Magazine

NBA nieuws

Kwartiermakers: 'Maatregelen op schema, intenties omzetten in daden' - Aanbevelingen voor rapporteren over fraude in de controleverklaring - Ledenvergadering stemt in met governanceplannen - NBA vraagt aandacht voor rol accountant bij NOW.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 1, 2021

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel (pdf)
» Download het hele nummer (pdf)

Kwartiermakers: 'Maatregelen op schema, intenties omzetten in daden'

De accountancy heeft goede intenties en laat veelbelovende activiteiten zien om de kwaliteit van wettelijke controles te verbeteren. Er zijn echter nog wel “vraagtekens bij het omzetten van intenties in daden”.

Zo vatten kwartiermakers Marlies de Vries en Chris Fonteijn hun halfjaarlijkse rapportage samen in een brief aan de minister van Financiën. De nadruk van de kwartiermakers lag op het (nader) kennismaken met de sector, het in gang zetten van onderzoeken naar structuurmodellen en het in kaart brengen van mogelijke audit quality indicators. In de rapportage constateren zij dat “op alle onderdelen stappen gezet zijn” en dat de uitvoering van de aangekondigde verbetermaatregelen daarmee “vooralsnog op schema ligt”. Ook gaan ze nader in op de rol van de accountant bij fraude en op de invloed van de coronacrisis op de werkdruk van accountants en de eventuele gevolgen daarvan voor de controlekwaliteit.

Volgens de kwartiermakers is er rondom de voortgang en samenhang van alle verbetermaatregelen een “constructieve dialoog” tussen en met het ministerie van Financiën, AFM, NBA en SRA. De overdracht van het toezicht naar de AFM is daarin ook een belangrijk onderwerp van gesprek. De rapportage van de kwartiermakers is beschikbaar via hun LinkedIn-pagina.

Aanbevelingen voor rapporteren over fraude in de controleverklaring

De Werkgroep Fraude van de NBA onderzocht vijftig controleverklaringen over 2019 en 2018 bij AEX- en AMX-fondsen. Op basis daarvan geeft de werkgroep aanbevelingen voor de controleverklaringen, om die (zo mogelijk al) voor 2020 toe te passen.

Uit het onderzoek blijkt dat accountants in 44 van de vijftig controleverklaringen bij de jaarrekeningen 2019 van de AMX- en AEX-fondsen al in een afzonderlijke paragraaf over (de risico’s op) fraude rapporteren en 41 keer ook over (risico’s van) overtreding van wet- en regelgeving. Opvallend is dat, waar accountants relatief vaak rapporteren over fraude en niet-naleving van wet- en regelgeving, ondernemingen op dit punt nog terughoudend zijn. Het onderwerp wordt maar in veertien van de vijftig onderzochte bestuursverslagen benoemd.

Het NBA-bestuur heeft eerder in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat accountants op termijn verplicht worden om in hun controleverklaring aan te geven welke werkzaamheden zijn verricht in het kader van frauderisico’s en de eventuele bevindingen. Hiervoor vindt in 2021 een pilot plaats, gericht op invoering in 2022.

Aanbevelingen
De Werkgroep Fraude doet tien aanbevelingen om controleverklaringen op het onderdeel fraude(risico’s) en het overtreden van wet- en regelgeving verder te verbeteren. Zoals het opnemen van een paragraaf waarin wordt ingegaan op de risico’s op fraude en overtredingen van wet- en regelgeving. Als sprake is van een specifiek en (hoog) significant risico, moet dat worden benoemd als key audit matter (KAM). Ook moet de auditrespons ten aanzien van dat frauderisico worden beschreven, plus eventuele bevindingen. Verder moet worden aangegeven of forensische specialisten zijn ingezet en in welke fase van de controle.

Hoewel de aanbevelingen zijn bedoeld voor controleverklaringen bij organisaties van openbaar belang (oob’s), roept de Werkgroep Fraude accountantsorganisaties op om deze ook toe te passen bij niet-oob’s en om ervaringen te delen met de werkgroep.

Meer informatie over het onderzoek is beschikbaar via het Dashboard Accountancy, te vinden op nba.nl.

Ledenvergadering stemt in met governanceplannen

De algemene ledenvergadering van de NBA stemde op 14 december 2020 in ruime meerderheid voor de plannen voor een nieuwe governance van de beroepsorganisatie. De ALV werd online gehouden en bijgewoond door circa vierhonderd leden.

De NBA vroeg de leden om tijdens de vergadering in te stemmen met het verzoek aan de minister van Financiën om een wetsvoorstel in te dienen, gericht op vernieuwing van de beroepsorganisatie. Doel is om een organisatie neer te zetten die flexibel is en ook aantrekkelijk voor een nieuwe generatie beroepsgenoten. Ruim 72 procent van de leden stemde voor de plannen voor de nieuwe inrichting van de NBA.

Als nieuwe plaatsvervangend NBA-voorzitter werd gekozen bestuurslid Esther van der Vleuten. Ook stemde de vergadering in met een tijdelijke uitbreiding van het aantal bestuursleden (van zeven naar acht) per juni 2021, in verband met de inwerktijd voor een nieuwe NBA-voorzitter. Hiervoor heeft de NBA een vacature gepubliceerd.

