Discussie Opinie

We zijn gebaat bij een actieve onderzoekende houding van investeerders bij klimaatcijfers

Het jaarverslagenseizoen staat voor de deur. Een actieve onderzoekende houding bij gebruik van duurzaamheidsinformatie is van belang. Drie tips voor het begrijpen van klimaatcijfers in hun context.

Marcus Looijenga

Investeerders zetten hoog in op de reductie van CO2-uitstoot door ondernemingen waar zij een belang in hebben. Beleggersverenigingen als Eumedion en VEB willen meer informatie over klimaatbeleid, klimaat risico's en -prestaties. ABP geeft het goede voorbeeld en doet de helft van haar belangen in ondernemingen van de hand, na aanscherping van de beleggingsstrategie. Nu zijn alle investeerders aan zet.

Onderzoek laat zien dat er steeds meer klimaatinformatie is. Te weinig informatie, onvergelijkbaarheid of te veel werk tellen niet meer als excuus. Investeerders die klimaat serieus nemen, moeten dit jaarverslagseizoen werk maken van het bestuderen van klimaatinformatie. En waar zaken onduidelijk blijven, hier vragen over stellen tijdens de aandeelhoudersvergadering.

Ondernemingen rapporteren steeds beter over de impact van het klimaat en hun klimaatbeleid. Zo'n negentig procent van de grootste ondernemingen in Nederland rapporteert over duurzaamheid, blijkt uit PwC's onderzoeksrapport ESG Reporting Landscape in the Netherlands in 2021. 55 procent van de 121 onderzochte ondernemingen geeft aan een net zero strategy te hebben, waarvan 77 procent ook net zero targets rapporteert. Opvallend is wel dat 25 procent nog geen CO2-uitstoot publiceert. Ander onderzoek naar 'Klimaatgerelateerde informatie in het bestuursverslag' laat zien dat 54 procent van de AEX- en AMX-beursfondsen klimaat expliciet onderdeel van de bestuurdersbeloning maakt. Het is dus opletten voor de belegger om te weten waar de onderneming voor staat.

Tot invoering van Europese duurzaamheidsrapportageregels -zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive vanaf boekjaar 2024 - wordt deze informatie grotendeels vrijwillig gegeven. Dat betekent dat deze vaak niet is getoetst door een accountant en we veel diversiteit en verschil in kwaliteit zien in de rapportages. Een actieve onderzoekende houding bij het gebruik van deze informatie door investeerders is daarom van belang. Het jaarverslagseizoen staat voor de deur. Hoe ziet zo'n houding eruit bij het lezen? Dat vraagt om het begrijpen van klimaatcijfers in hun context.

Drie tips. Als eerste: Begrijp de strategie van de onderneming op klimaat en volg de doorvertaling naar beleid, doelen en prestaties. Dat is niet eenvoudig, omdat dit soort informatie vaak niet op één plek in jaarverslagen te vinden is. Een gemiddelde lezer prikt echter al snel door teksten heen om te zien welke onderneming serieus is en welke achterloopt. Heeft een onderneming bijvoorbeeld al haar plannen wetenschappelijk laten doorrekenen in lijn met het Parijs klimaatakkoord, zoals door het Science Based Targets initiative? Wat zijn de tussentijdse doelen naar 2030 of 2050? En welke programma's en acties liggen daaronder om daar te komen, met welke financiële impact?

Ten tweede: Vaar niet op één getal. ESG-ratings zijn een optelsom van soms tientallen variabelen en lenen zich dus lastig om klimaat in de investeringsportefeuille te verankeren. Absolute CO2-reductie komt vaak van lagere productie, in plaats van besparende programma's. Ook de CO2-intensiteit, een handige ratio die de relatieve CO2-prestatie laat zien, kent valkuilen. Meerdere beursfondsen hanteren bijvoorbeeld omzet als noemer, wat wordt beïnvloed door inflatie of de dollarkoers. De teller CO2-uitstoot kent echter geen inflatie, daarmee ligt greenwashing op de loer. Betere ratio's zijn CO2 uitgedrukt in productie-eenheden, als tonnages geproduceerd product. We zien overigens ook in de teller 'CO2-uitstoot' vaak wijzigingen door nieuwe emissiefactoren van het IPCC. De belegger moet op zijn hoede zijn.

Ten derde: gebruik de aandeelhoudersvergadering om onbeantwoorde vragen te stellen. Kennis opdoen op voorhand is noodzakelijk om oppervlakkige antwoorden te voorkomen. Welke stap moet de raad van bestuur in 2023 zetten om ambities in 2030 en 2050 waar te maken? Wat betekent de nieuwe corporate governance code voor toezicht op de klimaatstrategie en het klimaatbeleid door de raad van commissarissen? Hoe houdt de audit commissie toezicht op het in context plaatsen van klimaatcijfers om greenwashing te voorkomen? Hoe gaat de remuneratiecommissie om met aanpassingen in klimaatcijfers? En wat heeft de accountant gedaan aan klimaattoelichtingen in de jaarverslaggeving?

De Europese duurzaamheidsrapportageregels zullen in de toekomst meer eenduidigheid geven. In de tussentijd zijn we gebaat bij een oplettende lezer en een investeerder die zich verdiept in hoe de onderneming omgaat met klimaat en die met vragen en acties ondernemingen het vertrouwen geeft de juiste koers te kiezen.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marcus Looijenga is duurzaamheidsaccountant en partner bij PwC Nederland.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.