Nieuws 13 augustus 2015

ABN Amro-Sectorvisie accountantskantoren: omzet blijft dalen, maar tempo neemt af

In 2014 leefde de Nederlandse economie weer op. Niettemin daalde de omzet van accountants voor de vijfde keer op rij. Wel nam het tempo van daling af.

In 2014 leefde de Nederlandse economie weer op. Niettemin daalde de omzet van accountants voor de vijfde keer op rij. Wel nam het tempo van daling af.

Dit blijkt uit de sectorvisie accountantskantoren van ABN Amro. Niet alleen de conjunctuur maar ook structurele factoren hebben invloed op de omzet. Zo zijn afnemers de jaarrekening en wettelijke controles steeds meer als een verplichte standaarddienst gaan zien die zo laag mogelijk geprijsd moet zijn. Die focus op een lage prijs had niet alleen een ongunstige werking op de omzet maar ook op de kwaliteit wat het imago van de accountant schade toebracht.

Om de tariefdruk te pareren moest de efficiency omhoog. De branche ging daartoe over tot het digitaliseren en automatiseren van het werk. Hierdoor nam het volume aan menselijk handelen en daarmee het personeelsbestand af. Ook schakelen middelgrote en grotere kantoren in toenemende mate zelfstandige accountants in; bijvoorbeeld in tijden van piekbelasting. Bijkomende voordelen van een schil van flexibele krachten zijn het meebewegen met de markt en een grotere wendbaarheid in de personele sfeer. Verder nam de samenwerking, al dan niet via een fusie of overname, toe. Door een grotere schaal krijgen investeringen, zoals in ICT, een groter draagvlak.

Diensten met hogere marges

Behalve het nemen van efficiencymaatregelen breiden accountants hun dienstenpakket uit naar diensten die een hogere marge bieden dan de standaarddiensten. Kantoren richten zich bijvoorbeeld meer op juridisch dienstverlening, strategische adviezen, bedrijfsvergelijkingen, data-analyses, werkkapitaalbeheer en cashflow prognoses. Het aandeel van advies in de omzet van de kleinere en regionale accountants groeit echter mondjesmaat.

Omdat de omzet de laatste jaren minder snel daalde dan het aantal werknemers, steeg de arbeidsproductiviteit. In combinatie met overige efficiencyverbeteringen is de branche er redelijk in geslaagd om het bedrijfsresultaat in procenten van de omzet op peil te houden.

Rol van trusted advisor vergt andere competenties

Het tempo van economisch herstel neemt toe de komende jaren. Dit stimuleert de vraag naar accountantsdiensten. De druk op het tarief van standaarddiensten houdt echter aan. Om de marge in ieder geval op peil te houden moet de efficiency verder omhoog. Problematisch hierbij is dat juist vanwege de structurele prijsdruk een deel van het margevoordeel naar de afnemer moet worden geschoven via een prijsverlaging. Tegelijkertijd heeft de branche het voornemen geuit om de kwaliteit van de standaarddiensten weer op het oude vertrouwde hoge niveau te brengen. Dit kan niet bereikt worden zonder een kostenverhoging.

Kantoren zullen daarom aan hun verdienmodellen blijven sleutelen. Daartoe behoort zeker het toevoegen van diensten met een hoge toegevoegde waarde. De beste garantie hiervoor is de trusted advisor van de klant te worden. Dat is voor de accountant echter een grote uitdaging. Deze rol vergt namelijk de nodige investering in competenties van de accountant. Kennis van de klant en de branche waarin deze actief is, commerciële vaardigheden, een proactieve houding, analysevaardigheid, empathisch vermogen en intimacy moeten goed ontwikkeld zijn om met succes de rol van trusted advisor te spelen.

Het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen, het verhogen van de efficiency en het verbeteren van de kwaliteit van standaarddiensten vergt investeringen in menskracht, ICT en de organisatie. Om die investeringen beter te laten renderen kan het voor een accountantskantoor noodzakelijk zijn om de schaal te vergroten via samenwerking, een overname of een fusie. Uiteindelijk voorziet ABN Amro op de korte termijn een beperkte stijging van de omzet en een lichte toename van het rendement.