Nieuws 28 juni 2011

Tuchtrechtboek moet 'accountantsleed' voorkomen

"Voor accountants is dit geen aangename literatuur, maar wel noodzakelijk", zegt Jan Achten. Met Hans Blokdijk schreef hij het boek Tuchtrecht voor accountants, dat vandaag wordt gepresenteerd.

Het boek wordt uitgegeven door IFO, waarvan Blokdijk partner is. Het forensisch onderzoeks- en adviesbureau gaat, zo schrijft IFO-partner Jaap ten Wolde in het Ten Geleide, opdrachtgevers bijstaan bij het vinden van een antwoord op de vraag of de accountant in een bepaalde casus zijn werkzaamheden heeft verricht volgens de geldende normen. IFO geeft het boek uit om deze nieuwe service bekend te maken. 

Ten Wolde voorspelt dat het boek vanwege de saaie titel ongetwijfeld minder lezers zal krijgen dan het verdient. "En dat is niet terecht omdat het veel accountantsleed kan voorkomen." 

In 127 pagina's beschrijven Blokdijk en Achten in een beknopte en zakelijke stijl de geschiedenis van het tuchtrecht voor accountants vóór en na 2009, toen het nieuwe tuchtrecht werd ingevoerd. Daarna zetten zij op hoofdlijnen de procedures van het nieuwe tuchtrecht en de regeling van het klachtrecht uiteen. 

Accountants die leed willen voorkomen, hebben het meest aan de laatste 55 bladzijden. Daarop geven de auteurs aan de hand van de jurisprudentie summier weer welk optreden wel, maar vooral niet door de beugel kan. Daarbij verwijzen zij tussen haakjes naar de relevante uitspraak. Het is de vraag hoeveel lezers die uitspraken kunnen vinden wanneer zij daarin interesse hebben. 

In 2005 kwam Pieter Lakeman met zijn boek over het tuchtrecht voor accountants (Accountants in de fout). Het boek van Blokdijk en Achten onderscheidt zich van Lakemans aanpak door de beknopte en neutrale aanpak. 

Slechts één keer bezondigen de auteurs zich aan frivoliteit door in drie alinea's een geruchtmakende zaak uit 1927 te beschrijven. Daarin werd een oud-voorzitter van NIVRA-voorganger NIvA voor zes maanden geschorst vanwege een ondeugdelijke controle. In maandblad Accountancy werd het oordeel getypeerd als "ophanging en zes maanden gevangenisstraf". 

Tussen de regels door laten de auteurs blijken dat het oude tuchtrecht voor hen voldeed. Blokdijk en Achten beamen desgevraagd dat de overgang naar het nieuwe tuchtrecht wat hen betreft niet had gehoeven. "Door de Raden van Tucht te vervangen door de Accountantskamer is een hoop kennis overboord gezet", zegt Achten. Hij en Blokdijk hebben nog niet kunnen vaststellen dat dit leidt tot minder goede uitspraken. "Maar er zijn nog geen echte zware inhoudelijke zaken geweest", zeggen beiden. 

Achten, Blokdijk en anderen hebben zich destijds ook verzet tegen de invoering van de Verordening Gedragscode (VGC). Blokdijk heeft er wel begrip voor dat bigfourkantoren behoefte hebben aan een letterlijke vertaling van de IFAC Code of Ethics. Want dan zijn de gedragsnormen in alle landen hetzelfde. 

Blokdijk: "Maar de gedrags- en beroepsregels besloegen ongeveer twaalf pagina's A5, de code honderd. De code is zo gedetailleerd dat accountants een checklist gaan afvinken en niet meer nadenken. Dat is nog verergerd doordat de oude Richtlijnen Accountantscontrole (RAC) tot Nadere Voorschriften zijn verheven." 

Hans Blokdijk en Jan Achten: Tuchtrecht voor accountants. Uitgave IFO, Amersfoort 2011, prijs: € 25,00. Het boek is te bestellen bij IFO.