Joris Joppe

Joris Joppe is voorstander van minder regeldruk, maar soms is verplichtstelling van regels een voorwaarde voor effectiviteit.

Discussie Column

Iets meer regelgeving graag

Eerder schreef ik al eens dat de Wwft voor accountants zou worden afgeschaft. Het gerucht gaat dat sommige accountants dat serieus namen, maar uiteraard was het alleen een aanklacht tegen luie wetgeving vanuit Den Haag (en de EU). De roep om vermindering van regeldruk is begrijpelijk, maar tegelijkertijd vraag ik me af of we dezelfde discussie hadden gehad als de arbeidsmarkt voor accountantskantoren niet zo overspannen was.

Want laten we wel wezen, soms zijn regels zo slecht nog niet. Soms zijn best practices of 'we laten het aan de markt over' gewoon niet goed genoeg en leiden tot trage adoptie en verborgen inefficiëntie. Een extreem voorbeeld is hoe we in accountancy omgaan met data. Een bloemlezing:

De oude vertrouwde auditfile. Simpel, toegankelijke technologie en bovenal, niet verplicht. Ik ben al drie decennia (slik) bezig met data in de accountancy en zolang ik me kan herinneren zijn er specialisten nodig om weerbarstige auditfiles in te lezen en aan te passen, zodat ze bruikbaar worden voor de meest prozaïsche activiteiten. Versies van twintig jaar geleden zijn nog steeds in omloop, soms ook nog in verschillende varianten. Tientallen softwareleveranciers hebben allerlei routines gebouwd om de variëteit aan auditfiles te kunnen interpreteren, op zoek naar de grootste gemene deler. Gevolg: kostbaar, foutgevoelig en misschien nog wel belangrijker: een deel van de gegevens in een auditfile wordt veelal niet gebruikt. Iets meer dwang op de markt had een hoop van dit soort dingen kunnen voorkomen.

Nog eentje uit de oude doos: de Audit Data Collection Standard. Ik hoorde er voor het eerst over in mijn nog naïeve jaren, toen ik probeerde om een open source community voor data-analyse in accountancy vlot te trekken (helaas niet verplicht, dus niet gelukt). Intussen begrijp ik dat het een ISO-standaard is, die het leven van auditors een stuk makkelijker zou moeten maken. Volgens mij is de standaard gepubliceerd, maar of je hem ook in het wild tegen gaat komen, is nog maar de vraag. A for effort zullen we maar zeggen.

Een standaard die wat dichter bij huis ligt, is natuurlijk RGS. Ook hier is het vrijheid blijheid. Ik ben er in verschillende hoedanigheden al jaren bij betrokken, maar de adoptie schommelt voor zover we kunnen meten zo rond de twintig procent. Op het eerste gezicht allemaal niet zo spannend, want de standaard helpt vooral degene die hem ook moet implementeren. Your loss, zou je kunnen zeggen. Maar tegelijkertijd reduceert het de interoperabiliteit en beperkt het de slagkracht van bijvoorbeeld het CBS (die ook graag van de papieren formulieren af wil en het liefst machine-to-machine aan haar data komt).

Zo zijn er nog wel wat voorbeelden waar verplichtstelling een voorwaarde is voor effectiviteit. We hebben bijvoorbeeld ook al jaren een standaard voor digitaal factureren. De adoptie is - optimistisch geschat - ergens tussen de één en vijf procent. Nogal ironisch voor een standaard die nou juist een enorm netwerkeffect beoogt. Als één procent van de mensen een telefoon heeft, heb je er ook geen bal aan! Wellicht een ver-van-je-bed-show, maar iedereen die ook maar iets met een administratie doet, of het nou registereren, samenstellen of controleren is, heeft baat bij deze standaarden.

Ik snap de terughoudendheid om meer wetten te creëren en ben helemaal voor minder regeldruk. Maar als het over bovenstaande onderwerpen gaat, zie ik meer één optie: verplicht stellen en handhaven. Uiteindelijk plukt iedereen er de vruchten van!

Wat vindt u van deze column?

Reageer

Joris Joppe is registeraccountant en managing director bij Visionplanner.

10 reacties

Ron Heinen

@Joris Joppe

Aanvullend op mijn eerdere reacties de link:

https://scripties.uba.uva.nl/search?id=c11345955

In deze scriptie staat centraal hoe wetgeving en beleid de Nederlandse datasoevereiniteit kunnen beschermen bij het hosten van gegevens in een cloud.

