Peter Steeman

"Dat er weinig bestuursleden zijn met een bi-culturele achtergrond, verbaast mij", aldus Ruth Sival AA RB, eigenaar van ORG accountants, voorzitter van Women's Gathering Foundation en toezichthouder bij BNNVARA. "Volgens mij zijn er voldoende geschikte kandidaten. Het probleem is vooral de zichtbaarheid van deze professionals en het ontbreken van de juiste netwerken. Mijn missie is gelijkwaardigheid en gelijke kansen voor iedereen te bevorderen. Meer diversiteit in leidinggevende en toezichthoudende posities verbetert de kwaliteit van de besluitvorming. Als ambassadeur van de NBA-community Diversiteit en Inclusie heb ik dit onderwerp aangekaart, zodat er een gesprek op gang komt. Ik zie het ook als mijn plicht om het op te merken als ik een gebrek aan culturele diversiteit in een bestuur zie. Daarnaast hoop ik dat ik een rolmodel kan zijn voor jongeren met een bi-culturele achtergrond om actief deel te nemen aan deze functies. Als je in Nederland bent opgegroeid is het vanzelfsprekend om tijdens je studietijd al in een bestuur te zitten. Toen ik ermee in aanraking kwam, was het allemaal nieuw."

Ruth Sival

Maaiveld

Sival heeft er nooit moeite mee gehad om zich te bewijzen. "Ik zoek altijd de verbinding. Als je die focus hebt, kun je je doelen bereiken." Toch twijfelde ze in het begin van haar carrière vaak of ze wel goed genoeg was voor een volgende stap. "Mijn hoofd boven het maaiveld uitsteken voelde niet goed. Dat heeft met mijn achtergrond te maken. In Suriname groei je op in een familie waar je gehoorzaam en volgzaam moet zijn. Als kinderen in mijn jeugd over hun toekomst fantaseerden, dachten ze aan een baan als politieagent of onderwijzeres. Dat denkpatroon heb ik moeten doorbreken. Ik had twee troeven: mijn arbeidsethos en een grote gedrevenheid. Die drive heb ik van mijn vader Herman Gooding, die in Suriname streed voor rechtvaardigheid en daarvoor zijn leven opofferde."

'Sommigen bedanken voor de eer, als ze het gevoel hebben dat ze vooral vanwege hun achtergrond worden gevraagd.'

Bestuurders moeten verder kijken dan alleen de man-vrouw-verhouding in een raad, vindt ze. Nog te vaak zijn het witte mannen die op zoek gaan naar een witte vrouw voor een bestuurs- of toezichthoudende functie. Die soort-zoekt-soort-reflex zit in ieder mens. Om dat patroon te doorbreken is bewustwording nodig. Het vraagt ook om een andere mindset van professionals met een bi-culturele achtergrond. Om die te mobiliseren is best een uitdaging. "Sommigen bedanken voor de eer, als ze het gevoel hebben dat ze vooral vanwege hun achtergrond worden gevraagd. Mensen hebben geen zin om in een hokje gestopt te worden. Het is net als met het vrouwenquotum. Geen vrouw zit er op te wachten, maar je hebt het nodig om iets te veranderen."

Afspiegeling

Ook Anouar Said RA, senior manager sustainability reporting & assurance bij KPMG en bestuurslid bij stichting Duza, moet het antwoord schuldig blijven als hem wordt gevraagd waarom er zo weinig bestuurders met een bi-culturele achtergrond zijn. "Ik heb er geen verklaring voor. Organisaties worden steeds diverser, maar binnen besturen zie je nog weinig diversiteit. Het is wel iets wat mij aan het hart gaat. Ik zit zelf in de cultural diversity board van KPMG. Het is belangrijk dat je als organisatie een afspiegeling van de maatschappij bent."

De bestuursfunctie kwam toevallig op zijn pad. "De voorzitter van de stichting Duza ken ik via het voetballen. Hij zocht voor zijn bestuur iemand die verstand heeft van finance en ESG. Daarnaast wilde hij het bestuur verjongen. Het was een perfecte match met mijn cv. De ambitie van de stichting vind ik ook mooi. Duza organiseert projecten en leerprogramma's waarmee kinderen spelenderwijs kennis maken met duurzaamheid. Daar profiteer je van als samenleving. Wat voor mij zwaar weegt, is dat je hiermee ook kinderen met een bi-culturele achtergrond bereikt. Die komen vaak uit minder welgestelde gezinnen, waar een onderwerp als duurzaamheid niet zo makkelijk aandacht krijgt."

