Opinie 27 november 2007

EU-uitgaven: tijd voor PE-verplichting politici?

Af en toe kijk ik bij Google eens op 'Ik doe een gok'. Dan komt er van alles voorbij. Deze keer kwam ik terecht op de website van Fontys Hogescholen, met daarin een lijst met links die voor studenten van belang zijn. Een van de topics was human information processing, een onderwerp dat mij vanuit mijn vroegere werkterrein informatiemanagement wel aansprak.

Jan Weezenberg

Na wat klikken kwam ik terecht op een site van de Open Universiteit. Het bleek een korte, populaire cursus te zijn die was ontwikkeld om belangstelling te kweken voor studie in het algemeen bij alle Nederlanders en gratis kon worden gedownload.

Een aardig fragment uit deze cursus bleek 'Inattentional blindness' te zijn. Ik citeer: "One aspect of attention would be too much fun not to mention. That is the aspect of inattentional blindness. This phenomenon is based on the concept that humans cannot split their attention over many tasks. So if one task is consuming much attention, there is little attention left for other things happening."

Deze tekst kwam bij mij op bij het lezen van het bericht met de pakkende titel 'Goedkeuring Europese uitgaven blijft wederom uit'. Daarin staat een verwijzing naar een rapport van de Europese Rekenkamer. "De Europese Rekenkamer geeft geen goedkeurende verklaring voor de uitgaven van de Europese Unie. Het is het dertiende jaar op rij dat die goedkeuring uitblijft. De rekenkamer zal haar rapport vanavond presenteren aan het Europees Parlement."

Veel ophef werd er niet van gemaakt. Voor meer details moest ik gaan klikken. Met in het achterhoofd de uitspraak over Inattentional blindness heb ik een poging gewaagd de meest belangwekkende uitspraken uit de tekst te accentueren.

En dan schrik je als accountant toch wel even. Een paar stukjes tekst:

"Ten aanzien van de uitgaven voor structuurbeleid - 32,4 miljard euro in 2006 - blijft de situatie nagenoeg gelijk aan die van de voorgaande jaren. De Rekenkamer stelde een materieel foutenniveau vast dat naar schatting ten minste twaalf procent van het aan de begunstigden vergoede bedrag uitmaakt. De meest voorkomende fouten waren declaraties van niet voor vergoeding in aanmerking komende uitgaven en het niet volgen van inschrijvingsprocedures, alsmede een gebrek aan bewijs ter onderbouwing van de berekening van algemene kosten of van de betrokken personeelskosten. De toezicht- en controlesystemen in de lidstaten waren in het algemeen niet of slechts matig doeltreffend, en de Commissie oefent slechts een matig effectief toezicht uit op het functioneren ervan."

"Bij het rechtstreeks door de Commissie beheerd intern beleid - 9,0 miljard euro in 2006 -constateerde de Rekenkamer wederom een materieel foutenniveau wat betreft de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen, dat voornamelijk werd veroorzaakt door vergoedingen aan begunstigden die de kosten voor projecten te hoog hadden opgegeven. Uit de controles van de Rekenkamer bleek dat de interne-controlesystemen slechts gedeeltelijk bevredigend waren."

Mijn reactie:

Er wordt hier aandacht gevraagd voor een niet onbelangrijk stukje informatie. Want bij elkaar is hier sprake van zo'n vier miljard Euro per jaar ongecontroleerde besteding van belastinggeld. Maal dertien jaar levert dat een totaalbedrag op van ruim vijftig miljard euro.

Blijkbaar is men na dertien jaar in Europa zo gewend aan 'fouten', ofwel fraude (en de daardoor ontstane inattentional blindness), dat er slechts een slappe reactie komt van regeringen en parlementen, die kan worden samengevat als: "So what".

Jules Muis pleit in het kader van de permanente educatie voor rechte ruggen bij NIVRA-leden. Maar misschien moeten we de bochels op andere plaatsen ook eens bekijken. Misschien is het tijd voor een PE-verplichting voor politici? Waar ook COSO een plaats in zou kunnen krijgen?

Wellicht is de genoemde cursus van de Open Universiteit een idee. Het niet serieus reageren op problemen is met deze cursus immers aardig te verklaren.