De vergadering stemde verder in met de begroting van de NBA voor 2021. De ledenvergadering is terug te kijken via het YouTube-kanaal van de NBA.

Stuurgroep Publiek Belang zet in op fraude, continuïteit en vernieuwing audit

Het vergroten van de relevantie van het ‘auditberoep’ staat centraal in het programma voor 2021-2023 van de Stuurgroep Publiek Belang.

De stuurgroep richt zich in het meerjarenplan op drie projecten: fraude, continuïteit en vernieuwing van de audit. Ook wordt verder gewerkt aan de kwaliteitsverbetering van de audit, met name waar het gaat om transparantie en verantwoording en een kwaliteitsgerichte cultuur.

Verder wil de stuurgroep externe stakeholders meer betrekken bij het opstellen en uitvoeren van de agenda. “Die externe blik past bij de andere manier van werken die we gaan toepassen”, aldus NBA-voorzitter Marco van der Vegte.

De Stuurgroep Publiek Belang is het samenwerkingsverband tussen vertegenwoordigers van vergunninghoudende accountantskantoren en de NBA. Het meerjarenprogramma van de stuurgroep is beschikbaar via nba.nl.

NBA publiceert alert over voldoen aan ESEF-vereisten

De NBA heeft Alert 43 ‘Vaststellen dat voldaan is aan ESEF-vereisten’ gepubliceerd. De alert gaat in op de controle van de verplichting voor met name beursfondsen, om de jaarlijkse financiële verslaggeving in een elektronisch formaat op te stellen.

De ESEF-vereisten (European Single Electronic Format) betreffen de specificatie van een uniform elektronisch verslagleggingsformaat. Deze vereisten moeten op grond van een door de Europese Commissie voorgeschreven verplichting worden gebruikt voor de opstelling van jaarlijkse financiële verslagen door ‘uitgevende instellingen’.

NBA Alert 43 geeft op het abstractieniveau van een standaard aan wat de accountant moet doen om vast te stellen dat een onderneming aan haar ESEF-verplichtingen heeft voldaan. Het is daarmee geen werkprogramma voor de accountant.

Naast de alert zelf publiceert de NBA ook een ‘regelgevend kader’, dat aangeeft hoe ESEF is vastgelegd in de wet- en regelgeving en tot welke verplichtingen dit leidt voor de accountant. De alert is beschikbaar via nba.nl.

NBA Community Platform en NBApp live

Eind februari heeft de NBA het NBA Community Platform en de hiervan afgeleide NBApp gelanceerd. Doel is om leden met elkaar te verbinden en kennis te delen.

Het community platform is de start van een nieuwe manier van werken ‘voor en door leden’ en het eerste zichtbare resultaat van NBA Governance 3.0. De beroepsorganisatie faciliteert met het online platform leden die elkaar willen vinden op expertise en kennis.

Naast onderlinge communicatie is het platform ook gericht op het oprichten van groepen en communities, waarin kan worden samengewerkt aan projecten of kennisproducten. Ook kunnen binnen communities discussies worden gevoerd over een bepaald thema, of kan onderling kennis worden uitgewisseld.

Toegang tot platform
NBA-leden hebben toegang tot het community platform via community.nba.nl. Zij kunnen inloggen met dezelfde inlog als voor MijnNBA. Gasten krijgen toegang via een aanmeldformulier. Eenmaal op het platform worden bezoekers via een module verder wegwijs gemaakt.

Het community platform vloeit voort uit aanpassingen in de structuur van de NBA, die in 2018 in de NBA-bestuursvisie en de Vernieuwingsagenda is gepresenteerd. Meer informatie over het nieuwe platform en de bijbehorende app is beschikbaar via nba.nl/communities.

In herinnering Huib Baas

(11 november 1943 – 6 november 2020)

Voor zijn indiensttreding bij het NIVRA, in januari 2006, was Huib Baas partner in de controlepraktijk van Deloitte en daarnaast onder meer lid van de toenmalige Raad van Tucht. Na zijn pensionering bij Deloitte wilde hij binnen het NIVRA (later NBA) graag nog een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van wet- en regelgeving voor het accountantsberoep. Huib richtte zich daarbij vooral op de ingrijpend vernieuwde wetgeving voor wettelijke controles en het opzetten van de vernieuwde regelgeving voor accountants, die in 2006 in werking trad (Wta, Wtra en de gedragscode VGC). Ook had Huib een grote rol in het schrijven van verklarende guidance, zoals handreikingen. Hij was zeer gemotiveerd en had een hulpvaardige instelling.

Huib was erg geliefd bij zijn collega’s, benadrukt Rob Bosman, oud-directeur Vaktechniek van het NIVRA. “Het was een genoegen om met Huib samen te werken, door zijn grote kennis en ervaring met de wet- en regelgeving, maar vooral ook door zijn attitude. Iemand die je kon vertrouwen en op wie je kon bouwen.” Ondanks een tik op zijn gezondheid bleef Huib tot eind januari 2015 actief voor de beroepsorganisatie. “Alle reden om dankbaar te zijn voor alles wat hij aan het beroep heeft bijgedragen”, aldus Bosman.

Huib Baas was een groot liefhebber van kunst, liefhebbend echtgenoot van Tiny den Besten, vader, schoonvader en een trotse opa. Hij woonde in Stolwijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.