NBA nieuws
EFRAG presenteert eenvoudiger standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving - NBA wil gezamenlijke aanpak regels voor deskundigen - Uitstel rapport accountants van gerechtsdeurwaarders verlengd - NBA vraagt overheid om uitbreiding definitie 'accountant' - CEA werkt aan nieuwe eindtermen voor accountantsopleiding - EC komt met mkb-standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage - Ledenvergadering stemt in met nieuw beroepsprofiel - In herinnering.
Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 3, 2025
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
» Download dit artikel in pdf
» Download het hele nummer (pdf)
EFRAG presenteert eenvoudiger standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving
De European Financial Reporting Advisory Group (EFRAG) presenteerde eind juli herziene en vereenvoudigde concepten van de Europese standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving (ESRS).
De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) horen bij de Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD, maar kregen eerder kritiek vanwege de enorme hoeveelheid datapunten waarover moest worden gerapporteerd. Volgens EFRAG wordt in de nieuwe standaarden een minder strikte en meer principle based aanpak gehanteerd. De totale omvang van de ESRS-standaarden is met meer dan 55 procent verminderd, waardoor de standaarden toegankelijker en beter implementeerbaar worden. De presentatie van de nieuwe ESRS-standaarden sluit aan op het Omnibus-vereenvoudigingsplan van de Europese Commissie.
Consultatie
De openbare consultatie van de nieuwe ESRS-standaarden loopt tot en met 29 september 2025. Stakeholders, zoals regelgevers, accountants, het maatschappelijk verkeer en investeerders, worden uitgenodigd om commentaar te geven op de herziene standaarden.
EFRAG organiseert in september en oktober ook een aantal outreach-bijeenkomsten om meer feedback te verzamelen. Op basis van de ontvangen reacties brengt EFRAG een definitief advies uit aan de Europese Commissie.
NBA wil gezamenlijke aanpak regels voor deskundigen
De NBA is bezorgd over de manier waarop de regels voor externe deskundigen worden herzien door IESBA en IAASB.
Vorig jaar paste de International Ethics Standards Board for Accountants (IESBA) de Code of Ethics aan, als uitvloeisel van een External Expert Project. Inmiddels ligt er ook een document van de International Auditing and Assurance Standards Board (IAASB) met voorstellen voor aanpassingen in de standaarden.
In een consultatiereactie pleit de NBA voor een gezamenlijke en gelijktijdige aanpak door beide organen. De NBA wil dat ethische en technische standaarden bij voorkeur in samenhang worden ontwikkeld. Als aanpassingen zoals hier na elkaar worden voorgesteld, kunnen belanghebbenden de impact hiervan minder goed overzien. Ook bemoeilijkt het de invoering van de wijzigingen in de praktijk.
Uitstel rapport accountants van gerechtsdeurwaarders verlengd
De publicatie van een accountantsprotocol voor gerechtsdeurwaarders kost meer tijd dan verwacht. Het uitstel voor het aanleveren van het accountantsrapport wordt daarom verlengd tot 1 december 2025.
Het Bureau Financieel Toezicht (BFT) kondigde eerder dit jaar aan samen met de NBA-werkgroep Controleprotocollen (COPRO) te werken aan een accountantsprotocol voor gerechtsdeurwaarders. Dat protocol bevat de specifieke werkzaamheden die accountants moeten uitvoeren volgens de Gerechtsdeurwaarderswet en -verordening. Maar het duurt langer dan gedacht voordat het nieuwe protocol gereed is en door COPRO als uitvoerbaar wordt aangemerkt.
Het uitstel geldt alleen voor accountants van gerechtsdeurwaarders, niet voor accountants van notarissen. Voor die beroepsgroep is het protocol al gereed. Het BFT publiceerde in juli jl. een nieuw Accountantsprotocol Notariaat 2025 voor Standaard 4400-opdrachten.
NBA vraagt overheid om uitbreiding definitie 'accountant'
De NBA wil dat de overheid de definitie van 'accountant' in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) wijzigt. Doel is om ook AA's zonder bevoegdheid voor de wettelijke controle in staat te stellen om verklaringen of mededelingen af te geven bij subsidie- of bekostigingsregelingen vanuit de overheid.
Dat staat in een brief die de NBA op 15 juli aan demissionair minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) stuurde. Volgens de NBA sluit de huidige definitie, die verwijst naar artikel 393 van het Burgerlijk Wetboek, een aanzienlijke groep accountants uit van werkzaamheden rond subsidie- en bekostigingsregelingen. Met het verzoek geeft de NBA ook gehoor aan een oproep die werd gedaan tijdens de laatste ledenvergadering.
Onnodige druk
De NBA wijst erop dat ook accountants die zonder 'aantekening' zijn ingeschreven in het accountantsregister, bevoegd zijn om assurance-opdrachten uit te voeren, zoals controleverklaringen bij subsidies. Door de huidige beperkte definitie wordt volgens de NBA onnodige druk gelegd op collega-accountants mét aantekening, terwijl de vraag naar hun diensten stijgt en er een tekort dreigt.
