Nieuws 17 november 2009

'IFRS in gevaar door kritische houding EC'

Het verzoek van de Europese Commissie aan de IASB om het voorstel voor classificatie van financiële activa te heroverwegen, is een slag voor de standard setter. Dat zegt IFRS-expert Ralph ter Hoeven. De toekomst van IFRS als internationale standaard is volgens hem in het geding.

Aanleiding tot de botsing tussen de Europese Commissie en de IASB is het ontwerp voor een nieuwe richtlijn van de IASB voor het toepassen van de fair value op een groot aantal financiële instrumenten. In de brief van vorige week adviseert de Europese Commissie aan de IASB om de regels voor fair value nog eens tegen het licht te houden. 

"Dat is politiek jargon om duidelijk te maken dat het voorstel in de huidige vorm niet of nauwelijks kans van slagen heeft", zegt Ter Hoeven, partner bij Deloitte en hoogleraar externe verslaggeving aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Je moet hier iets aan veranderen, zo lees je tussen de regels door. De Europese Commissie heeft de macht om invoering in Europa tegen te houden of om IFRS zelfs te veranderen, een carve-out." 

Ter Hoeven acht de kans aanwezig dat de IASB haar poot stijf houdt. "Als de EU de nieuwe standaard dan alsnog weigert, is het gedaan met IFRS als dé internationale standaard ." 

Nog nooit is de politieke invloed op de IASB zo groot geweest als in de afgelopen veertien maanden, vervolgt hij. "Er moest in 2009 een standaard komen die aan ieders wensen tegemoet kwam. Maar de Europese Commissie vindt daar nu te weinig van terug." 

Het grootste probleem van de weigerachtige houding van de Europese Commissie is de gefragmenteerde manier waarop de richtlijn straks wordt toegepast. Hoewel die in 2013 wordt ingevoerd, mogen bedrijven die vervroegd toepassen. 

"Als de EC haar toestemming onthoudt, mogen Europese ondernemingen de standaard niet vervroegd toepassen, terwijl bedrijven buiten de Europese Unie deze mogelijkheid wel hebben. De keuzevrijheid van Europese ondernemingen wordt ingeperkt."
"Dan heb je ook nog eens te maken met de Amerikanen. De G20 heeft opgeroepen dat de IASB en de FASB hun regelgeving op elkaar moeten afstemmen. Daar hebben ze nog tot juni 2011 de tijd voor.  Dit zijn geen gemakkelijke tijden voor Sir David Tweedie van de IASB." Hoewel Ter Hoeven het moeilijk vindt om de reactie van de IASB te voorspellen, meent hij toch dat de kans groot is dat de standard setter de druk weerstaat. 

"De Europese Commissie is machtig en de de IASB heeft zich daar vaak gevoelig voor getoond. Maar er is een grens en die zou nu bereikt kunnen worden. De IASB wil haar geloofwaardigheid niet verliezen." 

Het hete hangijzer in het nieuwe voorstel is de vrijheid die bedrijven krijgen om hun bezit te waarderen. Het nieuwe voorstel heeft twee tests voor bedrijven. De eerste is een test op het business model. Wie bezit aanhoudt om vooral de kasstromen te incasseren, kan die waarderen op kostprijs. 

De pijn zit in de tweede test, aldus Ter Hoeven. "Alleen het financieel bezit dat louter rente en aflossingskasstromen genereert, mag op kostprijs worden gezet. Alles wat anders is moet op marktprijzen worden gewaardeerd." 

"Het zijn vooral banken die dit te streng vinden", zegt Ter Hoeven. "En niet ten onrechte want het staat buiten kijf dat banken sommige beleggingen die vanuit het business model in aanmerking komen voor kostprijs toch op fair value moeten inboeken omdat de tweede test niet wordt gehaald".