Marc Schweppe

Forensisch accountant Peter Schimmel neemt geen mensen aan "die bij mij solliciteren als onderzoeker vanwege hun grote rechtvaardigheidsgevoel, die houding zit dan in de weg", zo stelde hij tijdens de debatsessie in de Beurs van Berlage. Volgens hem lijkt het "steeds makkelijker om een wenselijke uitkomst van een onderzoek te kopen". Belangrijk is vooral om objectief te kunnen blijven en de feiten te laten spreken. Een opdrachtgever wil uiteindelijk graag een standpunt van een onderzoeker, "misschien moet je dan eerder een advocaat inhuren", aldus Schimmel. Die heeft immers de plicht om de cliënt te dienen.

Advocaat David Schreuders kon zich niet vinden in het idee dat opdrachtgevers een bepaalde uitkomst van een onderzoek kunnen regelen via de inzet van advocaten. "Een advocaat is goed opgeleid om een deugdelijke onderzoeker te zijn. Ik geloof in de feiten." Het klopt dat de advocaat er is voor het belang van een partij en niet voor het publiek belang, zoals de accountant, maar in sommige gevallen moet je er voor kiezen om een opdracht niet te aanvaarden of terug te geven. "Het kopen van een uitkomst herken ik niet."

Zuiver houden

Yvette Taminiau, assistant professor Strategic Management aan de Vrije Universiteit, deed onderzoek naar het verschoningsrecht en vergeleek daarbij accountants en advocaten. Belangrijk is om scherp te houden wat een opdracht precies omvat, benadrukte zij. Wat is precies het doel van een onderzoek: waarheidsvinding of positiebepaling? En wie is precies de opdrachtgever, wie zijn de belanghebbenden? Wat doe je als 'huisadvocaat' bij een opdrachtgever als er een incident speelt: Zelf de opdracht aannemen of naar een andere partij doorverwijzen? "Houd het zuiver."

Goed forensisch onderzoek is transparant, open, werkt volgens vaste protocollen, heeft oog voor hoor en wederhoor en is wars van invloed van buiten. Misschien is er naast advocaten en (forensisch) accountants ook nog wel ruimte voor een derde groep van onafhankelijk onderzoekers met een stevig keurmerk, aldus Taminiau. De accountant past in haar optiek beter dan de advocaat bij forensisch onderzoek, maar accountants "zijn retorisch niet zo sterk, daar moeten ze aan werken om serieuze sparringpartners te zijn".

Objectief

Volgens Schimmel wordt de term 'onafhankelijk'’ te vaak onterecht gehanteerd bij onderzoek. Een "onzinnig woord", wat hem betreft. 'Objectief' is veel relevanter, dat heeft alles te maken met hoor en wederhoor. Hij ziet ook een capaciteitsprobleem, want er zijn maar zo'n tweehonderd forensisch accountants actief. En die trekken zich steeds vaker terug uit de forensische praktijk, want "er is werk genoeg bij de audit". Schreuders ziet ruimte voor samenwerking tussen beide disciplines, want "advocaten hebben bepaalde expertise niet, die accountants wel hebben", bijvoorbeeld als het gaat over rapportageverplichtingen. "De advocaat is je beste vriend, dat kun je van de accountant niet zeggen, die gaat NOCLAR-meldingen doen en zo", aldus Schimmel.

Organisator Endymion Struijs suggereerde een convenant tussen beide beroepsgroepen, maar Schimmel vreesde voor verdere regulering. Wat Schreuders betreft hangt het allemaal af van wat de scope en het doel van onderzoek is. "Het is goed zo", besloot huiszanger Dave Dekker de sessie.

De volgende editie van de Rode Loper-sessies is op 22 april 2022. Niet in de Beurs van Berlage, maar bij het Internationaal Theater Amsterdam op het Leidseplein. Aanvang 16.00 uur, thema '(Regulatory) Veiligheid', met als sprekers kwartiermaker Marlies de Vries en advocaat Guido Roth.