Nieuws 30 mei 2008

Positie toezichthouder PCAOB op het spel in rechtszaak

Brengt een klein accountantskantoor uit Las Vegas de Amerikaanse toezichtstructuur op het accountantsberoep terug naar pre-Enron-niveau? Dat is afhankelijk van een aanstaande rechterlijke uitspraak van het Court of Appeals in Washington DC.

Volgens commentator Jonathan Weil van Bloomberg staat in die zaak het voortbestaan van zowel de in 2002 opgerichte Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB, de Amerikaanse toezichthouder op het accountantsberoep) als de Sarbanes-Oxley Act waar die PCAOB een gevolg van was, op het spel.

De bewuste rechtszaak is aangespannen door het kleine accountantskantoor Beckstead & Watts uit Las Vegas. Twee jaar geleden kreeg dat kantoor - één partner, twee professionele stafleden, 61 auditklanten - van de PCAOB een slecht rapport wegens ondermaatse controles.

Bijgestaan door advocaten van naam, onder wie voormalig officier van Justitie Kenneth Starr, betwist Beckstead nu de bevoegdheden en in feite het bestaansrecht van de PCAOB. Kernargument: de structuur van de board van de PCAOB, zou niet houdbaar zijn.

De vijf boardleden worden benoemd door de beurstoezichthouder Securities and Exchange Commission (SEC) als geheel, dus niet door de chairman van de SEC.

Volgens Beckstead betekent dit een schending van het principe van de scheiding der machten en van de benoemingsclausule in de Amerikaanse grondwet. In feite zou zo namelijk een 'independent agency' binnen een 'independent agency' worden gecreëerd, naar het model van een particuliere organisatie maar in werkelijkheid met overheidsmacht.

Minstens één van de drie rechters lijkt die visie te onderschrijven, concludeert commentator Weil uit het transcript van de zitting van 15 april. "If this were upheld, it would be a green light for all sorts of new creations, independent agencies within independent agencies", aldus de bewuste rechter Brett Kavanaugh.

"You don't think this would be a precedent that Congress would use to create new entities within independent agencies that are independent of the independent agency heads? As best I can tell, you've provided no examples historically of a similar structure. Zero. Zero. In our history."

Mocht Beckstead in het gelijk worden gesteld, dan zou dat de ontmanteling van de bevoegdheden van de PCAOB betekenen. "That means the business of regulating the nation's accounting firms could be just one vote away from being thrown into disarray. And that would be a very big deal", aldus Weil.

Volgens hem is volstrekt onduidelijk wat dan de juridische oplossing zou kunnen zijn.