Nieuws 04 mei 2017

Regiovergadering Noord over visietraject: 'Maatschappelijk verkeer moet ons als één zien'

Vijfenzeventig leden van de afdeling Noord van de NBA gaven op dinsdag 2 mei in het Van der Valk Hotel in Assen hun visie op de toekomst van de accountancy. 'We moeten meer vooruit kijken.'

Ronald Bruins

NBA-voorzitter Pieter Jongstra schetste het voortraject: het verbeterplan uit 2014 om het vertrouwen te herstellen en in 2016 een verkenning door de Arenagroep, als start van het visieproces. Daar geeft de NBA met de afdelingsbijeenkomsten vervolg aan. Jongstra: "We hebben wel 53 maatregelen genomen met zaken die beter en anders kunnen, maar dat is achteruit kijken. We willen ook vooruit kijken."

In rap tempo ging Robert Mul, hoofd Beroepsontwikkeling & Beleid bij de NBA, met het gemêleerd gezelschap de stellingen langs. Dat bestond voor 42 procent uit accountants in business, bijna 47 procent is samenstellend accountant en bijna vijf procent werkzaam in de controle. Het beroep gaat volgens hen wezenlijk veranderen. “Ik hoop dat automatisering niet tegen, maar voor ons gaat werken”, aldus één van de accountants.

Regeldruk

Volgens de respondenten neemt de regeldruk over tien jaar alleen maar toe (42 procent). "Regeldruk raak je nooit meer kwijt. Al was het maar omdat politici niet bereid zijn om instellingen op te geven." Een ander gaf aan niet aan regelgeving te willen verdienen. "Ik hoef niet te verdienen aan wat in wezen onnodig werk is." De regeldruk moet minder worden "anders wordt het vak geschikter voor juristen, bij uitstek een vak dat achteruit kijkt, dan voor mensen die vooruit willen kijken".

Mul wees op de mkb-toets. "MKB Nederland heeft er bij minister Kamp door gekregen dat regelgeving specifiek getoetst moet worden op impact voor het mkb."

Titelbescherming

Zou de titelbescherming er over tien jaar nog zijn? En zo ja, alleen voor openbare accountants of voor alle accountants? Voor alle accountants, meende 53 procent. Bijna 33 procent koos voor alleen de openbare accountants. "Ik zie de titel toch als een waarborging van de kwaliteit", reageerde een accountant in business. "Als ik mij presenteer als accountant denken mensen dat ik accountantsverklaringen afgeef en controles doe. Als je duidelijk wilt zijn, moet je de controlerend accountant accountant noemen. En moet je voor de rest iets anders verzinnen.” Maar de betrokken accountant in business hecht aan zijn titel. "Omdat ik het diploma heb gehaald en volgens de normen en kwaliteitsstandaarden wens te werken."

Huisartsenfunctie

Hoe verandert de rol van de accountant? "Het verrijken van informatie verdwijnt, die rol wordt overgenomen door banken, Google of misschien wel de Belastingdienst." Daarmee ligt de weg open voor beoordelen en waarderen, aldus één van de leden. Verliest de accountant zijn huisartsenfunctie (trusted advisor)? Nee, vond liefst 88 procent. Maar ook: "Je bent toch geen huisarts? Je wilt toch geen zieke klanten?"

De verschillen tussen accountants worden wel groter, maar de gemeenschappelijke basis blijft van belang, vond tweederde van de aanwezigen (66 procent). "We moeten de gezamenlijke beginselen in stand houden." Een ander: "Het maatschappelijk verkeer moet ons als één zien, niet als verschillende bloedgroepen. Splitsing is de nekslag voor het beroep. Waarom zijn we anders in het verleden gefuseerd?"

Meer competenties

De accountant heeft meer competenties nodig, daarover waren de aanwezigen het eens. Als het kan moet dat een breed scala aan skills worden. Er klonk ook een eenstemmig (68 procent) geluid over de stelling dat de NBA een nieuwe rol moet krijgen. "We moeten meer uitleggen wat een accountant eigenlijk doet en waar hij voor staat", vond de zaal. "Maak duidelijk met welk type accountant je te maken hebt. Een controlerend accountant, een mkb-accountant of een financieel manager? Het publiek snapt er namelijk niets meer van."

Wie moet voor het accountantsberoep voorop staan? Ruim 41 procent zegt de klant, 39 procent vindt juist het maatschappelijk verkeer. Nee, zegt bijna twintig procent, het moet de eigen professie zijn. "Het hoeft ook geen keuze te zijn", kwam er als nuance vanuit de zaal. De meningen waren precies gelijk verdeeld over hoe het beroep over tien jaar wordt georganiseerd. Een publieke beroepsorganisatie, een federatie met onderdelen van de verschillende bloedgroepen of afzonderlijke belangenorganisaties.

Zes pagina's

Waarin zou de beroepsorganisatie met voorrang moeten investeren? Ruim 52 procent wil meer maatschappelijke stellingname en belangenbehartiging. Een accountant toonde zich kritisch: "Voor het terugwinnen van vertrouwen zitten we niet op juiste weg. Van een verklaring van zes pagina's wordt een klant niet vrolijker. En ook een eed afleggen tegenover je beroepsgenoten draagt niet bij aan vertrouwen."

In mei organiseert de NBA nog visiediscussies voor de afdeling Noord-Holland (8 mei, Akersloot), Oost (11 mei, Deventer) en Centrum (18 mei, Amersfoort). Op dinsdagavond 30 mei organiseert de NBA daarnaast een bijeenkomst over de mkb-accountant in 2030 (Veenendaal). Alle informatie over het visietraject is te vinden op de themapagina Beroep met toekomst op Accountant.nl.