Verliest AFM economisch belang uit het oog?
Er woedt momenteel een stevig debat over de adviescontracten die de grote accountantskantoren hebben afgesloten. Daarbij wordt gesteld dat deze contracten ingaan tegen de geest van de wet, en dat kantoren 'handig dachten te zijn' en 'onethisch' handelen.
Kennelijk kan men alleen in termen van eenzijdig gewin naar deze materie kijken, overwegingen van rationaliteit en doelmatigheid tref ik niet aan. Het perspectief van het bedrijfsleven wordt vrijwel buiten beschouwing gelaten.
Bij deze contracten zijn echter ook bedrijven betrokken. Overwegingen op het gebied van integriteit en doelmatigheid spelen hierbij een prominente rol. Het is dan ook bijzonder dat dit perspectief geheel buiten beschouwing wordt gelaten. Namens Randstad lever ik graag een noodzakelijke aanvulling aan dit debat.
Door een wijziging in de wetgeving in Nederland is Randstad, net als vele andere ondernemingen, gedwongen om over twee jaar van externe accountant te wisselen. Dit betekent dat in ruim 40 landen een andere accountant moet worden ingewerkt. Een enorme belasting voor de onderneming, die buitenlandse concurrenten niet kennen. Ook zal het veel tijd kosten voordat de nieuwe accountant de onderneming goed kent. De toegevoegde waarde zal hierdoor afnemen.
Randstad is van mening dat reeds lang bestaande rotatie van partner afdoende was. Verder is het nog bijzonder dat in onze frequente contacten met de fundmanagers bij onze professionele beleggers over een periode van ruim 10 jaar de behoefte aan kantoorrotatie nooit aan de orde is gesteld.
Onderdeel van de wijziging in de Nederlandse wet is ook dat Randstad geen gebruik meer mag maken van haar accountant voor andere dienstverlening dan de accountantscontrole tenzij voor deze dienstverlening reeds een contract was afgesloten vóór de inwerkingtreding van de nieuwe wet. Randstad heeft reeds lange tijd een interne policy dat de dienstverlening door de externe accountant zeer beperkt moet worden gehouden. Uitzonderingen worden alleen gemaakt voor compliance-gerelateerde werkzaamheden en bijzondere expertise.
Voor fiscaal aangiftewerk inzake de vennootschapsbelasting in de verschillende landen heeft Randstad reeds geruime tijd een langlopend contract met de belastingadviesafdeling van de externe accountant. Dit contract loopt tot en met 2014. Er is hier sprake van compliance gerelateerde werkzaamheden. Een integer en verstandig besluit dus.
Hiernaast maakt Randstad soms gebruik van bijzondere fiscale expertise van de belastingadviseurs van de externe accountant. Dit betreft grotendeels werkzaamheden buiten Nederland. De recente wetgeving richt zich hier vooralsnog niet op.
Er is nog een ander punt in dat kader. De rotatie van de externe accountant zou kunnen betekenen dat de huidige externe accountant over 2 jaar wordt geselecteerd als partij om adviezen te verlenen. Het zou in dit kader zeer inefficiënt zijn om deze fiscale adviezen gedurende 2 jaar elders onder te brengen en dan mogelijk daarna weer terug te plaatsen. Het gaat hier tenslotte om complexe dossiers. Hier komt nog bij dat overdracht per heden weer een partij uitsluit als mogelijke externe accountant.
In de context van het bovenstaande heeft Randstad eind vorig jaar een contract gesloten voor belastingadvieswerk. Wederom integer en verstandig.
Kennelijk kijkt de AFM kritisch naar dit soort afspraken. Het 'gezond verstand' en de professionele aanpak zou dan ook de AFM juist moeten aanspreken, of ze zou het in elk geval op juiste waarde moeten weten te schatten.
Van belang hierbij is verder nog de constatering in het uiteindelijke rapport van de AFM dat het verbreken van een adviesrelatie niet nodig is als de oob vóór 2015 van accountant wisselt. Kennelijk hadden oob's dit dan voor 1 januari 2013 moeten aangeven? - Totaal onmogelijk gezien de zorgvuldigheid die betracht zal moeten worden bij het maken van een keuze voor de toekomstige accountantscontrole. En ook onmogelijk vanwege de kans dat de wetgeving als gevolg van Europese beslissingen alsnog zal worden aangepast.