Nieuws 19 juli 2012

Gemeenteraad Enschede gaat financiële risico's zelf bewaken

De gemeenteraad van Enschede stelt een gemeentecontroller aan die de financiële risico's van de gemeente moet bewaken. Het college heeft geen zeggenschap over deze ambtenaar. De raad reageert hiermee op uit de hand gelopen risico's bij de grondexploitatie. "De controller kan verder kijken dan de externe accountant."

"De onafhankelijke gemeentecontroller is iemand uit het ambtelijk apparaat die hiërarchisch gezien niet langer valt onder het college", licht Eelco Eerenberg toe, voorzitter van de enquêtecommissie van de Enschedese gemeenteraad. "Deze controller kan dieper ingaan op risico's dan een externe accountant, die gebonden is aan controlerichtlijnen." 

De aanstelling van een onafhankelijke gemeentecontroller komt voort uit een door de raad aangenomen motie begin juli. Die borduurt weer voort op de raadsenquête over het grondbeleid in Enschede, die vorige maand werd afgerond. Eén van de conclusies was dat financiële risico's op de grondexploitatie genegeerd waren. 

"Risico's over grote bouwprojecten in de gemeente zijn door de controller wel gesignaleerd. Deze projecten werden buiten het grondbedrijf gehouden. Daar was de controller het niet mee eens, maar hij is overruled door het gemeentelijk apparaat en het gemeentebestuur. Die wilden bepaalde ambities realiseren", zegt Eerenberg. 

Net zoals veel gemeenten (Almelo, Deventer, Venlo, Apeldoorn, Eindhoven) wordt ook Enschede geconfronteerd met financiële tegenvallers op de grondexploitatie. Vaak zijn extra afschrijvingen noodzakelijk. Enschede moet 35 tot 85 miljoen extra afschrijven op grond. Dit komt boven op de ruim 76 miljoen euro die al is afgeschreven op de grondportefeuille. 

"De bedoeling is dat de controller rechtstreeks rapporteert aan de raad", zegt Eerenberg. "Hij heeft het recht om aan te schuiven bij financieel overleg en inzicht te hebben in relevante stukken." 

Een externe accountant is volgens Eerenberg niet de aangewezen persoon om de financiële risico's van de gemeente te bewaken. "Die is gehouden aan de regelgeving vanuit het BBV. Ik kan me echter best voorstellen dat accountants vanuit risicobeheer iets meer zouden willen doen." 

"Maar in combinatie met het toezicht van de externe accountant kan een gemeentecontroller financiële risico's bewaken. De accountant werpt een blik van buiten naar binnen. De gemeentecontroller kijkt vanuit een eigen taakopvatting naar het financieel bestuur." 

"Deze onafhankelijke rol van de gemeentecontroller kan een nieuwe dynamiek teweeg brengen. De raad heeft nu ook al budgetrecht, maar deze taak zal erdoor worden versterkt."