmatige uitgaven voor omroepprogramma's niet waarmaken. Dat is de hoofdconclusie uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar doelmatigheid bij de publieke omroep.
Jaarlijks ontvangt de NPO 850 miljoen euro aan publieke middelen uit de OCW-begroting, maar de organisatie heeft weinig inzicht of 'Hilversum' dat publiek geld doelmatig besteedt, stelt de Rekenkamer in haar rapport 'Hilversum in beeld - Doelmatigheid bij de publieke omroep'.
De verschillende omroepen krijgen per programma geld van de NPO, maar kunnen dat zelf weer herverdelen. Dat is een van de redenen waarom de NPO weinig zicht heeft of per programma doelmatig met publiek geld wordt omgesprongen.
Onvoldoende inzicht
De omroepen geven de NPO onvoldoende inzicht in de kosten van hun programma's, aldus de Rekenkamer. Mede hierdoor beschikt NPO niet over de wettelijk vereiste adequate financiële informatie om te kunnen sturen op doelmatigheid.
Objectieve criteria ontbreken voor het vinden van een juiste balans tussen zuinig omgaan met publieke middelen en het beoogde effect van het media-aanbod. Alleen bij de aanschaf van uitzendrechten voor grote sporttoernooien worden opbrengst en kosten stelselmatig beoordeeld.
Externe producenten
De omroepen geven 35 procent van hun programmakosten uit aan externe producenten. Vorig jaar ging het daarbij om in totaal 193 miljoen euro. De kosten van uitbestede programma's zijn flink hoger dan eigen werk. Zo werd het programma 'Floortje naar het Einde van de Wereld' een stuk duurder toen het voortaan door het bedrijf van presentatrice Floortje Dessing zelf werd gemaakt. Daardoor is ook het zicht op haar salaris verslechterd, staat in het rapport.
Over de verdiensten van presentatoren bij de publieke omroep is al jaren veel te doen. In 2018 verdienden elf presentatoren bij de publieke omroep een salaris boven de vastgestelde norm van 189.000 euro bruto per jaar.
Aanvullende afspraken
Mediaminister Arie Slob wil de NPO meer te zeggen geven over welke doelen voorrang verdienen in de programmering, maar die oplossing schiet te kort, zo vreest de Rekenkamer. "De knelpunten in de wet worden daarmee niet weggenomen."
De NPO erkent "dat nog niet alles perfect gaat" en zegt "aanvullende afspraken te gaan maken met de omroepen over het delen van informatie". De NPO neemt de taak om toe te zien op de bestedingen "zeer serieus", maar wijst er op dat die plicht pas drie jaar bestaat.
Bron: ANP/Algemene Rekenkamer