Nieuws 15 september 2025

Wetsvoorstel arbeidsongeschiktheids-verzekering zzp'ers naar Raad van State

Het kabinet stuurt het wetsvoorstel voor een verplichte basisverzekering, die zelfstandigen beschermt tegen risico's van arbeidsongeschiktheid, naar de Raad van State. Het wetsvoorstel is aangepast, na kritiek van onder andere uitvoeringsorganisaties.

Het wetsvoorstel basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (Baz) zorgt ervoor dat elke zelfstandige tot de AOW-leeftijd is verzekerd. Zelfstandig ondernemers krijgen in het geval van arbeidsongeschiktheid een uitkering ter hoogte van maximaal het minimumloon. Zelfstandigen kunnen er ook voor kiezen om een private verzekering af te sluiten als alternatief, of juist hun huidige verzekering te behouden.

Driekwart van de zelfstandigen is nu niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. Vaak vinden zij de kosten te hoog en een deel kan zich niet verzekeren door leeftijd, medische aandoeningen of medische geschiedenis, aldus het kabinet.

Het wetsvoorstel moeten zzp'ers zekerheid geven over hun inkomen. "Een ongeluk of ziekte kan ons allemaal overkomen en dan wil je dat er een fatsoenlijk vangnet is. Maar veel ondernemers hebben nu geen of slechts een beperkte verzekering", stelt minister Paul van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Kritiek

Op de internetconsultatie van het wetsvoorstel kwamen meer dan tweeduizend reacties binnen, van zowel individuele personen als bedrijven en maatschappelijke organisaties. Ook waren UWV en de Belastingdienst kritisch op de uitvoerbaarheid.

Door het wetsvoorstel aan te passen komt het kabinet naar eigen zeggen tegemoet aan de kritiek. In het gewijzigde voorstel wordt de wachttijd verlengd naar twee jaar, zijn de kosten voor de ondernemer lager en is er een jaarlijks overstapmoment, om eventueel over te stappen naar een private verzekeraar.

Zowel UWV als de Belastingdienst geven aan dat het wetsvoorstel in deze vorm onder voorwaarden uitvoerbaar is, aldus het kabinet.

Kosten en wachttijd

In het aangepaste wetsvoorstel komt de premie op 5,4 procent van de gemaakte winst. Eerder  was dat nog 6,5 procent. Op basis van het huidige minimumloon en de huidige verwachting van de kosten komt dit neer op maximaal € 171 bruto per maand.

Bij een lagere winst wordt de te betalen premie per maand minder. Ook wordt de wachttijd voordat iemand een uitkering krijgt, verlengd naar twee jaar. De uitkering kan dan vaker gebaseerd worden op definitieve gegevens van de Belastingdienst over het inkomen, waardoor er minder kans is op terugvorderingen.

De periode van twee jaar sluit aan bij de twee jaar waarin het loon van zieke werknemers wordt doorbetaald, voordat zij een beroep doen op de WIA.

Private verzekeringen

Zelfstandigen kunnen er ook voor kiezen zelf een private verzekering af te sluiten, mits die voldoet aan bepaalde voorwaarden. Ze hoeven dan niet mee te betalen aan de basisverzekering. Om dit uitvoerbaar te houden komt er een jaarlijks overstapmoment van publiek naar privaat aan het eind van het kalenderjaar, vergelijkbaar met hoe dit geregeld is bij zorgverzekeringen.

Zelfstandigen die ook werknemer zijn

Verder is een oplossing toegevoegd voor zelfstandigen die ook werken als werknemer en dus al verzekerd zijn voor arbeidsongeschiktheid. Als zij vanuit de WIA al recht hebben op een arbeidsongeschiktheidsuitkering op het niveau van het minimumloon, hoeven zij geen premie voor de basisverzekering voor zelfstandigen te betalen, aldus het kabinet.