De Amerikaanse jurisdictie vormt een extra beveiligingsrisico in vergelijking met zelfgehoste oplossingen.

De VS kan op basis van wetgeving Amerikaanse clouddiensten, hun dochterondernemingen en bedrijven met voldoende Amerikaanse contacten dwingen om gegevens te overhandigen.

Het huidige juridische en beleidsmatige kader voor het hosten van data in een cloud is een risicogebaseerde benadering.

Het is onduidelijk hoe het risico voor datasoevereiniteit moet worden afgewogen, vergeleken met bijvoorbeeld voordelen van zelfgehoste oplossingen.

Er moet echter bereidheid zijn om te investeren in een zelfgehoste oplossing voor datasoevereiniteit.

Alexander Vissers

Soms zijn regels zo slecht nog niet. Dat geldt misschien voor de VGBA, die zijn zo slecht nog niet maar dat geldt zeker niet voor vrijwel alle andere regelgeving met betrekking tot het accountantsberoep, de wettelijke controle en accountantsorganisaties. Behalve dat er vooral niet meer regelgeving moet komen moet er vooral betere regelgeving komen en moet alle regelgeving die in strijd is met hoger recht worden ingetrokken. Het is onbegrijpelijk dat de NBA na de uitspraak van het CBb nog altijd een Raad voor toezicht, een Raad voor de praktijkopleidingen en Raad voor beroepsreglementering heeft. De wet en de Grondwet gelden ook voor de NBA. Het is onbegrijpelijk dat er nog steeds NVKS bestaan, Verordening op de kwaliteitsonderzoeken, Verordening op de kennistoets Verordening kosten kwaliteitsonderzoeken en Verordening geldelijke bijdragen praktijkopleiding etc. etc. Dat er NBA Handreikingen bestaan waarvan het bestaan niet alleen indruist tegen de wet maar waarvan de inhoud ook nog eens indruist tegen de wet. Regelgeving wordt ingevoerd zonder geldige motivering en is daarnaast ook nog eens kwalitatief erbarmelijk. Dus minder regels en betere regels. Het wordt tijd dat de minister ingrijpt en het CBb ambtshalve korte metten maakt met de reglementering van de NBA. In 2006 hebben ze een voorzet gegeven. Nu mogen ze het afmaken.

Joris Joppe

Hi Tjibbe - mijn "informed opinion" is dat het vaak gaat om een voordeel dat niet bij de implementerende partij ligt. Dus waar maak ik me druk om. T.a.v. digitaal factureren: de verzender moet iets implementeren maar de ontvanger heeft er baat bij omdat de factuur automatisch wordt verwerkt. De verznder ontvangt zelf natuurlijk ook facturen maar is niet bij machte om af te dwingen dat dit echte ditigale facturen zijn. Per factuur is dit natuurlijk triviaal maar voor alle facturen in NL wordt een hoop energie versplid aan suboptimale verwerking van pfd-documenten. Dus voor NL beter als we dit gewoon afdwingen.

Tjibbe Bosman

Hi Joris, Bestaat dit probleem niet vooral aan de vraagkant van de markt? De oplossingen RSG, digitaal factureren, gestructureerde audit files, worden al langer aangeboden, maar veel gebruikers zien blijkbaar onvoldoende voordelen. Inmiddels zijn de tekorten en tarieven voor accountants (hard) opgelopen, zou iemand het aandurven om (forse) kortingen te geven indien cliënten hun administratie vrijwillig verregaand laten standaardiseren?

Ron Heinen

Zoals te lezen is in de reacties op je eerdere column:

https://www.accountant.nl/discussie/columns/2024/10/machine-readable/

gebruiken onze (financiele) systemen (quantum) natuurregels.

Deze regelgeving afgedwongen door de natuur is verplicht voor alle Mensen, Dieren en Systemen op Aarde.

Een inleidende toelichting hierop met videolectures kun je bijvoorbeeld vinden op:

