Opinie 26 april 2013

Je zult maar een Wta-vergunning hebben

In de krant van vandaag wordt morgen de vis verpakt. Dat geldt denk ik voor de FD-pagina's van 21 maart 2013 over dat de accountantscontroles beter zijn geworden. Helaas geldt dit niet voor het AFM-rapport over de kwaliteit van de accountantscontrole door de middelgrote oob-kantoren.

Bij het inwerkingtreden van de Wet toezicht accountantsorganisaties  in november 2006 gold je als tweederangs accountant als je geen Wta-vergunning had aangevraagd. Het hoort er toch bij dat je als accountant wettelijke controle kunt doen, dat moet je toch kunnen aanbieden aan je klanten, waren veelgehoorde argumenten.

De rollen lijken zo zachtjes aan wel wat te worden omgedraaid. De verslagen van de onderzoeken van de AFM bij de oob-kantoren (organisaties van openbaar belang) zijn binnen. Maar die van de niet- oob-kantoren moeten nog volgen.

Die onderzoeken zijn in volle gang en ik hoor verschillende geluiden. Ik wil niet op de zaak vooruitlopen, maar het zou me oprecht verrassen als de kwaliteit fundamenteel hoger is dan bij de oob-kantoren. Hoewel ik uit de nabije omgeving inmiddels heb ervaren dat het bij kantoren ook gewoon écht goed kan zijn gesteld met de kwaliteit.

En dan heb ik het in dit kader alleen nog maar over de wettelijke controles. Wat te denken van de kwaliteit van de vrijwillige controles (veel voorkomend bij stichtingen bijvoorbeeld)? Het zal statistisch niet verantwoord zijn, maar ik denk dat je de kwaliteitslijn voor de wettelijke controle één op één kunt doortrekken naar de vrijwillige controles.

En wat te denken van de overige assuranceopdrachten? Beoordelingsopdrachten of subsidieverklaringen. Zou het daar dan fundamenteel anders zijn gesteld met de kwaliteit? Dit zal moeten blijken uit de verslagen van de Raad van Toezicht van de NBA. Ik ben benieuwd.

Je zult maar een Wta-vergunning hebben. Het wordt er waarachtig niet gemakkelijker op, als je tenminste ook nog een legitiem businessmodel van omzet en resultaat wilt nastreven.

Zou het beter zijn als je dan geen Wta-vergunning hebt? Ik denk van niet. Een aantal mensen heeft op deze site al eens betoogd om het toezicht z'n werk te laten doen. Daar komen nu de vruchten van. En dat zal verder om zich heen grijpen. Eerst de oob-kantoren, nu de overige Wta-kantoren en dadelijk de niet-Wta-kantoren (gemakshalve de samenstelpraktijk), zij het door verschillende toezichtsorganen.

Het goede nieuws dat je je als niet-Wta-kantoor nu nog enigszins kunt voorbereiden op het verscherpte toezicht. Laat je kantoor doorlichten, bespreek valkuilen in kwaliteitsbeheersing, straal uit dat je als kantoor kwaliteit wilt leveren en durf te investeren in mensen en nieuwe (verbeterde) werkwijzen.

En bovenal: doe wat je schrijft en zegt ook écht. De grootste fout ook hier is de fout die je alleen maakt. Dat je in je eentje bepaald of jouw kantoororganisatie voldoende kwaliteit levert. Of dat je de ‘collegiale' toetsers wel even op een ‘collegiale' wijze zult inpakken als ze bij je op kantoor komen. Klassieke fouten en gemiste kansen.

Natuurlijk zijn de eisen voor diepgang in werkzaamheden in de Wta-praktijk anders dan in de samenstelpraktijk, maar dat ook in de samenstelpraktijk meer aandacht wordt gevraagd voor kwaliteit is evident. Voor het maatschappelijk verkeer is een accountant nog steeds een accountant, wat hij ook doet. En aan het werk van een accountant mag iedere gebruiker toegevoegde waarde ontlenen. Een gewaarschuwd mens telt voor twee.