Een audit board of betere planning?
De controle van oob’s onderbrengen bij een audit board is niet de oplossing. Beter is om te kijken naar het planningsproces, meent Jan Bouwens.
Jan Bouwens
Op 25 februari worden in het FD twee medewerkers van Nyenrode aangehaald, die ervoor pleiten om de controle van organisaties van openbaar belang (oob's) in handen te brengen van een nieuw op te richten audit board. Deze ingreep zou tot verbetering van de kwaliteit van het werk van de accountant leiden omdat de commerciële druk die ligt op accountants ermee wordt weggenomen. De kansen op succes van dit voorstel zijn klein en er is een veel goedkopere oplossing voorhanden. Namelijk door het prijsvormingsproces te ontkoppelen van de planning van het werk.
Als ik naar een controleteam kijk dat zulke grote bedrijven controleert (zeg Shell), dan vind ik daarin naast registeraccountants ook specialisten zoals analisten en econometristen. Die specialisten spelen een cruciale rol in de controle van de boeken. Ik vroeg me af of deze specialisten dan ook in dienst van de audit board moeten komen. Als dat niet het geval is, moet de accountant van oob's deze mensen van buiten inhuren. Op dit moment komen deze leden meestal uit de eigen organisatie, waardoor het betrekkelijk eenvoudig is hen aan te sturen. Als zij van buiten moeten komen ligt zo’n afstemming veel moeilijker. Als zij ook in semi-overheidsdienst moeten zijn, wordt het moeilijk om de talenten bij zeg McKinsey, ING, Shell of Akzo-Nobel weg te kapen tegen een overheidstarief.
Voorts is het onwaarschijnlijk dat de best getalenteerde accountants ooit nog de hele grote oob's zullen controleren. Zeg dat in het voorstel de audit board-accountant € 170.000 verdient. Om dit werk aan te kunnen moet deze accountant minstens even goed en slim zijn als de financiële baas wiens werk hij of zij controleert (zeg de cfo van Shell). Zou, gelet op het beoogde inkomen, betrokkene dan al niet veel eerder dan dat deze toekomt aan de controle van Shell, zijn vertrokken uit de professie?
Een veel effectievere oplossing om de commerciële druk weg te nemen, is te bereiken door het biedingsproces te ontkoppelen van de werkplanning. Degene die het (benodigde) werk inplant, moet niet op de hoogte zijn van de met de te controleren organisatie overeengekomen fee, maar moet op eigen gezag het werk inplannen. Dat bevordert de kans op een goede prijs en op een realistische planning van werk.
Jan Bouwens is hoogleraar accounting UvA en research fellow University of Cambridge.
Gerelateerd
Tweede Kamer heeft veel vragen over nieuwe accountantswet
De vaste commissie voor Financiën van de Tweede Kamer heeft, als voorbereiding op de behandeling van de Wijzigingswet accountancysector, een flink aantal vragen...
AFM-jaarverslag: Accountant opereert in 'systeem met kwetsbaarheden'
Het accountantsberoep is volop in transitie, maar tegelijk opereert de accountant in een "systeem met kwetsbaarheden". Wel heeft het beroep "significante stappen"...
Wie niet betaalt, maar wel bepaalt
Om audits van topkwaliteit te kunnen leveren moet de prijs omhoog, meent Jan Bouwens. De discussie zou moeten gaan over wie het verschil moet bijbetalen.
Regelgeving accountantsberoep is ‘mooie mix’ van wettelijk kader en zelfregulering
De regelgeving voor het accountantsberoep is een “mooie mix van wettelijk kader, dus wat de overheid regelt, en wat accountants zelf kunnen regelen over hun beroep”....
Ruud Vergoossen: 'Het accountantsberoep is van zijn voetstuk gevallen'
Onlangs sprak Ruud Vergoossen zijn afscheidsrede uit als hoogleraar externe verslaggeving aan Nyenrode Business Universiteit. Naast de kernpunten uit zijn betoog,...