Nieuws 17 oktober 2017

BDO: 'Kleinere ziekenhuizen maken financiële inhaalslag'

Nederlandse algemene ziekenhuizen scoorden in 2016 gemiddeld een 7,1 voor hun financiële gezondheid. Dat is een lichte stijging ten opzichte van de 6,8 van een jaar eerder.

Dat blijkt uit de jaarlijkse Benchmark Ziekenhuizen van BDO. Daarin rangschikt BDO de algemene Nederlandse ziekenhuizen op basis van hun financiële jaarverslagen van 2016. 

"De stijging lijkt een geruststellend beeld, maar uitschieters zijn er ook. Zo noteren grotere ziekenhuizen naast stijgende omzetten vaak dalende resultaten. Daarentegen zijn het vooral de kleinere ziekenhuizen die zich opvallend sterk herstellen. Onder de streep scoort bijna één op de vier (23 procent) ziekenhuizen een onvoldoende, één procentpunt meer dan vorig jaar. Dit is zorgelijk, omdat het regeerakkoord zeer waarschijnlijk zorgt voor meer financiële druk op ziekenhuizen: er wordt 1,9 miljard euro bespaard op de curatieve zorg", aldus BDO.

Resultaat daalt

Het gezamenlijke resultaat van de sector bedroeg 217 miljoen euro in 2016. Dat is 33 miljoen minder dan een jaar eerder. "Deze teruggang is al jaren zichtbaar en baart BDO grote zorgen, omdat de bedrijfsvoering van ziekenhuizen hierdoor financieel steeds kwetsbaarder wordt voor onverwachte ontwikkelingen. Daarnaast beperkt dit de investeringsruimte voor zorginnovatie. Tegenover de dalende resultaten staan wel een steeds betere liquiditeit en solvabiliteit." 

De gemiddelde scores voor alle ziekenhuizen samen per onderdeel:

	2016	2015
Overall score	7,1	6,8
Resultaat	€ 217	€ 250
Gemiddeld rendement	1,3%	1,4%
Liquiditeit	1,23	1,18
Solvabiliteit	23,8%	21,9%
Rentabiliteit	1,4%	1,6%
Vorderingen op zorgverzekeraars	€ 263 miljoen	€ 2 miljoen
Personele voorzieningen	€ 920 miljoen	€ 834 miljoen

Inhaalslag

Niet alle ziekenhuizen hebben een even groot aandeel in de verbeterde financiële gezondheid van de sector, schrijf BDO. "Vooral kleinere ziekenhuizen lijken een inhaalslag te maken. Zij gingen over dezelfde periode gemiddeld bijna een heel punt omhoog ten aanzien van hun financiële gezondheid, van een 6,3 naar een 7,2. De middelgrote ziekenhuizen bleven gelijk op een 7,4 en scoren daarmee gemiddeld het best. Bij de grote ziekenhuizen daalde de financiële gezondheid licht, van een 6,9 naar een 6,7."

Vier aanbevelingen

"De ziekenhuissector staat op een belangrijk kruispunt in zijn ontwikkeling," stelt Chris van den Haak, voorzitter van de branchegroep Zorg bij BDO. "Ook al hebben veel ziekenhuizen hun financiën nu ogenschijnlijk meer onder controle, de zorgketen verandert in rap tempo. Daar moeten ziekenhuizen hun bedrijfsvoering snel op aanpassen. Het recent gepresenteerde regeerakkoord verhoogt de urgentie daarvan."
BDO doet vier concrete aanbevelingen voor ziekenhuizen:

1. Nieuwe businessmodellen zijn snel noodzakelijk. Ziekenhuizen moeten enerzijds investeren in de kwaliteit van zorg, terwijl aan de andere kant de groei van zorguitgaven omlaag moet. Bij krimpende winstmarges leidt dat in het huidige systeem tot een patstelling.
2. Focus op innovatie, waardecreatie voor de patiënt en preventie. Ziekenhuizen transformeren tot netwerkorganisaties waar de grenzen tussen care, cure en eerste- en tweedelijnszorg vervagen. Regionale samenwerking, participatie van bedrijven en het initiëren van start-ups zijn daarbij mogelijk effectiever dan nieuwe fusies.
3. Investeer in een integrale bedrijfsvoering. Financiering van nieuwbouw en ICT zijn slechts enkele onderdelen van de bedrijfsvoering die ziekenhuizen helpen de transitie te maken. De gehele ondersteuning moet met de organisatie meebewegen.
4. Deel de kosten met alle stakeholders. Financiering van de transitie naar een nieuw businessmodel moet samen met alle belanghebbenden gebeuren. Dat betekent dat ziekenhuizen op zoek moeten naar nieuwe financieringsbronnen, zoals de Europese kapitaalmarkt of het bedrijfsleven. 

• BDO Benchmark Ziekenhuizen 2017