Nieuws 22 september 2017

OM schikt corruptiezaak Oezbekistan voor kwart miljard

Telecombedrijf Telia heeft een corruptiezaak met justitie in Nederland voor 274 miljoen dollar (bijna 230 miljoen euro) geschikt. Drie in Rotterdam gevestigde dochterbedrijven van Telia zijn akkoord gegaan met een voorstel van het Openbaar Ministerie (OM) om de zaak op deze manier af te handelen. In het gerelateerde onderzoek rond telecombedrijf Vimpelcom heeft het OM accountantskantoor EY als verdachte aangemerkt.

Het OM maakte de transactie donderdagavond bekend. De zaak draait om omkoping en valsheid in geschrifte in Oezbekistan. Volgens justitie betaalden de Nederlandse dochterbedrijven van Telia de oudste dochter van de toenmalige president van het Aziatische land, Islam Karimov, jarenlang steekpenningen. Ze maakten daarbij gebruik van de Nederlandse financiële sector.

'Passende afdoening'

Ook met de Amerikaanse autoriteiten heeft de multinational, die het hoofdkantoor in Stockholm heeft, een schikking getroffen. In totaal is het aan alle transacties 965 miljoen dollar kwijt (809 miljoen euro). Het OM vindt dat "een passende afdoening".

"Corruptie zorgt voor concurrentievervalsing en het vormt een ernstige aantasting van de integriteit van overheden, met grote morele en politieke gevolgen", schetst justitie de ernst van de zaak. "Door een internationale aanpak wordt duidelijk gemaakt dat corruptie niet wordt getolereerd en dat hoge straffen worden opgelegd."

De dochter die de steekpenningen in ontvangst nam, Gulnara Karimova, controleerde de telecommarkt van de voormalige Sovjetrepubliek, constateerde de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) na onderzoek. "Zonder haar toestemming was het onmogelijk om op de Oezbeekse telecommarkt te opereren."

Telia betaalde Karimova via een brievenbusfirma op Gibraltar zeker 314 miljoen dollar (263 miljoen euro). Ook gingen vele miljoenen naar liefdadigheidsinstellingen. Een aantal daarvan was volgens het OM gelieerd aan Oezbeekse overheidsfunctionarissen.

Vimpelcom

Naar de corruptiezaak lopen nog meer onderzoeken, meldt het OM in het persbericht over de schikking met Telia. Zo wordt ING ervan verdacht ongebruikelijke transacties door een ander betrokken bedrijf, Vimpelcom, niet of te laat te hebben gemeld. De bank zou daarnaast geen of onvoldoende cliëntenonderzoek hebben gedaan.

Ook EY, de accountant van Vimpelcom, is als verdachte aangemerkt. Het kantoor wordt verdacht van het niet-melden van verdachte transacties. EY heeft tegenover Het Financieele Dagblad bevestigd dat het kantoor betrokken is in een onderzoek. "Ik kan hieraan alleen toevoegen dat we volledig meewerken aan het onderzoek van het OM", aldus een woordvoerder.

In maart 2016 werd al bekend dat het OM onderzoek doet naar de mogelijke rol van dienstverleners in de de Vimpelcom-zaak. De onderzoeken naar ING en EY zijn nog gaande, aldus het OM. De zaak tegen het bedrijf zelf is in februari 2016 geschikt. Daarnaast is het OM bezig met de vervolgbeslissing in het onderzoek naar een oud-bestuurder van Vimpelcom met de Nederlandse nationaliteit.

Telia heeft volgens het OM meegewerkt en intern schoon schip gemaakt. Corrupte medewerkers zijn ontslagen en de hele top van het bedrijf is inmiddels vervangen. Het telecombedrijf wil bovendien de hele divisie waar de Oezbeekse tak onder valt afstoten.

Bron: ANP/OM/FD