https://photos.app.goo.gl/fy1rHpHSufG3aAnbA

Alexander Vissers

Beste Joris Joppe, accountantskantoren die als maatschap gevoerd worden hoeven niet te deponeren, of toch? Handhaving is onmogelijk, ook al gezien de deponeringsplicht van contractvennootschappen die aan bepaalde criteria voldoen. heeft Nederland al meer dan 40 jaar niet correct omgezet. We moten zo snel mogelijk van de deponeringsplicht en van de controleplicht voor private ondernemingen af. Nederland heeft er niet om gevraagd, nooit gehandhaafd, het valt niet te handhaven, we hebben het van Marxistisch Labour cadeau gekregen. een gouden kans voor minder regels. Concentreer je als wetgever op de OOB's, als er geen openbaar belang is waar bemoei je je dan mee? De gedeponeerde stukken zijn daarnaast vrijwel onbruikbaar zelfs de omzet hoeft er niet in te staan, weg ermee. Regelgeving dient inmiddels de rechtvaardiging voor het bestaan van bureaucratische organisaties, IASB, IAASB, NBA, waar we het decennia met de GBR hebben gered is nu een oerwoud aan regels opgetuigd. Nodeloos en in strijd met het recht.
Dan, als de markt het niet overneemt waar haalt de staat dan de legitimatie vandaan om in te grijpen? Nederlanders zijn hun reflexen kwijt, niemand reageert meer met "waar bemoei je je mee?" De wetgever en EU hebben de vrijheid weliswaar als grondnorm gesteld, ze hebben grote moeite zich er aan te houden. Alleen de Britten hadden binnen de EU nog de juiste uitgesproken reflex, zonder hen en zonder CDU regering in Duitsland ligt de verantwoordelijkheid bij Nederland.

Joris Joppe

@Alexander - ik denk dat de afgelopen twee decennia hebben uitgewezen dat op het vlak van de standaarden die ik benoem, de markt dit niet oplost. Immers, de voordelen liggen bij een andere partij dan degene die de standaard moet adopteren. Dus waarom zou ik het doen? Jammer want de net benefit is er vaak wel degelijk. Ondernemers zijn de dupe en Nederland functioneert suboptimaal.

@Hugo - las net het rapport van de Raad voor Toezicht: Schrale troost: we kijken wel naar de deponering van de jaarrekeningen van accountants zelf. Is idd makkelijk te handhaven en volgens mij ook een duidelijk nut (maar ook hier is de benefit voor een ander dan degene die de verplichting heeft).

Alexander Vissers

Beste Joris Joppe: Je ziet maar één mogelijkheid? Ik zal je een tweede aan de hand doen: stoppen! De voorwaarden voor regelgeving zijn heel strikt: wetgeving alleen om een dringend maatschappelijk probleem op te lossen, alleen als de markt het niet zelf kan etc.
Voor de NBA-regelgeving geldt daarnaast : alleen ten behoeve van het bevorderen van een goede uitoefening van de werkzaamheden van accountants, alleen voor accountants (reglement van arbeid en ereregels) alleen noodzakelijke regels, proportioneel, Dat is maar goed ook want anders kun je wel aan de gang blijven, zie jouw wensenlijstje en bedenk dan dat anderen vergelijkbare wensenlijstjes hebben. Er is geen Wwft voor accountants, er is een Wwft voor instellingen waaronder accountants: belastingadviseurs administratiekantoren notarissen etc. Beroepen die zich bezighouden met financiële transacties van derden. Een reden daarvoor is mede dat banken van hun cliënten buiten het Wwft gebied kunnen liggen en dat er contante transacties buiten de banken om kunnen plaatsvinden. Gezien deze omstandigheid verwacht ik niet dat de EU de kring van instellingen onder de Wwft zal beperken. Overigens zie ik de Wwft voor accountants een beetje als de controle op bolletjesslikkers: terwijl de cocaïne met scheepsladingen tegelijk via de havens binnen komt wordt veel tijd en moeite gestopt in het controleren van passagiers die mogelijk een paar ons cocaïne hebben ingeslikt. Witwassen is eens serieus probleem met name drugsgelden de bijdrage van accountants bij de ontdekking daarvan is minimaal.

Hugo van Campen

En weer een bijdrage die hout snijdt. Helemaal eens dat het soms goed is dat vanuit de regelgever zaken worden opgelegd. Maar dan begint het pas. Zoals je schrijft is het niet alleen het verplicht stellen, maar ook het handhaven dat het gebeurd. En dat is blijkbaar niet altijd makkelijk. Hoe kan het bijvoorbeeld dat rechstpersonen de jaarstukken die openbaar moeten worden gemaakt dat niet doen? Dit is iets wat naar mijn bescheiden mening eenvoudig is te handhaven door de KvK, maar dat gebeurt (voor zover ik het kan zien) niet of nauwelijks. Verplichtstellen met mate, maar dan ook effectief handhaven zou ik zeggen.

Ron Heinen

Het eerder door jou voorgestelde notebookLM ondersteund o.a. de volgende standaard bestandsformaten:

.pdf, .txt, .md, html, .mp3

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.