Nieuws 21 januari 2016

Eeftink (KPMG): 'Commercie geeft juist vrijheid om onafhankelijk te blijven'

De cultuur en het gedrag binnen KPMG zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd. Niet door nog meer regels, zegt KPMG-bestuurder Egbert Eeftink, maar door iedereen te doordringen van de vraag 'het klopt wel, maar deugt het ook?'. Het commerciële karakter van de accountancy verschaft volgens hem juist de vrijheid onafhankelijk te blijven.

Dat zegt Eeftink (1962), Head of Audit en lid van de raad van bestuur van KPMG, vandaag in een interview met dagblad Trouw.

Hij zegt zich te schamen voor het grote aantal affaires waar KPMG de laatste jaren bij betrokken was (zoals Vestia, Ballast Nedam, Imtech, Weyl). Op de vraag waardoor het kon misgaan: “We beleefden tijden van economische voorspoed, het werk lag voor het oprapen en succes werd afgemeten aan het resultaat onder de streep, de omzet die je binnenhaalde".

De cultuur en het gedrag van medewerkers en partners bij KPMG zijn volgens Eeftink sterk verbeterd. Niet door nog meer handleidingen, checklists en protocollen, maar door de normen te internaliseren met behulp van diverse interne programma’s, trainingen en andere sessies. Regels geven slechts het speelveld weer. “Vervolgens moet je je binnen dat speelveld afvragen wat je juiste positie is."

Dat de accountant wordt betaald door de te controleren klant is volgens Eeftink geen probleem. De meeste klanten zijn achteraf wel degelijk gelukkig met het kritische optreden van de accountant en het commerciële karakter van de accountancy verschaft juist de vrijheid om onafhankelijk te blijven: “Door geld te verdienen als onderneming zijn we in staat afscheid te nemen van klanten als we dat nodig vinden. Dan zeggen we: laat die euro's maar zitten, wij gaan hier niet mee verder."

Volgens voormalig KPMG’er Antoinette Dijkhuizen, nu eigenaar van een klein eigen kantoor en op 19 januari 2016 ook geïnterviewd in Trouw, zijn maatregelen niet de oplossing maar moet uiteindelijk het hele DNA van de sector veranderen. Op de vraag hoe je grip krijgt op dat DNA zegt Eeftink: "Wat bij ons wel wat gedaan heeft, is een programma waarmee we door het land zijn getrokken onder het motto 'Het klopt wel, maar het deugt niet'. Soms voldoet iets aan de formele regel, maar moet je je toch afvragen of het niet anders had gekund, bekeken vanuit maatschappelijk perspectief."

Geconfronteerd met de vraag of advisering door accountantsorganisaties over belastingontwijking via schijnconstructies ook geen kwestie is van 'klopt wel, maar deugt niet', geeft Eeftink een ontwijkend antwoord. "Dat ligt een beetje buiten mijn terrein, ik ben geen fiscalist, en in dit huis is de fiscale advisering ook een aparte organisatie. Ik draag daar geen bestuurlijke verantwoordelijkheid voor."

Interviewer: Dat is volgens de regels, maar het schaadt de samenleving, toch?
"Ik begrijp helemaal hoe u erover denkt."

Lees het interview in Trouw ‘Grootverdiener zijn is veel te vluchtig’ (betaalde toegang)