Nieuws 07 juli 2015

Provincies worstelen met openbaarmaking declaraties

Bonnetjesaffaires brachten voormalige gedeputeerden meerdere keren ten val. Sindsdien zoeken provincies naar de beste manier om declaratiegedrag transparant te houden, zonder publicitaire rellen.

De provincie Limburg dubt over nieuwe regels voor de openbaarmaking van declaraties. Onlangs berichtten Limburgse media dat gedeclareerde bonnetjes van provinciebestuurders zwart gemaakt waren en dat alleen eindbedragen nog zichtbaar zijn.

“Vroeger waren hier alle declaraties openbaar, maar daar werden door buitenstaanders nog wel eens verkeerde conclusies uit getrokken", zegt woordvoerder Bas Albersen van de provincie Limburg. "De landsadvocaat maakte ons toen attent op het feit dat wij niet alle declaraties openbaar hoeven te maken. Sommige posten konden we zwart maken.”

“Daarin zijn we een beetje doorgeschoten en er werd wel heel veel informatie zwart gelakt. Ik begrijp dat journalisten die declaraties opvragen met een beroep op de Wet Openbaar Betuur, in de pen klimmen als zij zien dat driekwart van de declaraties zwart gelakt is. Daarom wil het provinciebestuur nu nieuwe regels voor het openbaar maken van declaraties. Maar hoe die eruit zien, weten we nog niet.”

De combinatie van bonnetjes en declareren ligt gevoelig bij provincies, sinds twee ex-gedeputeerden struikelden over hun declaraties uit de tijd dat ze voor de provincie werkten.

Dat overkwam afgelopen voorjaar het Kamerlid Marc Verheijen uit Limburg en eind 2012 staatssecretaris Co Verdaas uit Gelderland. Provincies zoeken sindsdien naar de beste manier om declaraties transparant te maken, zonder dat dit leidt tot misverstanden. De Wet Openbaarheid Bestuur verplicht overheden om declaraties van bestuurders openbaar te maken, maar ze mogen zelf kiezen hoe ze dat doen.

Sommige provincies zetten de declaraties van bestuurders open en bloot online, zoals Noord-Holland en Utrecht. Een stap verder gaat de provincie Gelderland. Daar gebruiken gedeputeerden sinds een paar maanden een smartphone-app, waarmee ze hun bonnetjes scannen en direct op de mobiele telefoon bundelen in een onkostenformulier. Van daaruit worden de declaraties automatisch verwerkt.

Deze technologie bestaat al jaren, maar ontwikkelt zich gestaag verder. De inrichting van de software voor Gelderland beschikt over een publicatiemodule, waarmee de declaraties online geplaatst kunnen worden. Dat scheelt administratieve rompslomp. Ook zijn de richtlijnen voor declareren verwerkt in de software, zodat de bonnetjes al bij het invoeren in de app worden getoetst aan de regels.

“Zodra je iets declareert dat tegen de regels ingaat, krijg je als gebruiker een melding daarvan”, zegt Bas Janssen van Declaree, het bedrijf dat declaratietechnologie levert. “Ook de leidinggevende en de administratie krijgen deze melding. Het blijft dan nog steeds mogelijk om die bewuste post te declareren. Er kunnen namelijk goede redenen zijn om af te wijken van de algemene regels, maar dat wordt dan wel een bewuste keuze.”