Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

De directeur-mede-eigenaar van een kozijnenfabriek in het oosten des lands stond van 1990 tot eind 2015 ingeschreven als registeraccountant. Voordat hij het bedrijfsleven in ging, was hij als openbaar accountant onder meer als vennoot verbonden aan Deloitte & Touche.* In 2014 doet de Belastingdienst een boekenonderzoek bij de holding van de accountant. De holding is onderdeel van een groep vennootschappen, waaronder Deluxe Kozijnen bv, Deluxe Kunststof Kozijnen bv, Thijjor Beheer bv en Thijjor Exploitatie bv. Aanleiding voor het onderzoek zijn de geconstateerde omzetverschillen in de aangiften vennootschapsbelasting en omzetbelasting van Thijjor Exploitatie.

Het onderzoek krijgt een strafrechtelijk vervolg, waarbij de accountant als verdachte wordt gehoord. De accountant verklaart onder meer dat hij:

• de administratieve afdeling van de kozijnenfabriek leidde en zelf de financiële administratie deed;
• het personeel van dit bedrijf inhuurde via DBC Solutions bv;
• voor dat personeel pro forma jaaropgaven en salarisspecificaties opmaakte;
• de intracommunautaire verwervingen niet heeft opgevoerd in de aangiften omzetbelasting van de kozijnenfabriek;
• niet wist dat hij deze verwervingen moest aangeven in de ob-aangiften van de kozijnenfabriek;
• opzettelijk onjuiste aangiften omzetbelasting van de kozijnenfabriek heeft gedaan om de liquiditeit “binnen de club” en de fabriek draaiende te houden;
• daarbij niet aan zichzelf heeft gedacht maar puur aan de continuïteit van de onderneming, omdat hij wel eens een keertje iets wilde hebben dat wel zou lukken;
• heeft gerommeld met de autokilometeradministratie en opzettelijk het privégebruik van de auto niet bij de aangiften loonheffing van de exploitatie-bv heeft aangegeven;
• de – deels gefingeerde - autokilometeradministratie 2009-2013 pas heeft opgemaakt nadat de Belastingdienst tijdens het boekenonderzoek in 2014 om een autokilometeradministratie had gevraagd;
• een factuur heeft opgemaakt op het briefpapier van Deluxe Kunststof Kozijnen bv op het moment dat die vennootschap al failliet was, onder meer met de bedoeling daarmee de btw van Deluxe Kozijnen bv te verlagen.

De Rechtbank Overijssel veroordeelt de accountant in februari 2017 tot twaalf maanden cel, waarvan drie maanden voorwaardelijk, omdat hij over een aantal jaren opzettelijk geen of onjuiste aangiften omzet- en loonbelasting heeft gedaan, een vervalste kilometeradministratie aan de Belastingdienst heeft verstrekt en een valse factuur heeft gebruikt. De accountant is in hoger beroep gegaan tegen het vonnis.

Ondertussen dient het OM een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant heeft:

1. van 1 oktober 2012 tot en met 31 april 2015 opzettelijk onjuiste c.q. onvolledige aangiften omzetbelasting ingediend namens Deluxe Kozijnen bv;
2. van 1 april 2014 tot en met 1 oktober 2014 opzettelijk geen aangiften omzetbelasting gedaan namens Deluxe Kozijnen bv;
3. van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2014 valse loonstroken en jaaropgaven opgemaakt of laten opmaken op briefpapier met logo en opschrift van Deluxe Kozijnen bv;
4. van 1 januari 2013 tot en met 31 januari 2014 opzettelijk een onjuiste administratie van Deluxe Kozijnen bv gevoerd;
5. van 7 februari 2011 tot en met 28 juli 2014 opzettelijk onjuiste aangiften gedaan van Thijjor Exploitatie bv;
6. van 7 februari 2011 tot en met 28 juli 2014 een valse autokilometeradministratie opgemaakt en gebruikt ten behoeve van een belastingcontrole bij Thijjor Exploitatie bv;
7. de Belastingdienst van 7 februari 2011 tot en met 28 juli 2014 valse documenten en valse stukken uit de administratie van Thijjor Exploitatie bv voorgelegd;
8. een valse factuur ad 78.650 euro van Deluxe Kunststof Kozijnen aan Deluxe Kozijnen opgesteld en gebruikt om de verschuldigde belasting van Deluxe Kozijnen te verminderen.

