Nieuws 23 september 2020

Hoekstra: 'Overhevelen toezicht accountancysector naar AFM is complex veranderproces'

Minister Hoekstra (Financiën) beoogt een "meer eenvormig en sterker toezicht" op de accountancysector door het overhevelen van het toezicht op niet-oob accountantsorganisaties van de NBA en de SRA naar de AFM. Dat is volgens Hoekstra een complex veranderproces, waardoor de AFM het toezicht pas in 2022 volledig zal kunnen uitvoeren.

Dat staat in de 'Aanbiedingsbrief Kostenkader 2021-2024 AFM'. Door het uitstel van het algemeen overleg accountancy als gevolg van het coronavirus heeft de minister nog niet met de Kamer van gedachten kunnen wisselen over het toezicht op de niet-oob kantoren. Hoekstra heeft daarom eerder dit jaar aan de Kamer laten weten op dit vlak geen onomkeerbare stappen te willen zetten tot na het algemeen overleg.

De minister loopt wel alvast vooruit op de verwachte extra kosten die de AFM in dit verband zal moeten maken. "Het kostenkader gaat uit van het scenario waarin de AFM het toezicht op de niet-oob-accountantsorganisaties uitvoert per 1 januari 2022. Het jaar 2021 wordt een overgangsjaar, waarin de AFM voorbereidingen treft voor het uitvoeren van de nieuwe toezichttaken. De AFM neemt in dit scenario aan de hand van een ingroeipad het toezicht op het niet-oob-segment voor wat betreft naleving van de Wet toezicht accountantsorganisaties, waaronder de kwaliteitsbeheersing en de kwaliteit van wettelijke controles, feitelijk over van NBA en SRA. De maximale kosten voor het uitvoeren van dit toezicht bedragen in 2021 € 1,5 mln. en nemen toe tot € 5,1 mln. in 2024."

Toezichtmethodiek

De uiteindelijke bedragen kunnen nog wijzigen, aangezien de daadwerkelijke kosten die de AFM zal gaan maken afhankelijk zijn van de definitieve besluitvorming ten aanzien van de precieze uitwerking van onder meer de toezichtmethodiek in het nieuwe stelsel van toezicht. "De komende tijd werk ik samen met de AFM en de andere betrokken partijen, in het bijzonder met de NBA en de SRA, aan de vormgeving van het nieuwe stelsel van toezicht. In zijn reactie op het Cta-rapport schreef het kabinet dat op enkele punten nog nader onderzoek wordt gedaan naar haalbaarheid en wenselijkheid, zoals de mogelijkheid van de invoering van een zogenoemd 'vliegurencriterium'. Indien wordt besloten tot invoering van een vliegurencriterium, waarbij - kort gezegd - het verrichten van een minimum aantal wettelijke controles een voorwaarde is om de vergunning te behouden, zullen minder middelen nodig zijn om het toezicht uit te voeren", aldus Hoekstra.

Een ander punt waarop nog besluitvorming plaats moet vinden is de intensivering van het oob-toezicht, door vaker onderzoek uit te voeren en daarbij meer wettelijke controles te betrekken. Hoekstra: "Ik ben met de AFM in gesprek over welke mate van intensivering haalbaar is, welke randvoorwaarden daarvoor nodig zijn en op welke termijn. Begin 2021 zal ik uw Kamer informeren over de uitkomst daarvan."

Datagedreven

Hoekstra geeft ook aan dat het van belang is dat de AFM een meer datagedreven toezichthouder wordt, omdat technologie een steeds belangrijkere rol zal spelen in de financiële sector. Digitale innovaties bieden volgens de minister de AFM de mogelijkheid om effectiever en efficiënter toezicht te houden. "Effectiever, doordat de AFM complete bestanden bij instellingen kan analyseren, in plaats van beperkte steekproeven te nemen. Efficiënter, doordat met data-analyse gemakkelijker risico’s geïdentificeerd en geanalyseerd kunnen worden", aldus Hoekstra. De minister wil dat de AFM circa 5,5 miljoen euro per jaar investeert in onder meer IT-systemen, datamanagement en opleiding en werving van medewerkers.

• Aanbiedingsbrief Kostenkader 2021-2024 AFM