Wetsvoorstel: Wwft vanaf 2024 niet meer van toepassing op accountants
De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) is sinds vijftien jaar in werking. Maar ook na jaren Wwft komt nog maar een fractie van de meldingen van accountants. Dat weegt niet op tegen alle verplichtingen, meent Joris Joppe.
Joris Joppe
De Nederlandsche Bank (DNB) opent nu ook de jacht op kleine banken om haperende witwascontroles, schrijft het FD. Want poortwachtersfunctie, level playingfield, enzo. Belangrijk, belangrijk, want witwassen wil niemand natuurlijk. Een week eerder las ik nog dat miljoenen aan contant geld in boodschappentassen (wel canvas natuurlijk, want duurzaam) naar Turkije en Dubai wordt verscheept. Daar zijn ze net wat ontvankelijker voor deze ondergrondse bankiers. Om de reeks af te maken, lees ik dat vervolging voor terrorismefinanciering alweer is mislukt. Lekkere nieuwszomer.
De bewijsdrang van onze toezichthouders lijkt lovenswaardig, maar het voelt allemaal wat leeg. Er zal wel weer een stijging van het aantal ongebruikelijke transacties worden gerapporteerd in 2023 (1,9 miljoen in 2022). Wat voor effect dat heeft op echte bestrijding van witwassen, zullen we wel nooit weten. Want ondanks het vijftien jaar oude advies van de Algemene Rekenkamer weten melders nog steeds niet wat er met hun gemelde transacties wordt gedaan (en of ze überhaupt in strafrechtelijke onderzoeken belanden). Maar ondertussen lekker blijven jagen op de ‘poortwachters’, zodat we kunnen zeggen dat witwassen prioriteit heeft.
Na al die jaren Wwft komt nog steeds slechts een fractie van de meldingen van accountants; iets meer dan tweeduizend transacties. Lekker bezig! Je hoeft geen genie te zijn om te concluderen dat - als er al rotte appels tussen deze meldingen zitten - de pakkans in de zee van transacties en falende vervolging serieus dicht bij nul procent komt.
Ik kan het alleen maar omschrijven als een fiasco. Niet omdat er geen criminelen worden opgepakt. Maar wel omdat er zo gruwelijk veel energie gaat zitten in de verplichtingen uit de Wwft.
Bij Visionplanner doen we onderzoek naar het effect van de Wwft-gerelateerde werkstappen in de dossiers van onze samenstelsoftware. En dat effect is serieus. In de zin dat er serieus veel tijd aan wordt besteed. Maar vooral met vastleggen waarom er, afgerond, nooit wat aan de hand is. Zelfs in onze software, waarin regelgeving pragmatisch is geïmplementeerd en de focus ligt op efficiency, kost dit nog steeds tijd.
Samensteldossiers staan vol met lege woorden over integriteit en Wwft. En let wel, waar we twintigduizend controle-opdrachten hebben in Nederland, gaat het bij samenstellen om honderdduizenden dossiers per jaar. Werkverschaffing dus. Of zoals een partner van één van de grote kantoren het noemde: dossierbevrediging. Zonde van de tijd, maar toetsers en toezichthouders zijn tevreden. Nederland haalt een wit voetje voor haar anti-witwasbeleid. En het mkb mag de rekening betalen.
Ik weet niet wie besloten heeft om accountants onder de Wwft te laten vallen, maar ik stel voor dat we daar vanaf 2024 een einde aan maken. Past helemaal in mijn streven naar versimpeling van het leven en meer efficiency voor accountants. De argumenten zijn even simpel als logisch:
- We hebben met de VGBA en NOCLAR voldoende regeltjes om bad actors buiten de deur te houden. Als dat niet voldoende is, gaat de Wwft ook niet helpen. En als je iets wilt melden, is er vast wel een ander kanaal waar je die transactie in kunt laten landen.
- De meeste transacties die een accountant zou kunnen melden, komen vaak ook bij andere melders voorbij. Laat die het lekker oplossen. De regelgever zal hebben gedacht: dubbel genaaid houdt beter (maar is ook duurder). Daar maken we dan ook gelijk een einde aan.
- En als uit opsporing blijkt dat een accountant verzaakt heeft om het financieel stelsel schoon te houden, knallen we er natuurlijk bovenop. Iets met een openbaar aanklager of zo, default perp-walk naar Zwolle en een goede portie naming en shaming is dan ook wel gepast.
Dus geen Wwft meer voor accountants. Het zal wel ongenuanceerd zijn, maar het scheelt een hoop gezeur in al die dossiers en het heeft een verwaarloosbaar effect op de daadwerkelijke bestrijding van witwassen. Graag gedaan!
Gerelateerd

Eerste Kamer stemt in met afgeslankte witwaswetgeving
De Eerste Kamer heeft op 10 juni de Wet plan van aanpak witwassen aangenomen. De wet regelt een verbod op beroepsmatige transacties van drieduizend euro of meer...

Minister Heinen vindt aanpak witwassen bij banken 'doorgeslagen'
De afgelopen jaren heeft de poortwachtersrol in Nederland niet goed gefunctioneerd, met name bij banken, schrijft minister Eelco Heinen van Financiën in een brief...

AFM beboet vastgoedtak verzekeraar Achmea voor 1,7 miljoen euro
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft twee boetes opgelegd van in totaal 1,7 miljoen euro aan de vastgoedtak van verzekeraar Achmea. Die tak, Achmea Real...

OM meldt nieuwe aanhoudingen in internationaal ondermijningsonderzoek
Als vervolg op een eerdere ’actiedag’ in een groot internationaal ondermijningsonderzoek, meldt het Openbaar Ministerie (OM) dat begin april nog vijf personen zijn...

OM vervolgt scheepsbouwer Damen Shipyards voor omkoping en witwassen
Het Openbaar Ministerie gaat scheepsbouwer Damen Shipyards en enkele leden van de directie strafrechtelijk vervolgen. Het bedrijf wordt verdacht van omkoping, valsheid...