'Risicorapportage in jaarverslag mist actualiteit'
Beursgenoteerde bedrijven rapporteren onvoldoende over de actuele risico's waaraan de organisatie blootstaat. Dat concludeert Deloitte op basis van haar onderzoek Risk Reporting Analysis over de periode 2006 tot en met 2010.
Uit de analyse, waarin achttien bedrijven zijn betrokken die gedurende deze gehele periode een beursnotering kenden, blijkt bovendien dat de risicorapportages te algemeen zijn. De rapportages bevatten generieke containerbegrippen in plaats van tastbare risico's. Daarnaast laat het onderzoek zien dat risico's wel gesignaleerd worden maar het onduidelijk blijft welke impact het risico potentieel op de onderneming heeft en of de continuïteit in gevaar is.
Het onderzoek laat zien dat stakeholders met de huidige vorm van risicorapportage onvoldoende grip hebben op het werkelijke risicoprofiel van beursgenoteerde ondernemingen.
Het is volgens Deloitte opvallend dat bedrijven actuele externe ontwikkelingen wel noemen in het jaarverslag maar vervolgens onvoldoende vertalen naar de risicoparagraaf. Zo blijkt bijvoorbeeld dat in 2007 de indicatoren van een economische crisis in slechts 40 procent van de jaarverslagen als risico werden gerapporteerd. Ook recente ontwikkelingen zoals de crisis in de eurozone, de onzekerheid in de Chinese economie en de gevreesde double dip zijn nauwelijks terug te vinden in de risicoparagrafen van afgelopen jaar.
Wim Eysink, partner bij Deloitte Risk Services: "Aan het begin van het boekjaar geven bedrijven globaal inzicht in de risico's die men op zich af zien komen. Aan het einde van het jaar blikken de bedrijven vervolgens wel gedetailleerd terug op de werkelijke situatie. Deze informatie heeft echter beperkte waarde voor stakeholders omdat zij juist vooraf inzage moeten hebben in de risico's."
Het onderzoek toont bovendien aan dat er een structureel verschil zit tussen de vooraf ingeschatte risico's en de daadwerkelijk opgetreden risico's.
Volgens de Nederlandse Corporate Governance Code moet de risicoparagraaf risico's en onzekerheden bevatten waarmee een onderneming geconfronteerd wordt. Het gaat hierbij om strategische, operationele, financiële, wet- en regelgevings- en financiële verslaggevingsrisico's. De crisis heeft het belang van de risicoparagraaf onderstreept en het onderwerp transparante risicorapportage in een nieuw perspectief gezet.
Eurocommissaris Barnier stelt voor om de controleverklaring van de accountant uit te breiden. De NBA is voorstander van een verbreding van de poortwachtersfunctie van de accountant. Barbara Majoor, hoogleraar accountancy en partner bij Deloitte: "De maatschappij wil weten hoe het met de financiële stabiliteit van een onderneming staat. De kwaliteit van de risicoparagraaf is hierin leidend, net zoals de rol van de accountant met betrekking tot risicosignalering."
Deloitte is van mening dat de kwaliteit van de risicoparagraaf in de jaarrekening verbeterd wordt door een goede vooruitblik op de risico's die een onderneming op zich af ziet komen. Daarnaast moet de risicoparagraaf de impact van de gesignaleerde risico's op de strategie en stabiliteit van een onderneming laten zien. Deze zogenaamde 'gevoeligheidsanalyse' is cruciaal om risico's goed te duiden.
Majoor: "Er ligt een belangrijke taak voor de raad van commissarissen. Zij moeten samen met de auditcommissie het bestuur aanspreken op de kwaliteit van de risicorapportage. Ook accountants hebben hierin een maatschappelijke taak te vervullen. Zij zullen in eerste instantie een interne verantwoordelijkheid hebben om risico's te signaleren, maar als blijkt dat de rapportage niet voldoende op orde is, moet de accountant de mogelijkheid krijgen om zijn hand op te steken richting de maatschappij."
Gerelateerd
Minister hoopt op snelle toevoeging VOR aan Corporate Governance Code
Minister Steven van Weyenberg van Financiën is positief over het voorstel voor toevoeging van de verklaring omtrent risicobeheersing (VOR) aan de Nederlandse Corporate...
Handreiking?
Gaat de invoering van een verklaring omtrent risicobeheersing verschil maken? De accountant heeft een belangrijke rol naar het ondernemingsbestuur dat die verklaring...
Zijn we er toch ingetuind
Arjan Brouwer volgde de berichtgeving over de verklaring omtrent risicobeheersing, maar is teleurgesteld over de uitkomst. Om het beoogde doel te bereiken moeten...
Van de Prospectusverordening en de Corporate Governance Code
De verklaring omtrent risicobeheersing doorkruist het Unierecht en vergroot het risico op aansprakelijkheid voor bestuurders en accountants. De VOR moet daarom van...
De VOR en het effect van klimaatvolatiliteit
De invoering van een verklaring omtrent risicobeheersing maakt dat bedrijven bijvoorbeeld moeten nadenken over de invloed van het klimaat op hun activiteiten, aldus...