Art of accounting
‘The tête-à-tête’. Ook wel: ‘Shortly after the marriage’. Geschilderd tussen 1743 en 1745 door William Hogarth (1697-1764), National Gallery Londen.
Dit artikel is verschenen in Accountant Q1, 2018
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Dit schilderij is het tweede uit een serie van zes schilderijen, getiteld ‘Marriage A-la-Mode’. De serie schetst een satirisch maar triest beeld van een periode waarin rijker wordende kooplieden status proberen te kopen, door hun kinderen liefdeloos uit te huwen aan steeds armer wordende adellijken.
Op het schilderij met ochtendtafereel zien we de zoon van de failliete Graaf Squanderfield die enige tijd eerder is gehuwd met de dame aan linkerzijde, de dochter van een rijke koopman. De gravenzoon laat het breed hangen, al drinkend en gokkend, en heeft dat zo te zien ook de hele nacht gedaan. Het hondje snuffelt volgens de experts aan damesondergoed dat zich nog in zijn jaszak bevindt. De man heeft een zwarte syfilisvlek in zijn hals.
De dame is blij, maar niet omdat haar echtgenoot is teruggekeerd. Naar verluidt heeft zij haar geliefde over de vloer gehad. Zij schijnt hem al nagenietend nog te seinen met haar spiegeltje. De omgevallen stoel geeft te denken en het muziekinstrument staat symbool voor sensualiteit. In de hal aan de linkerzijde hangen schilderijen van heiligen, om het contrast tussen kuisheid en immorele liederlijkheid te benadrukken. Het eerste schilderij rechtsboven laat, achter het gordijntje, nog net een naakte voet zien.
De boekhouder links op het schilderij verlaat, al ‘oh-la-la’-zeggend, de kamer. Hij heeft een ledger onder zijn arm en een grote stapel facturen in zijn linkerhand: ‘als dat maar goed gaat…’ Nou - spoiler alert - dat gaat het dus niet. Later vermoordt de geliefde van de vrouw de zoon van de graaf en wordt de geliefde terechtgesteld. Dochterlief berooft zichzelf vervolgens van het leven. De wijze les? Je bent als boekhouder toch weer het beste af.