Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Twee ontwerpers van een online-spel richten voor de bouw en exploitatie van het spel een holding en een werkmaatschappij op. De aandelen van de holding zijn in handen van de (persoonlijke bv's van) de twee ontwerpers (samen 50%), van een andere bv (40%) en twee eigenaren van onder meer een reclamebureau (ieder 5%).

De andere bv wil er al snel uitstappen, waardoor er gezocht moet worden naar een nieuwe financier. Eén van de eigenaren van het reclamebureau benadert een registeraccountant, die onder meer zorgt voor (vergeefse) financieringsaanvragen bij enkele banken. Aan één van de banken stuurt de accountant onder andere een informatieve brief en concept-jaarrekeningen van het reclamebureau over 2010 en 2011.

Ondertussen zijn de aandelen herverdeeld: de ontwerpers hebben nu ieder 37,5% en de eigenaren van het reclamebureau ieder 12,5%. Kort daarna loopt de spanning tussen de ontwerpers enerzijds en de eigenaren anderzijds op.

In maart 2013 sturen de accountant en het reclamebureau ieder een rekening naar de holding van de ontwerpers. Het bedrijf betaalt de rekeningen niet, omdat de accountant geen door bevoegden gegeven opdracht zou hebben voor de gefactureerde werkzaamheden. In de correspondentie hierover stuurt de accountant een opdrachtbevestiging, die is ondertekend door de eigenaren van het reclamebureau, en een mail met de volgende strofe: "Indien u van zins bent om mij dagelijks te bestoken met onzin, dan sommeer ik u daarmee te stoppen. U kunt zich, nogmaals, wenden tot (het incassobureau, red.) Vanaf heden belandt iedere post van u rechtstreeks gericht aan mij, of mijn kantoor ongeopend in de prullenbak."

De holding dient een klacht in tegen de accountant.

Klacht

De accountant heeft:

1. een valse of vervalste opdrachtbevestiging en doorlopende machtiging gebruikt die zijn ondertekend door onbevoegden;
2. in een brief aan een bank opzettelijk onjuiste gegevens vermeld en bij die brief concept-jaarrekeningen gevoegd waarin ten onrechte wordt gesuggereerd dat de werkmaatschappij een schuld van 266.400 euro heeft aan het reclamebureau;
3. - ondanks een toezegging niet gewerkt op 'no-cure-no-pay'-basis;
   - meegedaan aan een complot om het faillissement van klaagster aan te vragen;
   - samen met de eigenaren van het reclamebureau geprobeerd zo snel en zo veel mogelijk geld binnen te halen ten nadele van de holding en de werkmaatschappij;
   - onprofessioneel gecorrespondeerd met één van de ontwerpers.

Oordeel

De klachtonderdelen 1 en 2 zijn (deels) gegrond.

Ad 1

Volgens de ontwerpers hebben de documenten een nieuwe aanmaakdatum. De accountant wijt de verschillende data aan het zwerven van de documenten over verschillende servers. De inhoud van de documenten zelf is ongewijzigd gebleven. De klager heeft niet aannemelijk gemaakt dat de inhoud van de pdf-versies van de opdrachtbevestiging en doorlopende machtiging anders is dan die van de originele documenten. Uit diverse stukken blijkt echter wel dat de eigenaren van het reclamebureau inderdaad niet bevoegd waren om namens het ontwerpersbedrijf de opdracht en de doorlopende machtiging te verstrekken aan de accountant.

De fundamentele beginselen van integriteit, van deskundigheid en zorgvuldigheid en van professioneel gedrag dwingen een accountant misverstanden te voorkomen over:

• de doelstelling en de reikwijdte van de opdracht;
• de omvang van zijn verantwoordelijkheid;
• en anderszins over zijn optreden in een concrete situatie.

De accountant had er daarom op bedacht moeten zijn dat hij niet voor alle gefactureerde werkzaamheden een opdracht van een bevoegde had.

De Accountantskamer doet hiermee overigens geen uitspraak over de vraag of de rekening civielrechtelijk gezien terecht is. Wel zegt de Accountantskamer dat het "in dit verband" van belang is dat de accountant de financieringsaanvraag bij één van de banken heeft gedaan met instemming van alle aandeelhouders en dat de overige aandeelhouders - onder wie de ontwerpers - zich niet hebben verzet tegen zo'n aanvraag bij een andere bank.

Ad 2

De accountant heeft in zijn verweerschrift erkend dat hij in de brief aan één van de banken een onjuiste aandelenverhouding heeft opgegeven. De fout is vermoedelijk ontstaan door een passage in de notulen. Om geen verwarring te wekken en om geen nieuwe financieringsaanvraag te hoeven doen, heeft de accountant het - in zijn eigen woorden - maar "zo gelaten". De juiste aandelenverhouding is volgens hem wel opgenomen in het businessplan, dat hij ook aan de bank heeft verstrekt.

Volgens de Accountantskamer wist de accountant dus dat de aandelenverhouding anders lag en de aandelen van de andere bv (de 40%-aandeelhouder) toen nog niet waren overgedragen. De omstandigheden zijn geen goede reden voor de gevolgde handelwijze en de accountant heeft niet duidelijk gemaakt waarom hij niet schreef dat het de bedoeling was dat de eigenaren van het reclamebureau of de holding die aandelen zouden (in)kopen. De accountant heeft het genoemde businessplan niet overgelegd aan de Accountantskamer.

De accountant heeft daarmee in strijd gehandeld met het fundamentele beginsel van integriteit, dat mede inhoudt dat een accountant vermijdt dat hij in verband wordt gebracht met informatie die naar zijn oordeel een bewering bevat die materieel onjuist is of niet volledig is.

Voor de rest is dit klachtonderdeel ongegrond, omdat de klager zijn stellingen niet aannemelijk heeft gemaakt. Zo wijst de accountant er terecht op dat de vennootschap zelf verantwoordelijk is voor gegevens die worden aangeleverd en hij dus bij een financieringsaanvraag niet hoeft na te gaan of die gegevens juist zijn.

Ad 3

Dit klachtonderdeel is ongegrond. De klager heeft niet kunnen aantonen dat de accountant:

• "een soort no cure, no pay..." heeft afgesproken;
• heeft meegedaan aan een complot tot het aanvragen van het faillissement van klaagster;
• samen met de eigenaren van het reclamebureau zo veel mogelijk geld wilde binnenhalen ten nadele van de onderneming van de ontwerpers;
• zich heeft bediend van onprofessioneel taalgebruik.

Maatregel

Waarschuwing.