Opinie

Leve de robot, leve de accountant!

Op LinkedIn heb ik onlangs een post geplaatst rondom mijn ervaring met een online robot, die een klacht van mij in behandeling nam. De zogenaamde Self Service Helpdesk-optie.

Ik raakte gefascineerd door de snelheid waarmee mijn klacht werd opgepakt. Uploaden van een screenshot van de order via mijn iPhone, stukje visual mining, en herkenning van mijn order, gevolgd door het intypen van mijn klacht in een paar steekwoorden. Aansluitend een heerlijk stukje textmining en interpretatie van de klacht, daarna een snelle validatie (let me check my resources) van mijn transactie (een uit vele honderdduizenden per dag), een snelle opvolging (transactie-analyse) en oplossing van mijn klacht. En dat alles in paar seconden: Helpdesk 4.0. 

Net zo fascinerend was vervolgens de statistiek en online discussie rondom dit berichtje op LinkedIn, met ruim 1.800 duimpjes, 115 reacties en 280.000 lezers. Dat is meer dan twee jaar accountancyhervormingsdebat-statistiek op Accountant.nl bij elkaar!

Een arm en een half been

Het onderwerp 'de robot' leeft. In ieder geval in de wereld van helpdesken. Maar nog niet overal. De Audit Robot heeft wel al een arm en een half been, maar veel meer is het nog niet.

Vancouver, dertig jaar geleden: de start van ACL1.0, the first data-analytics tool for auditors. Oerlelijke invoerschermen, onmogelijke data-inlees routines en vooral trage analyses. Inmiddels zijn we dertig jaar verder. ACL is nu actief in meer dan 140 landen, met data-analyse oplossingen in de cloud, met prebuilt analyses en online training-omgevingen. Uit ACL zijn andere tools als IDEA en Arbutus voortgekomen. Deze drie tools domineren samen de 'klassieke' data-analyse markt voor interne en externe accountants. Daarnaast zijn er tientallen andere advanced data-analyse en data-visualisatie tools bijgekomen die auditors ondersteunen. 

Maar data-analyse in de huidige vorm is nog geen robot á la de Helpdesk 4.0. Het is nog vooral inlezen, scripten, valideren. Ja, veel data. Ja, heel snel. Maar afhankelijk van de intelligentie van de data-analist die het script maakt (en uiteraard de datakwaliteit…).

Zou het nog dertig jaar duren voordat 'wij' zijn vervangen door zelflerende robots? Robots die werken op basis van kunstmatige intelligentie? Artificial Intelligence (AI). Komt er nu een versnelling?

Dat zijn veel gestelde vragen, die ik regelmatig krijg voorgeschoteld. Onlangs belde een journalist met de vraag: "Hoe lang nog Pieter, voordat de robot jou heeft vervangen?" 

Achterhaald

Maandelijks start er minimaal één student die zich gaat verdiepen in het vraagstuk audit en de rol van data-analyse. Achterhaald! Inmiddels zet ik deze studenten op het spoor van AI en Machine Learning (voor de fijnproevers overigens: dat zijn twee verschillende zaken, deels met elkaar verweven).

Ik vertel deze studenten dat we al dertig jaar IST-data  van ondernemingen zo’n beetje vanuit elke invalshoek kunnen analyseren; ad hoc, periodiek of continue. De data kunnen we relateren aan honderden open bronnen (indien nuttig en relevant). We zetten BETA-verbanden op (omspannende verbandscontroles) en voeren trend- en detailanalyses uit op honderd procent van de populatie.

Maar het blijft in de vorm van een robot met één arm en een half been. Wat we met elkaar willen (toch?) is het inzetten vanAI in de audit: de Audit Robot (Machine Learning sla ik hier even over voor het gemak). 

In mijn beleving zijn Audit Robots binnenkort in staat om alle proces- en transactiestromen te toetsen. Realtime. Per onderneming, of dwars door de bedrijfsketen heen. Zelf lerend uiteraard. En steeds slimmer. U kent allemaal het voorbeeld van de zelflerende AlphaGo. Op basis van een aantal spelregels leerde de robot het spel Go zo goed te spelen, dat niemand de robot meer kan verslaan.  De zelflerende accountant met de COS als spelregels: het is maar een kleine stap. 

Roundtable

Wat ik ook denk is dat, anders dan de Helpdesk 4.0, de Audit Robot een prachtige relatie aangaat met u en mijzelf en iedereen van vlees en bloed betrokken in het controleproces. De mens-mens factor zal cruciaal blijken te zijn in het blijven duiden en valideren van de uitkomsten van deze AI-algoritmes.  Waarom ik dat denk weet ik niet, wellicht is het meer een wens. Wat denkt u? 

Om dit denkproces verder vorm te geven organiseert Coney met een aantal mensen een eerste roundtable. Hierin willen we de audit- en AI-ontwikkelingen met elkaar volgen, kennis verzamelen en delen. Daarbij staan twee invalshoeken centraal: how to audit with AI en how to audit AI. Die eerste roundtable liep na een kort bericht op LinkedIn snel vol. Maar als we het gevoel hebben dat meer mensen de  daadwerkelijke stap van data-analyse naar AI in de audit willen maken, kunnen we de groep uiteraard groter maken. Die groep telt nu vijftien mensen. 

Leve het algoritme. Leve de accountants die plezier behouden in ons vak en de innovatie omarmen! To be continued.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Pieter de Kok is partner bij Coney Minds. Van 2010 tot en met 2014 was De Kok aanjager van vernieuwingsbeweging Tuacc.

Gerelateerd

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.