'Belastingdienst loopt miljarden mis door horizontaal toezicht'
Het aantal boekenonderzoeken bij bedrijven is in twintig jaar tijd met 70 procent gedaald en een kwart van de grote bedrijven wordt niet meer gecontroleerd.
Dat blijkt uit onderzoek van Investico voor Trouw en de Groene Amsterdammer. De Belastingdienst maakt volgens de onderzoekers te veel gebruik van 'horizontaal toezicht'. Horizontaal toezicht werd in 2005 als experiment ingevoerd. Bedrijven die hun administratie op orde hebben en bepaalde informatie met de Belastingdienst delen kunnen hieraan deelnemen en worden dan in principe niet meer met een boekenonderzoek geconfronteerd. Ook kunnen bedrijven die deelnemen sneller contact krijgen met een belastinginspecteur wanneer zij vragen hebben, wat onder het oude systeem soms maanden kon duren.
Volgens de onderzoekers is horizontaal toezicht inmiddels echter geen experiment meer. Het wordt inmiddels steeds vaker ingezet, waardoor veel bedrijven nauwelijks meer worden gecontroleerd. in 2015 deed de Belastingdienst 26 duizend boekenonderzoeken, 58 duizend minder dan in 1996. Over de hele periode is dat een afname van bijna zeventig procent.
Volgens Investico geloven veel inspecteurs niet in horizontaal toezicht, en menen zij dat Nederland miljarden aan belastinginkomsten misloopt. Het zou ook een van de redenen zijn dat er zoveel inspecteurs gebruik hebben gemaakt van de omstreden vertrekregeling.
Tegen Trouw zegt accountant Kees de Boer van accountantskantoor NBC/Van Roemburg & Partners ook ernstige twijfels te hebben bij het systeem, hoewel ze er wel mee werken. "De Belastingdienst verkoopt het door te zeggen dat je met horizontaal toezicht minder boekenonderzoeken krijgt. Dat is een misvatting, want andere bedrijven worden nu ook bijna niet gecontroleerd. Volgens mij krijg je nu eens per veertig jaar een boekenonderzoek", aldus De Boer.
De Boer raadt klanten horizontaal toezicht inmiddels ook niet meer aan, omdat het volgens hem ook tegen capaciteitsproblemen aan begint te lopen, waardoor het grote voordeel van snel contact met een inspecteur ook steeds minder geldt.
De Belastingdienst zegt in een reactie tegen Trouw dat het verwacht dat bedrijven juist beter belasting betalen wanneer de Belastingdienst hen vertrouwen geeft en verder niet te verwachten dat de overheid geld misloopt.
Gerelateerd

Rekenkamer: Belastingdienst corrigeert steeds minder bij inhuur zelfstandigen
De aanpak door de Belastingdienst van schijnzelfstandigheid bij inhuur van vakmensen in allerlei bedrijfssectoren komt niet van de grond. Dat stelt de Algemene Rekenkamer.

Sterke daling aantal boekenonderzoeken door fiscus
In de periode 2016-2021 is het aantal boekenonderzoeken in het mkb met ruim 75 procent gedaald, bij grote ondernemingen met ruim 50 procent.

Ligt HT soms horizontaal?
Horizontaal Toezicht staat nog altijd op de agenda. Tijd om de handschoen weer op te pakken, meent John Weerdenburg.

Inlogmiddel eHerkenning mist volgens rechter wettelijke grondslag
De Belastingdienst kan inlogmiddel eHerkenning, dat ondernemers gebruiken voor het doen van hun belastingaangifte, niet verplicht stellen. Daarvoor ontbreekt de...

PwC: Fiscus schatte fraude-risico in op uiterlijk of nationaliteit
Het risico op fraude is bij de Belastingdienst tussen 2014 en 2019 "met enige regelmaat" ingeschat op basis van "persoonskenmerken zoals nationaliteit of uiterlijk...