Oordeel

De klacht is gegrond.

Op de zitting bij de Accountantskamer heeft de accountant betwist dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan de verweten gedragingen. Volgens zijn advocaat heeft de accountant de aangehaalde verklaringen afgelegd onder druk van derden. De accountant trekt deze verklaringen in en doet in het belang van het strafrechtelijk onderzoek geen verdere mededelingen.

Wel zegt hij desgevraagd dat er rechtvaardigingsgronden zijn voor zijn handelen en dat hij de feiten die ten laste zijn gelegd in de strafzaak inhoudelijk betwist. Omdat hij in hoger beroep is gegaan in de strafzaak en zijn advocaat niet voor de voeten wil lopen, licht hij een en ander niet toe. Daardoor is voor de Accountantskamer onduidelijk welke klachtonderdelen de accountant aanvecht en op welke rechtvaardigingsgronden hij zich beroept. De accountant blijft ook zwijgen nadat het OM heeft toegezegd dat het de verklaringen die de accountant aflegt bij de Accountantskamer niet zal gebruiken in het hoger beroep in de strafzaak.

Ongeloofwaardig

Dat de accountant niet wist dat hij in de aangiften omzetbelasting melding moest maken van de intracommunautaire verwervingen vindt de Accountantskamer, net als de strafrechter, ongeloofwaardig. Als registeraccountant behoort hij over die kennis te beschikken. En deze accountant zeker, omdat in zijn curriculum vitae staat dat hij een meer dan normale belangstelling heeft voor en kennis van (internationaal) belastingrecht.

De accountant heeft nog aangevoerd dat hij niet handelde als accountant, maar als bestuurder van één of meer vennootschappen, terwijl de tuchtrechtspraak alleen gaat over het beroepsmatig handelen of nalaten van een accountant. Het enkele feit dat een accountant een strafbaar feit heeft gepleegd, betekent volgens hem niet zonder meer dat de eer van de stand van de registeraccountants of de fundamentele beginselen zijn geschonden. Daarbij komt dat hij nog niet onherroepelijk is veroordeeld. Verder voert de accountant aan dat hij al niet meer actief was als registeraccountant en niet meer in het accountantsregister stond toen de gestelde gedragingen zich voordeden. De accountant is inmiddels “geheel” uitgeschreven in verband met een persoonlijk faillissement.

Ook nadat hij is uitgeschreven uit het accountantsregister kan een accountant nog tuchtrechtelijk verantwoordelijk worden gehouden voor wat hij deed en naliet toen hij nog wel ingeschreven stond. De verwijten betreffen fiscale en administratieve werkzaamheden die gebruikelijk zijn in een accountantspraktijk. De accountant heeft die (onder meer) als bestuurder uitgevoerd en daarbij zijn vakkennis als accountant gebruikt. De VGC en alle fundamentele beginselen van de VGBA zijn daarom van toepassing.

De accountant heeft oneerlijk en onoprecht gehandeld in zijn beroepsmatige betrekkingen en de wet- en regelgeving overtreden. Daardoor heeft hij ook het accountantsberoep in diskrediet gebracht. De accountant heeft in strijd gehandeld met de fundamentele beginselen van ‘integriteit’ en ‘professioneel gedrag’,  van ‘professionaliteit’ en van vakbekwaamheid en zorgvuldigheid.

Maatregel

Doorhaling, met de maximale termijn van tien jaar waarop de accountant zich niet opnieuw kan laten inschrijven. De accountant heeft gedurende enkele jaren herhaaldelijk bewust geen of onjuist aangifte omzetbelasting gedaan en een autokilometeradministratie vervalst. De accountant heeft het accountantsberoep hiermee in ernstige mate in diskrediet gebracht.

*) Deze informatie en de namen van de bedrijven worden voluit vermeld in het strafvonnis tegen de accountant.