De beroepsorganisatie zegt zich wel te kunnen voorstellen dat er specifieke situaties zijn waarin een accountant met aantekening voor de wettelijke controle vereist is. "In zo'n geval kan in de regeling zelf eenvoudig worden verwezen naar de accountant die met aantekening is ingeschreven in het accountantsregister."
CEA werkt aan nieuwe eindtermen voor accountantsopleiding
De Commissie Eindtermen Accountantsopleiding (CEA) komt met een nieuw raamwerk voor de herziening van de eindtermen. Hierin staan één geïntegreerde set eindtermen en een themagerichte opzet centraal. Het strikte onderscheid tussen theorie en praktijk wordt losgelaten.
De thematische benadering vervangt de vakgerichte structuur en biedt ruimte voor een betere aansluiting op de praktijk en actuele ontwikkelingen in het beroep, aldus de CEA. Dat vraagt wel om samenwerking en afstemming tussen het onderwijsveld en de werkgevers.
Conceptraamwerk
Eind 2024 publiceerde CEA het conceptraamwerk voor de nieuwe eindtermen, met daarbij een uitnodiging om mee te denken over de uitgangspunten van het raamwerk. Na ontvangst van alle reacties stelde CEA uitgangspunten vast die leidend zijn voor een "studeerbare, toekomstbestendige en relevante opleiding". Volgens de commissie is er voldoende draagvlak bij alle stakeholders om een aantal belangrijke veranderingen in het raamwerk door te voeren.
Minder eindtermen
Met het nieuwe raamwerk wil de CEA komen tot minder eindtermen, die ook minder gedetailleerd zijn. "Wij willen beschrijven wat een student moet kennen, kunnen, begrijpen en toepassen aan het eind van een opleidingstraject", stelt CEA-secretaris Coen Bongers. "Hoe dat wordt gerealiseerd, is aan het onderwijs- en werkveld."
Na de zomer start de CEA met het concretiseren van de eindtermen, op basis van het recent herijkte beroepsprofiel van de NBA, dat in de NBA-ledenvergadering van 16 juni jl. in een verordening is vastgesteld. Publicatie van de herziene eindtermen staat gepland voor het najaar van 2026. Meer over de herziene eindtermen en de thema's voor de accountantsopleiding is te vinden op de website van de CEA.
EC komt met mkb-standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportage
De Europese Commissie heeft een aanbeveling aangenomen over vrijwillige duurzaamheidsrapportage door kleine en middelgrote ondernemingen
De aanbeveling is gepubliceerd samen met een voluntary standard for SMEs (VSME). Die maakt het makkelijker voor mkb-bedrijven die niet onder de Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD vallen om te reageren op specifieke verzoeken om duurzaamheidsinformatie; bijvoorbeeld vanuit grote financiële instellingen en ondernemingen. De EC wil graag dat grote ondernemingen en financiële instellingen die bij mkb-bedrijven duurzaamheidsinformatie opvragen, zulke verzoeken zoveel als mogelijk baseren op de vrijwillige standaard. De vrijwillige mkb-standaard is ontwikkeld door de Europese standard setter EFRAG, tevens technisch adviesorgaan van de Europese Commissie voor duurzaamheidsrapportage.
Omnibus
De standaard voor vrijwillige duurzaamheidsrapportages vloeit voort uit het eerder door de Europese Commissie gepresenteerde Omnibus-vereenvoudigingspakket, waarin werd voorgesteld om de reikwijdte van de CSRD te beperken tot alleen grote ondernemingen met meer dan duizend werknemers. De aanbeveling van de EC wordt gezien als tijdelijke oplossing, om tegemoet te komen aan vragen vanuit de markt.
De mkb-standaard voor duurzaamheidsrapportages moet nog worden behandeld en de finale versie daarvan kan mogelijk afwijken van de aanbeveling, zo waarschuwt de Europese Commissie. Hoe lang de behandeling en goedkeuring van de nieuwe standaard gaat duren, is vooral afhankelijk van de behandeling van het Omnibus-vereenvoudigingsvoorstel in Brussel. De Europese Commissie wil de CSRD significant aanpassen en de reikwijdte van ondernemingen die eronder vallen verkleinen.
Ledenvergadering stemt in met nieuw beroepsprofiel
De ledenvergadering van de NBA heeft op 16 juni 2025 in Maarssen met een ruime meerderheid ingestemd met de Ontwerpverordening op de beroepsprofielen. Bianca de Jong-Muhren en Evelyn Vinke-Smits werden gekozen als nieuwe bestuursleden.
In aanloop naar de stemming over het beroepsprofiel liepen de emoties soms flink op. NBA-voorzitter Kris Douma benadrukte het zorgvuldige proces richting de ontwerpverordening, met onder meer een reeks consultaties in het land, waaraan ruim vijfhonderd accountants deelnamen. Ook was er overleg met organisaties als MKB Nederland en ONL en is de oorspronkelijke verordening op basis van alle inbreng op een aantal onderdelen gewijzigd. Uiteindelijk stemde tweederde van de aanwezigen (67 procent) voor de Ontwerpverordening op de beroepsprofielen.
