De Inspectie SZW oordeelt scherp over werkdruk, agressie en ongewenst gedrag bij accountantskantoren. Wat gastcolumniste Agnes Koops (PwC) betreft is er naast werkdruk ook genoeg werkplezier.

Discussie Gastcolumn 18 februari 2020

Teamwork geeft je vleugels

Het is jaarrekeningseizoen. Voor accountants de drukste tijd van het jaar. Dat was al zo toen ik in 1992 begon met werken bij PwC, en dat is 28 jaar later nog steeds zo. In die beginjaren was er zelfs een verbod om vrij te nemen, van januari tot en met mei. "De ijscoman neemt toch ook geen vakantie in de zomer?" zei een meer ervaren collega eens tegen me. Dat is wel veranderd door de jaren heen.

Meer dan ooit begrijpen we heel goed dat er balans moet zijn tussen werken en ontspannen, tussen je werk afkrijgen maar ook voldoende tijd hebben voor 'thuis'. Omdat je met die balans de kwaliteit van je werkzaamheden verhoogt en gewoon gelukkiger bent. In aansluiting op de eerder door de Inspectie SZW gestelde vraag hebben wij onze maatregelen als goede voorbeelden gedeeld op hun eigen website over werkstress en werkplezier.

Ons werk kent al lang een seizoenspatroon, wat ervoor zorgt dat wij in de piekperiode meer van onze collega's vragen. Deels is dat ook cultuur; het werd lang als stoer gezien om avonden (en soms nachten) door te werken om onze controles af te wikkelen. Ik weet niet hoe het met u zit, maar na een lange dag wordt de kwaliteit van de stukken die ik schrijf toch wat minder. Als kwaliteit centraal staat, moet de werkdruk dus acceptabel zijn. Ook om voldoende jonge mensen aan te trekken en te behouden. In de afgelopen jaren hebben wij dan ook verschillende maatregelen genomen om de piekbelasting in het voorjaar te verlagen. We hebben meer mensen aangenomen, we zetten projectmanagers in op de grote controleteams, plannen elke week vier uur 'overloop' om achterstallig werk weg te werken, zetten vaker data-analyse in, besteden werkzaamheden uit naar gespecialiseerde delivery centra en we spreiden onze werkzaamheden meer in de tijd. En met een tijd-voor-tijd-regeling bieden wij onze jonge collega's de mogelijkheid hun werk zelf flexibel in te delen.

Voor het aanpakken van werkdruk is echter meer nodig dan het nemen van een aantal maatregelen. Het gaat ook om de cultuur die wij hebben. Leidinggevenden in het team die het gesprek aangaan over of er daadwerkelijk overgewerkt moet worden, of dat we het ook op een andere, soms efficiëntere manier, kunnen aanpakken. Met elkaar praten over wat de minder goede oplevering van de klant betekent voor de deadlines, in plaats van met elkaar 'gewoon' harder gaan werken. Durven bespreken wat onze collega's doen om te ontspannen in hun vrije tijd. En zelf het goede voorbeeld geven. Niet altijd even makkelijk, maar het hoort bij een organisatie waarin kwaliteit en oog voor elkaar voorop staan.

Er is ook een andere kant aan werkdruk en die heet: werkplezier. Helaas geen woord wat vaak wordt genoemd als we het over accountancy hebben... Volkomen
onterecht! Ons werk, of beter gezegd ons vak, is supergaaf. We bieden met ons vak houvast aan de maatschappij en we helpen onze klanten (en daarmee de samenleving) vooruit. Dat alleen motiveert en inspireert al. En volgens onze veelal jonge collega's staat met stip op 1 als grootste energiebron: het in teamverband werken aan een gezamenlijk doel. Samen een top audit neerzetten. Ieder met zijn of haar eigen inbreng optellend tot een geheel. En echt met elkaar: van zeer ervaren tot net gestart, van jong tot oud, van net in Nederland op secondment tot al jaren werkend op dezelfde locatie. Dat krijgen we niet alleen terug van onze eigen collega's, maar ook van de Arbo Unie en de Inspectie SZW.

Natuurlijk gaan wij binnen PwC onverminderd door met maatregelen die de piekbelasting daadwerkelijk verlagen. Dat moet ook, in een sector waarin kwaliteit centraal staat. Geen eenvoudige uitdaging overigens. Maar er is meer dan alleen werkdruk: er is ook werkplezier! Dus laten we in deze drukke periode vooral niet vergeten aandacht te hebben voor wat ons energie geeft: het samenwerken met intelligente, betrokken en gecommitteerde collega’s op soms ingewikkelde en uitdagende controles, in het publiek belang. Want samen is alles beter.