AFM: dalend gebruik kwaliteitswaarborgen niet-oob-kantoren
Middelgrote en kleine niet-oob-accountantsorganisaties maken steeds minder gebruik van belangrijke kwaliteitswaarborgen bij de uitvoering van wettelijke controles. Dat meldt de Autoriteit Financiële Markten (AFM), op basis van data-analyse. NBA en SRA sporen de betreffende organisaties aan om die trend te keren.
De AFM-analyse toont aan dat niet-oob-accountantsorganisaties in afnemende mate gebruik maken van opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordelingen (okb's, waarbij een onafhankelijke kwaliteitsbeoordelaar meekijkt) en intern kwaliteitsonderzoek (iko) naar de kwaliteit van controles. Ook oorzakenanalyses worden niet altijd uitgevoerd, waardoor het lerend effect achterblijft. Deze drie kwaliteitswaarborgen worden door accountantsorganisaties zelf benoemd als belangrijke pijlers onder het stelsel van interne kwaliteitsbeheersing van accountantsorganisaties.
Om de kwaliteit van de accountantscontrole in Nederland consistent op een hoger niveau te krijgen, is de inzet van de kwaliteitswaarborgen van groot belang, zo stelt de AFM. "Accountantsorganisaties die deze belangrijke kwaliteitswaarborgen structureel toepassen, kunnen de kwaliteit van hun wettelijke controles beter beheersen."
Brief aan kantoren
AFM, SRA en NBA vragen de niet-oob-kantoren in een gezamenlijke brief extra aandacht te besteden aan het uitvoeren van de kwaliteitswaarborgen. Ze noemen het afgenomen gebruik hiervan "een zorgelijke ontwikkeling". Accountantsorganisaties die structureel okb's, iko's en oorzakenanalyses uitvoeren, "zijn beter in staat te achterhalen waarom de kwaliteit tekortschiet of waarom de kwaliteit juist toereikend is", aldus AFM, SRA en NBA. De drie organisaties roepen kantoren op kennis te nemen van de analyse, die te bespreken met beleidsbepalers en er "waar nodig" mee aan de slag te gaan.
"Het gaat hier om een groot deel van de wettelijke controles, dus ook om een fors economisch belang. Dat vereist voortdurende aandacht voor de interne kwaliteitsbeheersing, ook in dit segment", stelt NBA-voorzitter Marco van der Vegte in een reactie. Hij roept kantoren die achterblijven op "zo spoedig mogelijk maatregelen te nemen". De Raad voor Toezicht van de NBA en de Reviewcommissie van de SRA nemen inzet en toepassing van de kwaliteitswaarborgen mee in hun toetsingen.
Analyse
De data-analyse is gebaseerd op de AFM Monitor en heeft betrekking op de periode 2015-2018. De 281 onderzochte niet-oob-accountantsorganisaties voeren jaarlijks circa 7.800 van de in totaal 19.000 wettelijke controles uit. De overige wettelijke controles worden uitgevoerd door de oob-accountantsorganisaties. Per jaar worden door hen circa negenhonderd oob-controleverklaringen afgegeven, aldus de AFM.
De NBA organiseert op 20 juni een 'kennistafel oorzakenanalyse', bedoeld om opgedane inzichten van oob-organisaties te delen, met name met niet-oob-accountantsorganisaties. De SRA agendeert het onderwerp tijdens een compliance seminar op 4 juli. Ook de projectgroep niet-oob-accountantsorganisaties zal opvolging geven aan de uitkomsten van de analyse.
» AFM Trendanalyse kwaliteitswaarborgen bij niet-oob-accountantsorganisaties
Gerelateerd
AFM: marktaandeel reguliere vergunninghouders groeit
Het marktaandeel van accountantsorganisaties met een reguliere AFM-vergunning is verder gegroeid. De consolidatieslag bij deze kantoren zet door en kan een kwaliteitsimpuls...
AFM gaat op zoek naar nieuwe bestuurder voor accountantstoezicht
AFM-bestuurslid Hanzo van Beusekom wordt vanaf september 2026 verantwoordelijk voor het toezicht op de retailmarkt en asset management. De AFM gaat op zoek naar...
Eerste Kamer hamert accountantswet op 7 oktober af
De Wijzigingswet accountancysector staat al op 7 oktober op de agenda van de Eerste Kamer. Pas zeer recent besloot de Commissie Financiën van de senaat om de accountantswet...
Britse waakhond FRC wil toezicht op accountants verbeteren
De Financial Reporting Council (FRC), de Britse toezichthouder op het accountantsberoep, gaat het toezicht bij kantoren anders inrichten. De koerswijziging komt...
In de Eerste Kamer wordt de accountantswet een hamerstuk
De Commissie Financiën van de Eerste Kamer heeft, na de recente instemming door de Tweede Kamer, besloten dat de Wijzigingswet accountancysector als hamerstuk kan...