'Young profs, draag zelf bij aan cultuurverandering'
Young profs kunnen zelf bijdragen aan cultuurverandering binnen accountantsorganisaties. Signaleer ongewenst gedrag, spreek collega's en bestuurders hierop aan, leid assistenten goed op en wordt actief in de beroepsorganisatie.
Dat was de boodschap van AFM-bestuurder Gerben Everts en Marie-Pauline Lauret (Werkgroep Toekomst Accountantsberoep) aan de NBA Young Profs tijdens een debat over de cultuur binnen accountantsorganisaties. "Jij bent de kracht tot verandering", aldus Lauret.
Eind september verscheen het rapport van de werkgroep Toekomst accountantsberoep. De werkgroep stelt dat er een andere cultuur nodig is binnen de accountancy om het vertrouwen in de sector te herstellen. Voor de NBA Young Profs is het thema cultuur één van de drie pijlers. Op 30 oktober* gingen young profs met Gerben Everts en Marie-Pauline Lauret onder leiding van Olof Bik (Nyenrode) in debat over die cultuur.
Ritselruimte
De richtlijnen voor verslaglegging laten ruimte voor interpretatie. Dit kan wel eens de opening geven tot onderhandelingen tussen onderneming en accountants over wat correct is.
"Dat moeten we natuurlijk niet willen", zegt Everts. Op de vraag van gespreksleider Olof Bik of deze 'ritselruimte' moet worden weggenomen, antwoordt Lauret: "De regelgeving is het kader waar binnen je opereert. Er is ruimte voor professional judgement. Daar is in principe niets mis mee. De vraag is hoe ga je hier zelf mee om? Wat deugt voor jou? Pak hier proactief je rol in."

Splitsing commercieel en vaktechnisch budget
"Commercie en kwaliteit gaan niet samen, tenzij je kwaliteit gebruikt om je als kantoor te onderscheiden. Als je inzet op kwaliteit, volgt het commercieel succes vanzelf", zegt zij.
In de praktijk staat kwaliteit echter niet altijd voorop. Een aantal young profs mag bij controles niet de uren besteden die nodig zijn om kwaliteit te kunnen leveren. Ook worden ze beoordeeld op commerciële activiteiten. Een van de young profs geeft aan hierdoor bij een groot kantoor te zijn vertrokken.
"Het piramidemodel van de kantoren is gericht op maximaal resultaat met zo weinig mogelijk inspanning", aldus Everts. "Het partnerinkomen moet het resultaat zijn van goed ondernemerschap. Ondanks de problemen in de sector werd te lang gestreefd naar instandhouding van een hoog inkomen. Elk ander bedrijf zou zeggen dat er nu juist geïnvesteerd moet worden."
Bik vat samen: "Er moet een splitsing zijn tussen het commercieel budget en het vaktechnisch budget."
Huidige bestuurders
Marie-Pauline Paulet had bij de bespreking van het rapport 'In het publiek belang' graag meer bestuurders gezien. "Kantoren waren wel vertegenwoordigd maar niet altijd door een bestuurder."
AFM-bestuurder Everts noemt dit als signaal voor de toon aan de top wel belangrijk. De komende nieuwe NBA-voorzitter, Pieter Jongstra, met wie hij al jaren een goede werkrelatie heeft, zal gezien zijn jarenlange bestuursrol bij een van de big four kantoren (EY) wat Everts betreft extra inzet moeten tonen voor het doorvoeren van de nodige cultuurverandering. "Hij begint met een achterstand."
Op de vraag of het terecht is dat Jan Hommen in de media stelt dat er strenge maatregelen zullen worden genomen tegen KPMG-partners die een onvoldoende scoorden, antwoordt hij: "Het is niet fair om te wijzen op de rotte appels. Het bestuur moet zelf verantwoordelijkheid nemen."
Geen angstcultuur
Gerben is er van overtuigd dat de AFM niet bijdraagt aan een angstcultuur. "De AFM en de accountant hebben een gezamenlijk doel: kwaliteit. De AFM is een schakel in de keten. Daar moet je niet bang voor zijn."
Een young prof vult aan: "Wees trots op je dossiers. Twijfel niet aan je onderbouwing. Sta voor je zaak en weet het goed uit te leggen aan de reviewer."
Tijd rijp voor verandering
Het merendeel van de young profs zegt na het debat te geloven zelf het verschil te kunnen maken wat betreft de cultuur binnen hun kantoor. De anderen zijn bang dat het na verloop van tijd business as usual wordt.
Everts heeft er vertrouwen in en benadrukt: "Er is al veel veranderd. De noodzaak voor verandering wordt niet meer ontkend en er is politiek en maatschappelijk draagvlak voor."
* Door een misverstand is dit verslag niet eerder als bericht geplaatst.
Gerelateerd
Een slagvaardige NBA, voor vertrouwen in het maatschappelijk verkeer
Aan het begin van mijn voorzitterschap van de NBA heeft het (toenmalige) bestuur een proces Strategische update doorlopen. Dat leidde tot vijf strategische keuzes.
FD: Vertrekkend NBA-voorzitter Douma ziet heil in één accountantstitel
Kris Douma was vier jaar lang als eerste niet-accountant voorzitter van de NBA. Hij geeft nu het stokje door. In een afscheidsinterview met het FD zegt hij in de...
NBA-voorzitter is blij dat het rondom het beroep rustiger is geworden
De vertrekkend NBA-voorzitter Kris Douma, die op 15 december aanstaande de voorzittershamer doorgeeft aan zijn opvolger, is blij dat het rondom het accountantsberoep...
Winnaar Brenda Westra-prijs wil accountants achter hun computer vandaan halen
Elle van der Hulst is winnaar van de Brenda Westra Opinieprijs 2025. In haar opiniebijdrage 'Achter het scherm zie je geen klant' roept zij accountants op om vaker...
Financiën consulteert Wijzigingsbesluit accountancysector
Het ministerie van Financiën legt een ‘Wijzigingsbesluit accountancysector’ ter consultatie voor. Reageren kan tot en met 21 december aanstaande.
