'Meer publieke verantwoording, minder overheidstoezicht'
Scholen, ziekenhuizen, woningcorporaties en andere publieke dienstverleners moeten hun zelfcorrigerend vermogen vergroten en beter gebruikmaken van de mogelijkheden om zich publiek te verantwoorden. Dan kan de overheid terughoudender worden met het toezicht en kunnen de administratieve lasten worden beperkt. Dit concludeert de werkgroep Publieke verantwoording in een advies aan minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Organisaties die het vertrouwen hebben gekregen om publieke taken uit te voeren, moeten volgens het uitgebrachte rapport ook in staat zijn en de mogelijkheid krijgen om zelf in te grijpen bij gemaakte fouten of tegenvallende prestaties, vindt de werkgroep, die bestaat uit bestuurders, wetenschappers en topambtenaren.
Het interne toezicht kan worden verstevigd door bijvoorbeeld de rol van de raden van toezicht te versterken en te verbreden. In dat kader pleit de werkgroep ook voor het instellen van een gezaghebbend last resort, waar belanghebbenden terecht kunnen wanneer het bestuur of de raad van toezicht zich onttrekt aan haar verantwoordelijkheden.
De conclusie dat organisaties beter gebruik moeten maken van de mogelijkheden zich publiek te verantwoorden, is onder meer getrokken op basis van een onderzoek onder publieke dienstverleners waaruit blijkt dat slechts twintig van de respondenten vindt dat dit geheel naar behoren gebeurt.
Om een duurzaam systeem van checks and balances tot stand te brengen, is het volgens de werkgroep noodzakelijk dat het vaak traditioneel georganiseerde overheidstoezicht zich veel terughoudender opstelt.
Met de aanbevelingen doet de werkgroep naar haar mening ook recht aan de steeds sterker worden roep meer vertrouwen te hebben in professionals en administratieve lasten zoveel mogelijk te beperken.
De werkgroep wil met dit advies niet alleen het debat over de vermaatschappeling van de verantwoording door publieke dienstverleners en uitvoeringsorganisaties een stap verder brengen, maar meer nog daadwerkelijk veranderingen in gang zetten.
Gerelateerd
Eerste Kamer heeft na oproep NBA nog vragen over nieuwe privacywet
De Eerste Kamer wil aanvullende vragen stellen aan het kabinet, over de gevolgen voor accountantscontroles in de zorg van het wetsvoorstel voor de Verzamelwet gegevensbescherming.
NBA luidt noodklok over controles in de zorgsector
De NBA heeft grote zorgen over een wetsvoorstel dat op dit moment in de Eerste Kamer behandeld wordt. De beroepsorganisatie vreest dat, als dat wetsvoorstel in de...
Werktijd in de zorg gaat voor een derde op aan administratie
Werknemers in de gezondheids- en welzijnszorg besteedden in het tweede kwartaal van 2025 gemiddeld 31 procent van hun werktijd aan administratie, zoals verslaglegging...
Woningcorporaties lenen voor het eerst honderd miljard bij Waarborgfonds
Woningcorporaties hebben voor het eerst honderd miljard euro aan leningen uitstaan bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Dat melden brancheorganisatie...
Meeste Nederlandse universiteiten zakken verder weg op ranglijst
Voor het tweede jaar op rij zijn de meeste Nederlandse universiteiten gezakt op de wereldranglijst. Drie Nederlandse universiteiten, waaronder de Radboud Universiteit...