Nieuws 21 februari 2020

Alan Johnson (IFAC): 'Publiek belang is goed voor aantrekkelijkheid beroep'

IFAC Deputy President Alan Johnson sprak met een delegatie van de NBA over internationale ontwikkelingen in en om het accountantsberoep. Hij is bezorgd over de aantrekkingskracht van het vak op een volgende generatie. "Ik hoor dat overal waar ik kom."

Johnson, naar verwachting de volgende president van de International Federation of Accountants (IFAC), sprak tijdens een bezoek aan de NBA met directeur Berry Wammes, hoofd beroep en maatschappij Robert Mul, senior beleidsmedewerker Erica Steenwijk en manager international Paul Hurks.

Een van de belangrijkste problemen waarmee het accountantsberoep wordt geconfronteerd, is het aantrekken van jonge professionals. "Ik hoor dit overal waar ik kom, dus Nederland staat niet op zichzelf", aldus Johnson.

Volgens hem verlenen de internationale kwaliteitsnormen en gedragscode het beroep een unieke positie. "Het maakt dat we overal ter wereld volgens dezelfde hoge normen kunnen werken." Dat de accountant opereert in het publiek belang helpt bij de aantrekkingskracht van het beroep, meent de IFAC-baas. "Het beroep draagt bij aan het verbeteren van levensonderhoud van mensen wereldwijd, aan het helpen van regeringen en bedrijven en het omgaan met de milieu- en klimaatuitdagingen waarmee we worden geconfronteerd."

Rollen

IFAC heeft bij het nadenken over de toekomst van het beroep zeven rollen benoemd voor de accountant. Naast een rol als 'trusted professional', als 'process and control expert' en 'digital and technology enabler' is de accountant ook een 'navigator' en een 'co-piloot', die een organisatie door zijn inzicht stuurt naar waardecreatie en duurzame winstgevendheid. Verder moet de accountant als 'merkbeschermer' en 'storyteller' organisaties helpen bij het bewaken van de reputatie, via het rentmeesterschap van materiële en immateriële activa en financiële en niet-financiële prestaties. "Als we deze rollen goed vervullen, dienen we altijd het algemeen belang", meent Johnson.

De internationale federatie gelooft in een sterke rol van accountants rondom duurzaamheid en klimaatverandering. Uit de lijst van zeventien sustainable development goals (SDG’s) van de Verenigde Naties heeft IFAC er acht benoemd waar het beroep verschil kan maken. Daarbij gaat het onder meer om kwaliteitsonderwijs, diversiteit, waardig werk en economische groei, en verantwoorde consumptie en productie. "In veel landen is het aandeel vrouwelijke accountants veel te laag en het beroep moet diversiteit blijven promoten", aldus Johnson. Bij IFAC zijn vrouwelijke bestuurders inmiddels in de meerderheid en hij raadt alle ledenorganisaties van IFAC aan om te werken aan genderevenwicht.

Economische groei gaat volgens Johnson "niet alleen over de financiële bottomline", maar ook over het creëren van een rechtvaardiger samenleving. "Waar vrede en gerechtigheid is, is meer gelegenheid om economische ambities te vervullen."

Kwaliteit

In het gesprek met de IFAC-topman kwamen ook de recente rapporten over controlekwaliteit ter sprake: de Brydon review in het VK en de bevindingen van MCA en CTA in ons land. Johnson gelooft onverminderd in de maatschappelijke waarde van de audit en is blij dat die ook wordt onderkend door MCA en CTA. Auditkwaliteit is in zijn optiek een zaak van de hele financiële keten en niet alleen van de accountant. Hij is wel bezorgd dat controle soms nog als commodity wordt gezien, wat dan ook tot uitdrukking komt in de prijsstelling.

Het inspectierapport 2019 van IFIAR, de wereldwijde groep van toezichthouders, toont aan dat de auditkwaliteit ook internationaal de goede kant opgaat, zo stelt Johnson. "Maar we mogen niet zelfgenoegzaam zijn over die vooruitgang. Accountants zullen altijd worden beoordeeld op de 0,01 procent van de gevallen die fout gaan, niet op de 99,99 procent die goed gaat. Die realiteit zal niet veranderen. Waar audits hebben gefaald, moeten we daarvan leren", aldus de IFAC Deputy President. "We moeten accepteren dat we altijd onder de loep worden genomen, gezien het belang van wat we doen."