John Weerdenburg pleit voor instelling van een verklaringenloket, dat duidelijkheid biedt en accountants in staat stelt om hun werk te doen binnen hun bevoegdheden.

Discussie Column Gisteren

Retteketet naar het verklaringenloket!

Tijdens de laatste ledenvergadering van de NBA stond het toekomstige beroepsprofiel van de accountant centraal. Even werd de oude stammenstrijd tussen RA's en AA's van stal gehaald, maar deze leidt af van de kern. Die werd gelukkig scherp verwoord door een lid: "Waarom zorgt de NBA er niet voor dat ik opdrachten kan uitvoeren die passen bij mijn opleiding en titel?"

Deze vraag raakt de essentie. AA's die bewust kiezen voor de mkb-variant worden in de praktijk in hun beroepsuitoefening belemmerd, ondanks hun opleiding en bevoegdheden. Een schrijnend voorbeeld daarvoor werd ons aangereikt door de TVL-regeling. Daarbij mocht zelfs een samenstellingsverklaring alleen door een gecertificeerde accountant worden afgegeven. Wie heeft dit nu bedacht? Een belangrijke oorzaak wortelt in de juridische verwijzing in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) naar artikel 2:393 BW. Als gevolg daarvan worden AA's zonder certificering vaak buiten spel gezet. En dat terwijl een mogelijke oplossing voor het grijpen ligt. Namelijk door vanuit de Awb niet de afslag te nemen naar dat BW-artikel, maar door keihard te refereren aan artikel 1 van de Wet op het accountantsberoep (Wab). Dan wordt er namelijk geen enkele accountantsgroep uitgesloten. Een mooie, inclusieve actie. Best aardig passend bij de kerstgedachte.

De NBA heeft een verzoek hiertoe op 15 juli 2025 overgebracht aan minister Van Weel. Sinds die goede zet is het oorverdovend stil, wat meestal een luide indicatie is voor achteruitgang. Afwachten is hier wat mij betreft geen optie. De NBA mag de handschoen oppakken, dat wil zeggen: verantwoordelijkheid nemen en proactief handelen. Niet alleen voor haar leden, maar ook voor het maatschappelijk verkeer, dat recht heeft op duidelijkheid en kwaliteit. De concrete oplossing? Richt als NBA een verklaringenloket in, dat helderheid geeft en misverstanden voorkomt.

Dit loket moet:

1. Het verklaringenstelsel toegankelijk uitleggen - in begrijpelijke taal.
2. Opdrachtgevers helpen kiezen welke verklaring (assurance of non-assurance) bij hun situatie past en welk type accountant ze daarvoor nodig hebben.

Huidige assurancebevoegdheden accountants
Titel	RA's	AA's	AA's
Certificeringsbevoegdheid	Ja	Ja	Nee
Oob's	Ja	Nee	Nee
Wettelijke controles	Ja	Ja	Nee
Vrijwillige controles Beoordelingsopdrachten Overige assurance-opdrachten	Ja	Ja	Ja, met uitzondering van onder andere Awb-opdrachten (TVL)

3. De keuze voor het type verklaring laten toetsen door de NBA, met als resultaat een bindende uitspraak (al dan niet met een unieke verificatiecode), voor zowel de gekozen verklaring als het geselecteerde type accountant.
4. Indien van toepassing, bovenstaande soort verklaring openbaar maken,en daarbij de bijbehorende bevoegde accountant vermelden.  

Zo'n verklaringenloket verschaft duidelijkheid, bevordert transparantie en stelt accountants in staat hun werk te doen binnen hun bevoegdheden. Klanten krijgen zo het juiste type (geen te zware) verklaring. Hiermee overbrug je als NBA de kloof tussen regelgeving en praktijk. Niet morgen, maar vandaag. Wat mij betreft dus niet retteket naar …, maar hup, naar het verklaringenloket!