Nieuws 21 februari 2023

Ict Belastingdienst verbetert, goede planning en stabiliteit nodig

De ict van de Belastingdienst staat er beter voor dan enkele jaren geleden. Maar goede planning en stabiliteit zijn nodig om de ict verder te kunnen verbeteren.

Dat stelt staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit & Belastingdienst) in de ICT-brief van de Belastingdienst, die aan de Tweede Kamer is aangeboden. Systemen worden gemoderniseerd, projecten worden beter uitgevoerd en de dienstverlening aan burgers en ondernemers is digitaal uitgebreid; bijvoorbeeld door de introductie van de verkorte aangifte, aldus de brief.

Tegelijk zijn prioriteiten en stabiliteit in de volle ict-planning nodig om de modernisering op een goede manier af te ronden. Daardoor ontstaat er de komende jaren meer ruimte voor nieuwe ict-projecten en grote beleidswijzigingen.

Onder vuur

"De Belastingdienst verwerkt 1 miljard euro aan belastinginkomsten per dag en vele honderden miljoenen transacties per jaar", aldus Van Rij. Volgens de staatssecretaris is modernisering van de ict nodig om de taken van de Belastingdienst te kunnen blijven uitvoeren. "Hierdoor ontstaat er richting 2026 geleidelijk meer ruimte voor nieuwe ict-projecten of grote beleidswijzigingen."

De ict van de Belastingdienst ligt al jaren onder vuur. NRC meldde in januari dat de ict-kosten van de Belastingdienst de laatste tien jaar "explosief" zijn gestegen, van 469 miljoen euro in 2012 naar 849 miljoen vorig jaar. Ruim tweehonderd miljoen euro ging in 2022 naar de inhuur van externe ict'ers, aldus de krant. "Een deel van de systemen waarmee de dienst werkt, stamt uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Deze systemen draaiend houden wordt elk jaar duurder, terwijl overstappen op modernere ict al jaren niet lukt." Uit interne stukken zou blijken dat bij sommige verouderde systemen sprake is van "ernstige continuiteitsrisico's".

Technische schuld

Bij de ICT-brief aan de Kamer zit ook een 'Meerjarenportfolio' van de Belastingdienst, dat aangeeft welke prioriteiten op ict-gebied er de komende jaren zijn. Het portfolio loopt van 2023 tot en met 2027 en geeft aan hoeveel ict-tijd nodig is om een project uit te voeren.

Door de ict te moderniseren kan nieuwe of gewijzigde wetgeving eenvoudiger doorgevoerd worden. Bovendien wordt ook de "technische schuld" - ict die verouderd is en een lager aanpassingsvermogen heeft - teruggebracht, aldus de brief. Die technische schuld in applicaties van de Belastingdienst is sinds 2018 gereduceerd van 52 procent naar 26 procent in 2022.

Veel applicaties

De ict van de Belastingdienst bestaat uit negenhonderd applicaties en zeventien ketens, inclusief de ondersteuning die aan de Dienst Toeslagen en Douane wordt geboden. Daarnaast voert de Belastingdienst uiteenlopende (niet-fiscale) taken uit voor andere overheidsorganisaties, die ook van invloed zijn op het ict-portfolio en het beschikbare aantal uren.

Het budget van de ict-organisatie van de Belastingdienst bedraagt dit jaar 860 miljoen euro. Circa zestig procent hiervan is bestemd voor personele uitgaven; 40 procent wordt besteed aan zaken als ict-infrastructuur, ict-licenties en het uitbesteden van projecten. Voor 2023 wordt gewerkt met een beschikbare ict-tijd van 626.000 dagen voor de Belastingdienst. Onderzocht wordt of dit verder kan worden uitgebreid.