Henk Vlaming

"Waarom hebben bibliotheken een accountantsverklaring nodig voor hun subsidieverantwoording? Beleidsmedewerkers van de gemeente Leiden vroegen of ik hier helder antwoord op kon geven. Ik pakte de flipover erbij en tekende het antwoord letterlijk uit, aan de hand van een auto die voor een apk-keuring naar de garage gaat."

Sinds 2018 presenteert Ferry Timp zich als accountant die communiceert met tekeningen, in plaats van teksten. Eerst praktiseerde hij dit bij de gemeente Leiden, waar hij tot voor kort werkte als intern accountant. Een jaar later zette hij een zelfstandige praktijk op als zakelijk tekenaar, onder de naam De Tekenende Accountant. Vanaf deze zomer doet hij dat fulltime, vanuit zijn eigen praktijk als zzp'er. "Want ik word steeds vaker gevraagd om complexe informatie te verhelderen met behulp van tekeningen. Zoals door een van de big four, die een sessie hield over de toekomst van de audit."

'Ik word steeds vaker gevraagd om complexe informatie te verhelderen met behulp van tekeningen.'

Hobby

Tekenen doet Ferry al sinds hij potloden kan vasthouden. "Op de kleuterschool word je geprezen als je er meer van maakt dan wat gekras. Maar vanaf groep drie stopt de bewondering, want mensen gaan verwachten dat je ook iets tekent dat herkenbaar is. Als je je vader tekent en die vraagt vol ongeloof 'ben ik dat?', dan is dat de subtiele aanwijzing dat er eigenlijk meer van je wordt verwacht."

Aanvankelijk zag Ferry geen brood in zijn tekenwerk, het bleef bij een hobby. "Ik wilde leraar worden, want het leek mij een leuk vak dat ook nut had, zingeving zoals dat heet." Het werd echter de accountancy, nadat hij op een beroepskeuzedag van het vwo bij PwC belandde. "Die noemde zich de grootste financiële dienstverlener van Nederland. Het bleek echter een accountantskantoor te zijn, wat me nogal saai leek."

Dat viel mee. "De opdrachten tijdens de workshopronde vond ik leuk, die gingen over de balans, het controleren van liquide middelen en de voorraden. Ze zagen daar mijn enthousiasme en nodigden mij uit om een dagje mee te lopen. Zo ging ik met een van de accountants naar een tractordealer. Het eindigde ermee dat ik op mijn achttiende een baan had in de accountancy en een zevenjarige opleiding om te doorlopen."

Artistiek hart

Ruim twaalf jaar werkte Ferry bij PwC, waar hij opklom tot manager. Twee jaar was hij praktijkbegeleider bij de NBA en ruim zeven jaar werkte hij als intern accountant voor de gemeente Leiden. Ondanks die prima loopbaan bleef zijn artistiek hart kloppen. Drie jaar geleden brak bij hem het besef door dat hij zijn tekentalent ook professioneel kon inzetten, zelfs als accountant.
"Dat was nadat ik een tekenvierdaagse volgde bij de Betekenaar, nota bene op voorspraak van Theresia Gommans, een andere accountant, die vond dat het vak met de tijd mee moet gaan. Ik leerde de basis van tekenen, hoe je eenvoudige, doeltreffende tekeningen maakt, hoe het visuele alfabet in elkaar zit."

'Een standaard accountant ben ik niet, mijn studievrienden zeiden dat al.'

Communiceren via tekeningen lijkt niet erg zakelijk en al helemaal niet iets voor een accountant. "Een standaard accountant ben ik niet, mijn studievrienden zeiden dat al. Tijdens colleges maakte ik continu tekeningen. Toen ik bij PwC werkte sierde ik een rapport soms op met illustraties, of werkte ik in het controledossier met een vierkant gekleurd vlak rond een tekst."

Sommige partners vonden dat maar niks, aldus Timp. "Die zagen een tekst als toppunt van degelijkheid. Misschien werk je efficiënter als je minder tijd besteedt aan tekenen, kreeg ik te horen. Tekenen helpt mij echter om beter te luisteren. Denken doe ik in beelden, die zijn voor mij ankerpunten om te begrijpen. Visualisatie is de rode draad in mijn leven, altijd probeer ik informatie te visualiseren. Op het werk ging ik daarin zo ver dat het wel eens botste. Of je tekeningen accepteert als communicatiemiddel, heeft te maken met hoe je informatie verwerkt. Talige mensen voelen zich soms meer thuis bij tekst."

Communicatietool

Niet de tekening is het doel, legt hij uit, het is een middel om iets eenvoudig uit te leggen. "Dit is mijn belangrijkste communicatietool geworden, die werkt soms beter dan een PowerPoint waar de regels opstaan. Mijn presentaties illustreer ik met tekeningen op flipovers. Mensen plakken er post-its bij met hun feedback, maken er foto’s van en dat wordt dan de managementletter."

'Als ik een begrip niet onder woorden kan brengen, kijk ik naar de mens die ermee te maken heeft.'

Is Ferry nog wel accountant, als hij zich toelegt op communiceren per tekening? Wis en waarachtig, luidt het antwoord. Een accountant is er om te signaleren, te verklaren, te oordelen en te verduidelijken. Maar dat verduidelijken schiet er nog wel eens bij in, stelt hij.
"Hoe leg je bijvoorbeeld uit wat materialiteit is, waar accountants het vaak over hebben? Wij als accountants leggen materialiteit uit als een financiële grens waar je als organisatie niet overheen dient te gaan zonder je te kunnen verantwoorden. Maar welke financiële grens redelijk is, dat is voor iedereen anders. De een zegt vijf miljoen, maar voor iemand uit een arm gezin is tien euro al veel geld. Als ik een begrip niet onder woorden kan brengen, kijk ik naar de mens die ermee te maken heeft. Met beelden kan ik vaak beter het gesprek aangaan."

Overtuigd accountant

Dat wil niet zeggen dat hij cijfers en getallen veronachtzaamt, de harde informatie. "Die vertelt of het praatje van de organisatie klopt. Is dat niet het geval, dan ga ik op zoek naar het verhaal achter de cijfers. Dan ga ik de werkvloer op, ik wil weten hoe de organisatie in elkaar zit, hoe de werkprocessen eruitzien, welke geldstromen er omgaan, waar de inkomsten vandaan komen, hoe het offerteproces is opgezet. Mijn bevindingen geef ik terug aan de organisatie en daarbij maak ik graag gebruik van tekeningen."

'Dat ik mijn bevindingen vertaal als zakelijk strategisch tekenaar, maakt mij niet minder een accountant.'

Ook al is Ferry nu fulltime zakelijk tekenaar, hij blijft overtuigd accountant. "Ik ben opgeleid om breed te denken over abstracte thema's. Dat ik mijn bevindingen vertaal als zakelijk strategisch tekenaar, maakt mij niet minder een accountant. Daarom blijf ik ook als zakelijk tekenaar accountant in business."