Anouar Said

Droom

Zelf beschouwt hij zijn bi-culturele achtergrond als een voordeel. "Mijn ouders zijn in Marokko geboren. Van hen heb ik geleerd om door te zetten. Toen ik twaalf was, werd ik geselecteerd voor Feijenoord. Dat betekende drie keer in de week trainen en de droom dat je misschien ooit profvoetballer zou worden. Mijn ouders bleven nuchter en hamerden er op dat ik school niet mocht verwaarlozen. Dat was een goede inschatting, want uiteindelijk haalde ik het hoogste niveau niet. Ik hecht aan vriendschappen en respectvol met elkaar omgaan. Dat zou je Marokkaanse waarden kunnen noemen. Tegelijkertijd ben ik recht door zee en kost het mij geen moeite meer om het te zeggen als ik het ergens niet mee eens ben. Die combinatie werkt heel goed. Feedback wordt van mij aangenomen."

'Ik voel mij niet zozeer een rolmodel als bestuurder met een bi-culturele achtergrond.'

Het bestuurswerk bevalt hem. "Je ervaart de dynamiek van een organisatie in het klein. Besturen is netwerken en beleid ontwikkelen. Tegelijkertijd voelt het goed om met mijn werk voor Duza iets terug te doen voor de maatschappij. Ik voel mij niet zozeer een rolmodel als bestuurder met een bi-culturele achtergrond. Wel probeer ik in meer algemene zin een voorbeeld te zijn voor Marokkaanse jongeren en ze te inspireren om hun studie af te maken en hard te werken. Nadat ik een post had geplaatst op LinkedIn over mijn promotie tot registeraccountant, kreeg ik een bericht van een Marokkaanse man. Hij schreef dat hij mijn LinkedIn-bericht aan zijn zoon had laten zien om hem te motiveren. Dat vond ik heel mooi. Hij kende mij niet eens."

Rolmodel

Dat we in 2025 nog steeds een gesprek moeten hebben over dit onderwerp is jammer, aldus Astrid Belgrave RA, mede-eigenaar van Diaspora Consulting Group en commissaris bij een zorgorganisatie. Tegelijkertijd is het niet verrassend, vindt ze.

'Ik maakte in mijn werk wel mee dat een collega tegen mij zei dat hij moeite had met een donkere vrouw als leidinggevende.'

"Dit gaat over bewustwording en systemen veranderen. Dat zijn altijd trage processen." In haar huidige commissarisfunctie is ze de enige met een migratieachtergrond. Heeft haar achtergrond een rol gespeeld in haar carrière? "Niet als het gaat om de toezichthoudende functie. Ik maakte in mijn werk wel mee dat een collega tegen mij zei dat hij moeite had met een donkere vrouw als leidinggevende. Ik was net van Curaçao naar Nederland verhuisd. Naar aanleiding van dat incident vond de audit manager van mijn toenmalige werkgever dat er cultuurgesprekken moesten worden gevoerd. Ik begreep er toen niets van, maar soms is het nodig om de tijd te nemen om elkaar en elkaars cultuur te leren kennen."

 

Astrid Belgrave

Belgrave breekt een lans voor meer diversiteit in bestuurs- en toezichthoudende functies. "Ieder kijkt vanuit zijn eigen culturele achtergrond naar de wereld. Binnen een divers team zal de besluitvorming inclusiever zijn. Dat hebben we gezien bij zelfrijdende auto's. De AI-systemen in zelfrijdende auto's hebben moeite met het herkennen van mensen met een donkere huidskleur. Dat kan gevaarlijk zijn, omdat de systemen voetgangers eerst moeten herkennen voordat auto's hierop kunnen anticiperen. Als professionals met een multiculturele achtergrond hierin een rol hadden gehad, waren deze risico's waarschijnlijk eerder geïdentificeerd en was de besluitvorming ook inclusiever geweest."

Om meer diversiteit in besturen te realiseren, moeten professionals met een multiculturele achtergrond meer uit hun schulp kruipen en bijvoorbeeld meer netwerken. Belgrave: "De vacature van mijn huidige commissarisfunctie werd door iemand uit mijn netwerk onder mijn aandacht gebracht. Bij het bedrijf waar ik op Curaçao werkte, werd ik als student accountancy door de general manager meegenomen naar netwerkevents en conferenties die eigenlijk alleen voor afgestudeerde accountants toegankelijk waren. Dat betekende veel voor mij. Hij was niet alleen mijn general manager maar ook een coach, een sponsor en een rolmodel. Mijn advies aan ieder die de stap overweegt is: omring je met professionals die als klankbord kunnen dienen, of zoek een coach. En trek je niets aan van het feit dat je misschien de eerste bestuurder met een migratie-achtergrond in een raad van toezicht bent. Als je nee zegt, blijft die raad wit."

Kijk op NBA vacatures bestuur en commissies voor informatie over openstaande functies binnen NBA-besturen en commissies.

Lees meer over het Convenant Diversiteit en Inclusie Accountantskantoren