De aanwezige leden stemden ook in met de jaarcijfers van de NBA, die door Jan Rijken (voorzitter Audit- en riskcommissie) werden toegelicht. Het resultaat over 2024 is circa twee miljoen euro beter dan begroot, wat met name komt door onvervulde vacatures binnen de beroepsorganisatie.
Nieuwe bestuursleden
Bianca de Jong-Muhren MSc RA (1986) uit Delfgauw is door de ledenvergadering als achtste bestuurslid toegevoegd aan het NBA-bestuur. Zij wordt door het bestuur in december aanstaande voorgedragen als nieuwe NBA-voorzitter. De Jong startte haar loopbaan bij PwC, staat sinds 2015 als RA ingeschreven in het NBA-register, was cfo bij Forvis Mazars Nederland en chief financial & operating officer bij Gilde Equity Management. Zij is tevens schaakgrootmeester, vice-voorzitter van de raad van toezicht bij een ouderenzorginstelling en lid van de raad van toezicht van Hogeschool Utrecht.
Drs. Evelyn Vinke-Smits RA (1970) uit Naarden is door de ledenvergadering gekozen als bestuurslid van de NBA. Zij is de opvolger van Christel Deckers, van wie de zittingstermijn medio juni afliep. Evelyn Vinke werkte van 1994 tot en met 2024 bij KPMG Nederland, waarvan zeventien jaar als auditpartner in de financiële en internationale sector. Momenteel werkt zij aan de opbouw van een portefeuille van bestuurs- en toezichtrollen.
Christel Deckers nam in de ledenvergadering afscheid van het bestuur. Bestuurslid Steef Visser werd herbenoemd tot plaatsvervangend voorzitter van het bestuur. Voorzitter Kris Douma deed een oproep aan AA-accountants om zich voor toekomstige bestuursrollen te kandideren.
Loftrompet
De Loftrompet 2025 werd toegekend aan Marjan van Veen. Zij is als registeraccountant verbonden aan de Professional Practice Group van EY en binnen de NBA voorzitter van de Werkgroep Normering Topinkomens, waarnemend voorzitter van de Werkgroep Controleprotocollen (COPRO), lid van de Werkgroep Verklaringen en lid van de Sectorcommissie Decentrale Overheden. De Loftrompet wordt uitgereikt aan personen die zich volgens het NBA-bestuur bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de NBA of voor het accountantsberoep.
In herinnering Emile de Haas
(12 juni 1944 - 2 maart 2025)
Drs. E.J.F.A. (Emile) de Haas RA groeide deels op in Zuid-Amerika, vanwege het werk van zijn vader. Na terugkeer naar Nederland studeerde hij economie in Groningen. Vanaf medio 1972 werkte hij bij Price Waterhouse, het huidige PwC. In 1981 werd hij daar partner in de auditpraktijk, na met zijn gezin een halfjaar in Buenos Aires te hebben gewoond voor zijn werk. Hij werkte als controlerend accountant onder meer voor grote oliemaatschappijen.
In september 1995 stapte De Haas over naar het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar hij werkte tot 2009; de laatste twee jaar als directeur van de auditdienst van het ministerie. In zijn rol bezocht hij ambassades in onder meer Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Hij was een echte wereldburger, die zich overal thuis voelde en volgens insiders "beter Engels sprak dan de Britten". Ook sprak hij vloeiend Spaans.
Binnen het toenmalige NIVRA was De Haas lid van de Commissie Controlevraagstukken en -Richtlijnen (CCR). Daarnaast had hij tot begin 2002 zitting in de Raad van Tucht van het NIVRA. Van 2009 tot 2014 vervulde hij ook een rol als accountant binnen de Accountantskamer. Aan de Erasmus Universiteit was hij enige tijd examinator economie.
De Haas was sinds 2005 ook lid, penningmeester en uiteindelijk voorzitter van het College van Regenten van het Rooms Katholiek Wees- en Oudeliedenhuis in Den Haag. Onder zijn voorzitterschap werd de continuïteit van het RKWO verder uitgebouwd. Van 2014 tot 2016 was hij tevens penningmeester van de Stichting Erfgoed Buitenplaats Huize Bijdorp, een klooster in Voorschoten. Hij vervulde nog diverse andere bestuurlijke functies, vaak als penningmeester.
Emile de Haas was bescheiden en hield niet van grote woorden. Zijn bestuursstijl was efficiënt en daadkrachtig en hij gold bovenal als integer, eerlijk en kalm; ook als het spannend werd. In zijn vrije tijd hield hij van reizen, tennis, golf, fotografie, bridge en lezen.
Na een herseninfarct in 2023 werd hij de laatste twee jaar liefdevol verzorgd door zijn echtgenote Tineke. Hij bleef genieten van het contact met zijn zoon en dochter met aanhang en zijn vijf kleinkinderen. Emile de Haas werd tachtig jaar.