Hoogleraren pleiten voor zorgplicht voor ondernemingen
Grote bedrijven moeten worden verplicht zorg te dragen voor het algemeen belang. Dat stellen drie hoogleraren in een opiniebijdrage in NRC.
Volgens de hoogleraren Rutger Claassen (Universiteit Utrecht), Dirk Schoenmaker (Erasmus Universiteit) en Jeroen Veldman (Nyenrode) ontbreekt in de verkiezingsprogramma's van de politieke partijen aandacht voor hoe de zeggenschap voor de economie is ingericht.
Als media aandacht aan bedrijven geven, gaat het vaak over incidenten zoals bij Chemours of Tata Steel, stellen zij. 'Zelden gaat het over de structuren daarachter die het gedrag van deze bedrijven bepalen; de spelregels die bepalen welke bevoegdheden en verantwoordelijkheden bestuurders, aandeelhouders en andere belanghebbenden hebben."
Sinds de jaren negentig is de rol van de aandeelhouder in bedrijven steeds dominanter geworden, menen de hoogleraren. "Wanneer aandeelhouders meer gericht zijn op de financiële winst op de korte termijn, kunnen bedrijven andere belangen die cruciaal zijn voor een gezonde, duurzame samenleving, vaak onvoldoende centraal stellen.”
Governance code
De drie wetenschappers benadrukken het belang van de spelregels voor corporate governance en verwijzen naar de Corporate Governance Code. De vorige Monitoring Commissie beklaagde zich bij het opstellen van de jongste versie van die code over de "behoudzucht" in de top van het Nederlandse bedrijfsleven, memoreren zij. "Daarom is nu de politiek aan zet."
De drie hoogleraren pleiten voor wettelijke verankering van een maatschappelijke zorgplicht voor bestuurders en commissarissen. Verder moet bij grote bedrijven een maatschappelijke adviesraad worden ingesteld, om de "grote waaier van niet-werknemersbelangen een 'eigen stem' te geven".
Ook zou de overheid alternatieve ondernemingsvormen (zoals coöperaties of steward-owned-ondernemingen) beter kunnen stimuleren. Een conceptwetsvoorstel voor een 'maatschappelijke BV' is in een vergevorderd stadium, aldus de hoogleraren, die hopen op snelle invoering daarvan.
"Bedrijven die de belangen van de samenleving veronachtzamen, zijn niet levensvatbaar", zo besluiten Claassen, Schoenmaker en Veldman in NRC.
Gerelateerd
Nieuwe corporate governance code gepubliceerd
De nieuwe versie van de Nederlandse corporate governance code is gepubliceerd in de Staatscourant. De nieuwste versie van de code gaat nu ook in op de Verklaring...
Eumedion: accountant moet alert blijven bij onderzoek naar corporate governance-informatie
Het accountantsonderzoek naar de Verklaring Omtrent Risicobeheersing (VOR) mag niet de aandacht van de accountant voor andere belangrijke corporate governance-informatie...
Eumedion pleit voor behoud Corporate Governance Code
Sinds het opstappen van vakbond FNV uit de Monitoring Commissie Corporate Governance Code, klinkt de roep om de code af te schaffen en te vervangen door strenge...
Aandeelhoudersvergadering ING verstoord door actiegroepen
De aandeelhoudersvergadering van ING is op 22 april tijdelijk stilgelegd na verstoringen door klimaatactivisten van Extinction Rebellion. Milieudefensie en andere...
Geen groene voorstellen Follow This op jaarvergaderingen olieconcerns
De activistische beleggersgroep Follow This dient voor het eerst in negen jaar geen voorstellen in tijdens aandeelhoudersvergaderingen van olie- en gasconcerns,...