'Stakeholders vragen steeds meer informatie'
De accountant kan een grote rol spelen bij de rapportering door bedrijven over waardecreatie en risico's, meent Peter van Mierlo (PwC). Rapportagenormen ontbreken echter. Daarom moeten organisaties hierover het debat aangaan met hun stakeholders. En voor de mogelijke juridisering van dit terrein (claimrisico) "moet een wereldwijde oplossing komen".
"Meer informatie in het jaarverslag, daar ligt de toekomst van de accountancy", aldus Peter van Mierlo, voorzitter van de accountantspraktijk van PwC Nederland. "Stakeholders hebben behoefte aan steeds meer informatie over organisaties, vooral over strategie en risico's."
"Raden van bestuur zijn in mijn visie verplicht om hun stakeholders hierover te informeren in het jaarverslag. De accountant moet over deze extra informatie een oordeel kunnen vellen. Daarmee zal de accountantscontrole van het jaarverslag een grotere reikwijdte krijgen."
Deze visie op de toekomst van de accountancy is terug te vinden in het geïntegreerde jaarverslag 2011-2012 van PwC Nederland, waarin het financiële jaarverslag en het transparantieverslag waren verwerkt.
Daarin breekt de organisatie een lans voor het afleggen van verantwoording over de maatschappelijke relevantie van een organisatie. Bij de presentatie van het jaarverslag vorige week noemde zij maatschappelijke relevantie 'de motor' van haar eigen groei.
"Het is onze overtuiging dat onze stakeholders niet alleen geïnformeerd willen worden over de financiële prestaties, maar ook over de bredere impact van onze organisatie op bijvoorbeeld onze medewerkers en onze klanten", aldus PwC.
Het afleggen van verantwoording over die maatschappelijke relevantie hoort dan ook bij de informatieplicht van bedrijven, meent Van Mierlo. Hierin kan een organisatie laten zien dat zij het vertrouwen van haar stakeholders waard is. Maar dit vraagt om andere informatie dan die nu is terug te vinden in de verplichte rapportages.
"Jaarrekeningen worden steeds meer gereguleerd door IFRS, die voorschrijft over welke zaken gerapporteerd dient te worden. Waar stakeholders daarnaast meer over willen weten is waardecreatie en risico's. Deze informatie staat echter niet in de jaarrekening."
Bedrijven hebben allerminst de plicht om hun maatschappelijke relevantie aan te tonen via waardecreatie en risico's. Toch, zo zegt Van Mierlo, is het besef dat deze informatie gegeven moet worden breed doorgedrongen. Maar niet elke organisatie weet hoe daar mee om te gaan.
"Wanneer moet je iets benoemen als risico en wanneer kun je er zeker van zijn dat het geen risico is? Het punt is dat er nog geen normenkader bestaat over het rapporteren van waardecreatie en risico's."
"Ik denk dat een organisatie hierover het debat moet aangaan met stakeholders. Zij kunnen aangeven welke informatie zij willen zien in het verslag van de raad van bestuur."
Van Mierlo ziet hier een rol weggelegd voor accountants die de komende jaren flink aan kracht zal winnen. Aan hen de taak om de relevantie van informatie aan te geven en de wenselijkheid om deze informatie te delen met stakeholders.
"Accountants kunnen niet de juistheid verklaren van gerapporteerde risico's en waardecreatie. Dat zou om meer kennis van een organisatie vragen dan waarover een accountant beschikt. Wat een accountant wel kan, is aangeven of de gecommuniceerde strategie overeenkomt met dat wat hij in die organisatie is tegengekomen."
Dreigen zulke verklaringen over strategie niet de aanloop te worden naar nieuwe claims tegen accountantskantoren van aandeelhouders die zich misleid voelen?
Van Mierlo: "Naar de mogelijke juridisering van het debat over transparantie moeten we zeker kijken. Er moet een wereldwijde oplossing voor komen."
"Maar dat we afspraken moeten maken over de manier waarop we omgaan met transparantie, staat voor mij vast. Die transparantie informeert over de toekomstige waarde van een organisatie."
"Voor het transparant maken van een organisatie is het juist belangrijk dat je als accountant de organisatie integraal benadert. De accountantscontrole is daar onderdeel van, maar ook het toetsen op risico's en waardecreatie.