Pfeijffer: 'Nieuwe accountantswet is halfslachtig'
De 'Wijzigingswet accountancysector', die door vertrekkend minister Kaag van Financiën vlak voor de feestdagen naar de Tweede Kamer is gezonden, is "halfslachtig en weinig doortastend". Dat stelt hoogleraar Marcel Pheijffer in zijn column in het FD.
Pheijffer vraagt zich af in hoeverre de wijzigingswet echt gaat bijdragen aan de verhoging van de controlekwaliteit. Hij spreekt van een "overheersende geur van zelfregulering” voor de sector en vreest bij gebruik van de nieuwe kwaliteitsindicatoren (AQI's) voor “performatief gedrag" van kantoren "voor de bühne".
De versteviging van het intern toezicht bij accountantsorganisaties, ook onderdeel van de wet, "had een paar tandjes steviger gemogen", aldus Pheijffer. Hij verwijst daarbij naar de eerdere suggestie van de Monitoring Commissie Accountancy (MCA) om accountantsorganisaties te verplichten een minimum buffervermogen aan te houden, in plaats van alle winst aan de partners uit te keren.
Systeemorganisaties
Ook pleitte de MCA eerder voor ringfencing, waarbij de resultaten van accountants en adviseurs worden gescheiden. Zulke maatregelen "passen bij de statuur van grote accountantsorganisaties die onmiskenbaar 'systeemorganisaties' zijn", stelt de hoogleraar, die het opmerkelijk vindt dat die grote kantoren zelf niet als organisaties van openbaar belang (oob) worden aangemerkt.
De verantwoordelijkheid van de accountantsorganisatie voor het behalen van kwaliteitsdoelstellingen had ook scherper gemogen in de nieuwe wet, meent Pheijffer, verwijzend naar de interne opdrachtgerichte kwaliteitscontrole (OKB). "De AFM heeft enkele jaren geleden bepleit om niet alleen de controlerend accountant de controleverklaring te laten ondertekenen, maar ook de OKB-er. Daarmee wordt de verantwoordelijkheid van de accountantsorganisatie nog duidelijker."
Geen hamerstuk
Pheijffer hoopt dat de nieuwe Tweede Kamer, waarin mogelijk nog maar weinig Kamerleden kennis hebben van het accountantsdossier, het wetsvoorstel niet als hamerstuk zal behandelen. "Er zijn nog diverse verbeteringen en verstevigingen mogelijk", meent hij.
De eerdere berichtgeving over examenfraudes bij enkele grote kantoren noemt hij "veelzeggend", als het gaat om de interne cultuur in de sector. "En een cultuur wijzig je niet met halfslachtige wettelijke maatregelen." Dat het onderzoek naar die examenfraudes zo lang duurt, zegt iets over de prioriteiten die de kantoren stellen, aldus Pheijffer. "Iets waarvan Tweede Kamerleden bij de stemmingen over het wetsvoorstel accountancy goede nota moeten nemen."
Gerelateerd
Britse toezichthouder wil kleinere accountantskantoren helpen op oob-markt
De Financial Reporting Council (FRC) lanceert een nieuw programma, bedoeld om kleinere Britse accountantskantoren te ondersteunen bij het opbouwen van capaciteit...
Kamerleden willen onderzoek naar wettelijke controletaak accountant
VVD en BBB kwamen aan het slot van het wetgevingsoverleg over de Wijzigingswet accountancysector met een opmerkelijke motie, die geen verband hield met de behandeling...
Kamer vreest vooral regeldruk, bij behandeling nieuwe accountantswet
De behandeling van de Wijzigingswet accountancysector door de Vaste Commissie voor Financiën van de Tweede Kamer toonde vooral de vrees van de Kamer voor meer regeldruk...
Verloop in het controleteam en personeelsverloop
De Tweede Kamer besluit binnenkort over nieuwe accountantswetgeving, waaronder het rapporteren over kwaliteitsindicatoren. Die vragen dan wel om wetenschappelijk...
PCAOB wacht nog even met nieuwe kwaliteitsstandaard
De Amerikaanse toezichthouder Public Company Accounting Oversight Board (PCAOB) stelt invoering van een nieuwe kwaliteitsstandaard voor kantoren met een jaar uit....